به گزارش خبرگزاری حوزه،دکتر الله اکبری، در نشست علمی «تأثیرات تمدنی امام رضا(علیه‌السلام) در خراسان با تکیه بر جنبه علمی»، که در سالن شهید عارف الحسینی مجتمع جامع امام خمینی(قدس سره) برگزارشد، ضمن اشاره به پیش فرض ها و مفروضات این بحث علمی تاریخی، اظهار داشت: هدف اصلی انتخاب امام رضا(علیه‌السلام) به عنوان ولی عهد را می توان از مناظر مختلفی بررسی نمود که بیعت نکردن بخش زیادی از عباسیان با مأمون، یکی از دلایل آن بود.
عضو هیئت علمی مجتمع وادارسازی بغدادنشینان عباسی برای پذیرش بیعت با مأمون را یکی از دسیسه های مأمون از انتخاب امام رضا(علیه‌السلام) به ولی عهدی توصیف نمود و ابراز داشت: مردم حجاز نقل گرا بوده، عقل گرایی در مکه و مدینه و حجاز جایگاهی چندانی نداشت و تابع نقل است و برعکس آن، خراسان پایگاه عقل گرایی است، به گونه ای که پیش از مناظرات دوران امام رضا(علیه‌السلام) نیز این منطقه چنین رویه ای داشت.
وی تقویت دانش دوستی مأمون و پیگیری اهداف چندوجهی مأمون از برگزاری مناظرات و گفت وگوهای علمی میان ادیان و مذاهب اسلامی را مورد توجه قرار داد و ابراز داشت: زمانی که به ماجرای حضور امام رضا(علیه‌السلام) می نگریم، این امر از ابعاد مختلف می تواند مورد بررسی قرار گیرد که رویکرد تمدنی، از مهم ترین آنهاست، توجه به پیامد حضور کوتاه مدت حضرت(علیه‌السلام) در خراسان، اهمیت فراوانی داشت و تأثیرات عمیقی در حوزه های دانش اسلامی ایجاد نمود.
سخنران نشست نقش تمدنی امام رضا(علیه‌السلام) را حتی پس از شهادت ایشان مورد توجه قرار داد و بیان کرد: پس از شهادت حضرت(علیه‌السلام)، پیرامون مرقد ایشان صدها مدرسه علمیه، ده ها دانشگاه و کتابخانه های بزرگی تأسیس شد که از نظر تمدنی تأثیرات فراوانی در جهان اسلام ایجاد نمود.
دکتر الله اکبری به نقش بارگاه ملکوتی امام رضا(علیه‌السلام) از نظر علمی و تمدنی در مشهد اشاره نمود و اذعان داشت: این مهم نه تنها از نظر معماری و کنشگری مکاتب مختلف فکری و معرفتی، که حتی از نظر ابعاد سیاسی تأثیرات زیادی در خراسان داشته است.
وی، در ادامه، با بیان اینکه میراث علمی و روایات صادره از حضرت(علیه‌السلام) در خراسان، نتیجه بیش از هجده سال حضور ایشان در مدینه است، خاطرنشان کرد: امام رضا(علیه‌السلام) تهدید را به فرصت تبدیل نمودند و از این فرصت برای هدایت مردم و بندگان خداوند متعال به سوی سعادت دنیا و آخرت بهره بردند.
عضو هیئت علمی مجتمع پاسخ به پرسش ها و شبهات و مشارکت در جلسه مناظرات علمی را از رویکردهای دانشی امام رضا(علیه‌السلام) در خراسان دانست و با بیان اینکه بیشتر روایات حضرت(علیه‌السلام) در خراسان ناظر به علوم عقلی است، ابراز داشت: راویان به سه صورت از امام رضا(علیه‌السلام) روایت می‌کنند؛ تطورات القاب استفاده شده در نقل روایات، نشان دهنده، جایگاه امام(علیه‌السلام) در زمان نقل حدیث است.
دکتر الله اکبری، با بیان اینکه بیشتر حوزه‌های دانشی محل مراجعه مردم به امام رضا(علیه‌السلام)، ناظر به علوم دینی است که در قالب منظرات با ادیان دیگر بعد عقلی مورد توجه قرار گرفته است، خاطرنشان کرد: مناظرات حضرت(علیه‌السلام) با ادیان، نشان دهنده اشراف کامل امام رضا(علیه‌السلام) به کتب ادیان آسمانی است.
سخنران نشست افزود: استدلال های حضرت(علیه‌السلام) در گفت‌وگو با ادیان دیگر، ناظر به استدلال های عقلی و مطابق با قاعده منطقی است؛ امام رضا(علیه‌السلام) این رویه را حتی در گفت‌وگو با مذاهب نیز مورد توجه قرار می دادند و روش‌های استدلال را نیز تبیین می کردند.
عضو هیئت علمی مجتمع، با بیان اینکه اهل بیت(علیهم‌السلام) پیش از پاسخ به پرسش ها، با دقت بسیار سخنان طرف مقابل را می شنیدند و ضمن تجزیه آن، به تمام اقسام آن پاسخ می دادند، ابراز داشت: امام رضا(علیه‌السلام) در پاسخ به پرسش های فقهی، در گام نخست، پرسش را تجزیه و فروع مختلف آن را تبیین و بررسی و ناظر به هر یک از شرایط، پاسخ های دقیقی مطرح می کردند.
دکتر الله اکبری تبیین علت حکم را از دیگر رویکردهای حضرت(علیه‌السلام) در مواجهه با پرسش ها و شبهات دانست و یادآور شد: امام(علیه‌السلام) پرسش ها را با روش‌های علمی و ناظر به نوع و مطابق با پرسش ها، پاسخ‌های تخصصی مطرح می فرمودند.
وی تصریح کرد: ائمه اطهار(علیهم‌السلام)، در مناظرات علمی بسیار دقیق به سخنان مخاطب گوش می دادند دهند و ضمن پرهیز از مشاجره و جدل، مهربانانه، بعد هدایتی انسان را به منصه ظهور می‌رساندند.
