به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت الاسلام و المسلمین سید مصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان، در اجلاس سراسری مسئولان پژوهش مدارس علمیه و مراسم افتتاحیه ششمین نمایشگاه تخصصی کتب حوزوی و همچنین آغاز به کار شانزدهمین فراخوان آثار پژوهشی این حوزه، با اشاره به ضرورت کارآمد بودن پژوهشها، اظهارداشت: طلاب، پژوهشگران و فضلا باید بهروز باشند و خلاقیت و کارآمدی و روزآمدی در پژوهش، باید به پاسخگویی نیازهای موجود منجر شود.
وی با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب نسبت به ظرفیتهای خوبی که در این حوزه وجود دارد و میتوان با بهرهمندی از آنها از سایر حوزههای علمیه پیشی گرفت، گفت: از آنجا که محققان در عرصهی پژوهش گام برمیدارند، می بایست ارتباط کاملی از رابطهی دانش، بینش و نقش پژوهش در شکوفایی عرصههای علمی ایجاد کنند.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی با بیان اینکه نقش پژوهش در شکوفایی عرصههای دانشی و بینشی یک نقش محوری است که باید در حوزه فراگیر شود، یادآور شد: خلاقیت ویژه در محقق و پژوهشگر، آثار پژوهشی را باید خلق کند تا علم، دانش، حوزههای فکری، فلسفی و بینشی آن، همراه با نوآوری و در هر شرایط و عرصهای، پاسخ گوی نیازهای جامعه باشد.
وی ابراز کرد: اگر به پژوهش و تحقیق، اهمیت داده نشود، آثار منفی بسیار شکنندهای را به وجود خواهد آورد و برای علم یا علوم گوناگونی که میراث گذشتگان است، بنبست ایجاد میشود.
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه حفظ میراث گذشتگان گرانقدر است و در حرکتهای علمی باید با تکیه بر دانش آنان پیش رفت و دستاوردهای نوین را تولید کرد، گفت: حرکت علمی در هر جامعهای، سه رکن گذشته، حال و آینده دارد، اما آنچه مهم میباشد، این است که با بهرهمندی از میراث گذشتگان و بررسی وضعیت موجود، آیندهای متعالی را ترسیم کنیم.
لزوم توجه به تحول در پژوهش
وی با اشاره به اینکه در طول تاریخ اجتهاد، فقها، نظریهپردازان و پژوهشگران، خلّاق بودند، ادامه داد: با پژوهش و تحقیق اجتهادی و فلسفی میتوان تحول ایجاد کرد و حیات علم، دانش، فکر و اندیشه، درگرو پژوهشهای مستمر و همیشگی است.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی، با اشاره به تعبیری از شهید مطهری(ره) بنی بر اینکه «جامعهی علمی، مرهون استادانی هستند که اندیشیدن را به ما آموختند نه صرفاً اندیشه را منتقل کردند»، خاطرنشان کرد: انتقال اندیشه به تنهایی سازندهی جامعهای متعالی نخواهد بود؛ بنابراین از همان ابتدا باید طلاب را در فضای اندیشیدن قرار دهیم و صرفا به انتقال علم اکتفا نکنیم.
مدیر حوزه علمیه خراسان، با اشاره به اینکه در آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهمالسلام، آموزش بهتنهایی بیان نشده و «یُعَلِّمُهُمُ»، «یَعْقِلُونَ»، «یَتَفَکَّرُونَ» و «یَتَدَبَّرُونَ» همواره در امتداد یکدیگر آمده، اظهار کرد: پژوهش، نقش حرکت علمی دارد و همهی برنامههای ما باید به این سمتوسو حرکت کند.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی، با بیان اینکه باید به پژوهشی کارآمد، نافع، اثرگذار و مفید دستیافت، ابراز کرد: پژوهش باید تولید جدید داشته باشد؛ برخی با بررسی و کنکاش در فضای مجازی، مسائلی را گردآوری میکنند که به آن نمیتوان پژوهش گفت زیرا اولین ویژگی کار پژوهشی، نوآوری و خلاقیت است.
پاسخگویی به نیازهای درون و برون حوزوی
وی، عرصههای پژوهشی را به دودسته پاسخ به نیازهای درون و برون حوزوی تقسیم کرد و گفت: پاسخگویی به نیازهای درون حوزوی باید به سمت تولید حرکتهای علمی مورد نیاز اساتید و طلاب در بخشهای مختلف دانشی، بینشی و ارزشی پیش رود.
