به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در یادداشتی به مناسبت سالگرد ارتحال آیت الله العظمی مرتضی حائری به تبیین ابعاد شخصیتی این عالم پرداخته است.
بسمه تعالی
شخصیتی مثل آیة الله حاج آقامرتضی حائری رحمة الله علیه رحمة واسعة، اسباب افتخار همه است. ما نسبت به وی، از قدیم ارادت و سوابق زیادی داشتیم؛ هم بنده و هم مرحوم آقای اخوی حضرت آیت الله العظمی آقای حاج آقا علی صافی و هم آقای والدمان رحمة الله علیه که اگر بخواهم آن سوابق را ذکر کنم، بسیار طولانی می‌شود.
یک بار در سفری که به اتفاق آقای والدمان ره، به قم مشرّف شدیم، آیة الله العظمی آقای حائری، اصرار کردند که باید وارد منزلشان شده و میهمان ایشان شویم، یا وقتی مرحوم آیت الله العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حائری ره مؤسس حوزه فوت کردند، پس از چندی، برای اینکه فرزندان ایشان کمی از آن حالت مصیبت خارج شوند، مسافرتی با آیت الله العظمی آقای خمینی ره به گلپایگان داشتند و در منزل آقای والد ما وارد شده بودند.
ما با مرحوم اخوی ایشان مرحوم حاج آقا مهدی هم، سابقه قدیمی داشتیم و زمانی که در درس مرحوم آیة الله العظمی آقاسیّدمحمّدتقی خوانساری ره می‌رفتیم هم‌بحث بودیم. مرحوم حاج آقا مهدی ره هم، بسیار خوب و متخلّق بود. غرض اینکه سابقه ما با بیت آیة الله مؤسس ره از قدیم بود و تا آخر هم ادامه داشت.
در جنبه‌های علمی هم آیت الله حاج آقا مرتضی ره، فوق العاده بودند و اسباب افتخار، که نوشته‌هایشان مورد استفاده طلاب است. از جنبه‌های وضعیت زندگانی و زهد و تقوی و برنامه‌هایی که داشتند نیز بسیار سابقه درخشانی دارند.
ما کسی را نداشتیم که این‌طوری با این روحیّات باشد. خداوند رحمتشان کند. اخلاق و تواضعشان کم‌نظیر بود. در کمالِ سادگی زندگی می‌کرد و اگر بگوییم هیچ توجّهی به دنیا پیدا نکرده بود، شاید مبالغه نباشد.
از جنبه امور اجتماعی و خدمت به مردم و دستگیری از محرومان و ضعفا هم، اقدامات مهمّی انجام دادند، از جمله مؤسسات خیریه‌ای که به امر آن بزرگوار تأسیس شد و هنوز هم آثار خوب آن ادامه دارد و مردم از آن بهره‌مندند.
از جنبه ولائی هم واقعاً مثال‌زدنی بودند. تشرّف‌های آن مرحوم به مشهد مقدّس با آن اوضاع و کیفیت را ملاحظه بفرمایید. همچنین روضه‌ها و مجالسی که در مسجد مقدّس امام حسن عسکری علیه السلام برگزار می‌کردند که اگر همه آن مطالب و تاریخ آن نوشته شود، بسیار مایه عبرت خواهد بود.
تشرّف مکرّر مرحوم آقای حائری به مسجد مقدّس جمکران هم قابل ذکر است. یادم هست در یک سفری، بنده و آقای اخوی، با ایشان، پیاده به مسجد مقدّس جمکران مشرّف شدیم و بعد از اقامه نماز در مسجد، به منزل مرحوم آیة الله العظمی آقای حجّت که منزلی بسیار ساده و رعیّتی در جمکران بود رفتیم.
از دیگر جنبه‌هایی که ولایی‌بودن وی در آن نمایان است، اشعار آن بزرگوار درباره اهل بیت علیهم السلام است. از جمله، اینکه اشعاری بنده داشتم درباره امیرالمؤمنین علیه‌السلام که آن مرحوم، تکمیل و به قول معروف، استقبال از شعر کردند که آن قصیده، بسیار زیبا و پر محتواست.
طلّابی هم که با آن بزرگوار معاشرت داشتند یا در درسشان شرکت می‌کردند، خودبه‌خود دارای روحیه برجسته و ولایی می‌شدند و این جنبه در آنها قوی بود. غرض اینکه جنبه‌های ولائی‌شان، بسیار پررنگ بود و این، اسباب تنبّه و بیداری همه است و این که آیندگان بدانند سوابق علما و بزرگانی که ما داشتیم این‌طور بوده است که چقدر اهل ولایت بودند.
از دیگر ابعاد شخصیت وی، سوابق‌شان در امر به معروف و نهی از منکر بود. یادم می‌آید روزی که تاریخ اسلامی را مجلسین در رژیم سابق، عوض کردند، همان صبح که رادیو اعلام کرد که مجلسین تشکیل شده و تاریخ را تغییر دادند، به مجرّد شنیدن، با ناراحتی بلند شدم و ابتدا به منزل مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی رفتم و بیانیه‌ای نوشتم و ایشان امضا فرمودند و سپس به همراه مرحوم آقای اخوی به منزل آقای حائری ره رفتیم. مرحوم آقای حائری هم نامه اعتراض آمیزی به عَلَم نوشتند. غرض اینکه، ایشان در امر به معروف و نهی از منکر هم نمونه بودند.
در مجلس خبرگان قانون اساسی نیز که با هم شرکت داشتیم، ایشان بسیار محکم و قاطع روی اصول ایستادگی داشتند و وقتی تصمیم گرفتند دیگر در جلسات شرکت نکنند، گفتند که من نمی‌توانم بیایم ولی رأی من، رأی آقای صافی است و هر چه ایشان گفتند همان است.
به هر حال، هر چه درباره این شخصیت عظیم بگوییم کم است. ذکر آن فقیه عالی‌مقام و سوابق فوق العاده‌ای که داشتند، برای علما و طلّاب، اسباب تنبّه است، خصوصاً در زمان ما که بدانیم بزرگان ما در جهت امر به معروف و نهی از منکر، هیچ کوتاهی نداشتند.
