شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۰ - ۱۹:۱۰
«فرصت‌ها و چالش‌های مهدویت» از نگاه رئیس پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی

حوزه/ حجت‌الاسلام الهی نژاد، با اشاره به برخی فرصت‌های مهدویت، گفت: جامعه‌سازی به‌واسطه مهدویت صورت می‌گیرد و کنترل اجتماعی، تمدن سازی، فرهنگ اسلامی و حمایت و پشتیبانی از نهضت‌های شیعی نیز از دیگر فرصت‌هایی است که مهدویت برای تعالی اجتماعی جامعه شیعی به وجود آورده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در اهواز، حجت‌الاسلام‌ حسین الهی‌نژاد، رئیس پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی، در همایش بین‌المللی «مهدویت، فرصت‌ها و چالش‌ها» که امروز در دارالقرآن کریم خوزستان برگزار شد، با بیان اینکه اصل مهدویت در زندگی فردی و اجتماعی باورمندان آن اثر دارد، گفت: فرصت‌هایی که مهدویت در زندگی فردی به وجود می‌آورد، نظیر روحیه امیدواری، پویایی، عزت‌مداری، هدفمندی، خودباوری و هویت‌سازی است.

وی با بیان اینکه مهدویت در بعد اجتماعی، تأثیرات عمیقی در جامعه اسلامی به‌ویژه جامعه شیعی دارد. گفت: یکی از این اثرات اتحاد و همگرایی است.

حجت‌الاسلام الهی نژاد، با اشاره به دیگر فرصت‌های مهدویت برای جامعه اسلامی، بیان کرد: جامعه‌سازی به‌واسطه مهدویت صورت می‌گیرد و کنترل اجتماعی، تمدن سازی، فرهنگ اسلامی و حمایت و پشتیبانی از نهضت‌های شیعی نیز از دیگر فرصت‌هایی است که مهدویت برای تعالی اجتماعی جامعه شیعی به وجود آورده است.

رئیس پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی، با اشاره به‌عنوان همایش «مهدویت؛ فرصت‌ها و چالش‌ها» گفت: مراد از فرصت‌های مهدویت در این عنوان، نقش سازندگی مهدویت در فرد و جامعه است.

بیشتر بخوانید؛

لزوم تبیین مهدویت اصیل از سوی حوزه‌های علمیه

وی در ادامه با طرح این سؤال که «آیا جامعه شیعه در طول تاریخ به‌واسطه اندیشه مهدویت، دچار چالش شده است؟» اظهارداشت: یک‌بار اصل مهدویت به‌عنوان یک اندیشه و باور مورد بحث و گفت‌وگو قرار می‌گیرد. مهدویت به‌عنوان یک اندیشه و باور، فعل الهی است و هیچ نقصی ندارد، اما معرفت به مهدویت، فعل بشر است.

حجت‌الاسلام الهی نژاد گفت: مسلمانان و شیعیان در فرآیند شناخت مهدویت و معرفت‌بخشی به مهدویت، کوتاهی‌هایی از خود بروز می‌دهند که این کوتاهی‌ها، آسیب‌ها و چالش‌هایی را متوجه فرد و جامعه خواهد کرد؛ بنابراین فرصت‌ها، به اصل مهدویت و چالش‌ها به معرفت ما نسبت به مهدویت برمی‌گردد که به‌نوعی فعل بشر تلقی می‌شود.

رئیس پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی، با بیان اینکه در طول تاریخ، برای هر پدیده و حادثه‌ای، عزیمت‌گاه‌های مختلفی تعریف می‌شود که این عزیمت‌گاه‌ها همیشه حالت نو شوندگی به پدیده‌ها داده و موجب گستره قلمرو آن حادثه می‌شوند، افزود: مهدویت هم در طول تاریخ، این عزیمت‌گاه‌ها را داشته است که این عزیمت‌گاه‌ها شامل: ‌غیبت صغرا، غیبت کبرا و رخدادهای بزرگی است که در فرآیند غیبت کبری رقم خوردند و به نحوی عزیمت‌گاه تاریخی مهدویت تلقی می‌شوند؛ مثل هجرت میرزای بزرگ شیرازی از نجف به سامرا که به‌عنوان مکتب سامرا نام گرفت، یا انقلاب بزرگ امام خمینی(ره) است.