مدیر حوزه علمیه خراسان، با تأکید بر اینکه نیاز به پژوهش و تولیدات علمی جدید داریم، ادامه داد: در شرایط فعلی که حاکمیت نظام دینی حاکم است، ما نمیتوانیم غافل از نیازهای گوناگون در جامعه باشیم، بر همین اساس، پاسخگویی در عرصههای جامعه، نظام اسلامی و بینالملل، عرض عریضی دارد و حوزه باید در تمامی آنها اثرگذار باشد.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی با تاکید بر اینکه وقتی قاعده نظام اسلامی، حوزه و جامعه روحانیت است، مسئولیتها بیشتر میشود، گفت: آشنایی با نیازهای نظام در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره، برای طلاب علوم دینی، لازم و ضروری است.
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان خطاب به پژوهشگران و مسئولان پژوهش مدارس علمیه، ابراز کرد: کار پژوهشگران حوزوی، خدمت به نظام، جامعه اسلامی و شکوفا کردن آن، به عنوان یک فعالیت جهادی است و در هر شرایط و زمانی، مسئولیت سنگین تری بر عهده این قشر مخلص قرار می گیرد.
ضرورت فراگیری پژوهش در حوزه
وی با بیان اینکه پژوهش در حقیقت تحقق یک حرکت دینشناسانه به معنای اعم است و باید از ابتدای ورود طلبه تا سطوح عالی، فراگیر باشد، گفت: برنامهریزی پژوهشی در سه سطح عمومی، تخصصی و نخبگانی در این حوزه لحاظ شده است، بنابراین همه باید در ارتقا آن دخیل باشند.
مدیر حوزه علمیه خراسان، با تأکید بر اینکه مهارتهای پژوهشی بهتنهایی کافی نیست، افزود: پژوهش باید با آموزش و سایر معاونتها، هماهنگی تنگاتنگ داشته باشد و حرکت آموزشی و پژوهشی حوزه بهصورت واحد و یکپارچه از پایه یک برای طلبه، در نظر گرفته شود و توجه به آموزش پژوهش محور در تمام سطوح حوزه، لحاظ گردد.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی، بیان کرد: ما به دنبال گسترش و کیفیت بخشیدن به حرکت پژوهشی و نظام سازی در راستای سند چشمانداز و نظام جامع پژوهش حوزه علمیه خراسان و همچنین تحقق مطالبات رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب هستیم و بر همین اساس، برنامهای جامع که شامل ۱۴ قسمت مختلف میباشد را طرحریزی کردهایم.
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان تصریح کرد: فراهم آوردن زیرساختها و ساماندهی پژوهشگران، تولید نشریات علمی، تربیت پژوهشگران جدید در ۱۵ عرصهی کاربردی، تشکیل کارگروهها، احیای کرسیهای آزاداندیشی در راستای هماندیشی پژوهشی، برگزاری فراخوانهای پژوهشی، نشستها، همایشها و حرکت هماهنگ در این مسیر، حمایت از پژوهشگران در ابعاد مختلف سختافزاری و نرمافزاری در چاپ آثار، تأسیس انتشارات حوزه علمیه خراسان، تعیین اولویتهای سنجش نیاز برای انجام پژوهش با نیازسنجی و مسئله شناسی، از عرصههای برنامهریزی پژوهشی در این حوزه است.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی، با اشاره به اینکه باید توجه داشت در تمام فعالیتها، سقف وجود ندارد و در برنامههای پیش رو میتوان قسمتهای دیگر موردنیاز را قرارداد، افزود: باید همه آثار پژوهشی با عنایت به استانداردهای مربوطه، تأمینکننده نیازهای درون و برون حوزوی باشد و برای فعالیتهای اجتماعی نیز انتظار داریم مجلاتی در موضوعات مختلف برای عموم، تهیه و تولید شوند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: جای تقدیر و تشکر دارد که تمام کارها در عرصه های گوناگون این حوزه در شرایط کرونایی انجامشده است و آن، نشاندهندهی توانمندی پژوهشگران و نوآوری و خلاقیت معاونت پژوهش و دفتر فناوری حوزه علمیه خراسان است که در این شرایط حساس، با همتی مضاعف و تلاش جهادی، برای حوزه علمیه و در راه سربازی امام زمان(عج) فعالیت کردند.
انتهای پیام/۳۱۳/۲۵