وی افزود: در بررسی این عزیمت‌گاه‌های مختلف، خواهیم دید مهدویت در هر یک از آن‌ها هم حالت نو شوندگی دارد و هم از لحاظ آثار و مکتوبات پرگستره شده است. به‌عنوان نمونه در زمینه منشورات و کتب مهدویت این موضوع را بررسی می‌کنیم: از ابتدای طلوع خورشید اسلام که باور به مهدویت از طرف رسول‌الله(ص) به مردم عرضه شد‏، تا پایان غیبت صغرا(میانه قرن چهارم) بر اساس پژوهش‌ها، ۶۴ کتاب درباره مهدویت از اصحاب ائمه و علما تدوین شد، این‌ها فرصت‌هایی بود که مهدویت به جامعه تزریق کرد، اما متأسفانه هیچ‌کدام از این کتاب‎ها باقی نمانده است. در همین دوره، از سوی اهل سنت ۱۲ کتاب تدوین شد که از بین آن‌ها سه یا چهار اثر باقی ماند.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: عزیمت‌گاه دوم از شروع غیبت کبری، تا شروع مکتب سامرا یعنی سال ۱۲۹۱ هجری قمری است که در آن سال، میرزای بزرگ شیرازی، مرجع بزرگ شیعیان از نجف به سامراء مهاجرت کرد. در این دوره یعنی از شروع غیبت کبری تا زمان هجرت میرزای شیرازی به سامرا که ۹ قرن است، ۳۳۵ کتاب مهدوی از سوی علما و بزرگان شیعه نوشته می‌شود.

وی با بیان اینکه هرچه جلوتر می‌رویم، این فرآیند را رو به تکامل می‌بینیم، گفت: منشورات مهدوی در طول این فرآیند بیشتر می‌شوند. پس از آن با هجرت بزرگ میرزای شیرازی به سامرا توجه مردم به مهدویت بیشتر می‌شود. سامرا، زادگاه امام زمان(عج) و محل رشد آن حضرت تا پنج سالگی و محل غیبت امام است، مهاجرت میرزای شیرازی، به سامرا به دلیل مظلومیت مهدویت بود و در همین شهر فتوای تحریم تنباکو را صادر کرد. تحت تأثیر مکتب سامرا (ابتدای قرن سیزدهم تا شروع قرن چهاردهم) ۶۷۷ کتاب مهدویت به جامعه عرضه می‌شود.

حجت‌الاسلام الهی‌نژاد افزود: پس از آن، در سال ۱۳۹۹ هجری قمری، آغاز نهضت بزرگ امام خمینی(ره) است. در مکتب امام و در طول ۴ دهه، ۶ هزار کتاب به جامعه مهدی‌باوران تقدیم می‌شود که این فرصت مهدویت است. علاوه بر کتاب، پایان‌نامه‌ها، مقالات و مجلات علمی نیز عرضه می‌شوند. مهدویت به‌عنوان یک باور، در عرصه علمی و آکادمیک گسترده شد و امروز مراکز علمی مهدویت و مقطع دکتری مهدویت در کشور تعریف شده است.

وی با بیان اینکه میان مهدویت و نهضت امام می‌توانیم یک تعامل دو سویه تعریف کنیم، توضیح داد: اندیشه مهدویت از مکتب امام در راستای ترویج و تبیین بهره گرفت و انقلاب هم از مهدویت برای رشد و تعالی خود بهره‌مند شد؛ به عبارتی هر انقلابی نیاز به مشروعیت و برای تداوم نیاز به مقبولیت دارد. مهدویت برای نهضت انقلاب اسلامی، نقش فراگیری و پارادایمی دارد و مهدویت مشروعیت این انقلاب را تأمین کرده است، چراکه انقلاب برآمده از نظریه ولایت‌فقیه است و ولایت‌فقیه برآمده از نظریه نیابت عام و نیابت عام برآمده از مهدویت است.

رئیس پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی خاطرنشان کرد: اصل نهضت امام راحل با مشروعیت سامان گرفت. این انقلاب نیاز به تداوم دارد و تداوم این نهضت به مقبولیت مردمی آن است. مردمی که به این نظام مقبولیت می‌دهند تحت لوای انتظار قرار دارند و به عبارتی مردمی که منتظران امام زمان (عج) هستند به این نظام تداوم می‌بخشند. بنابراین اینکه می‌گویند اندیشه مهدویت، پارادایم نظام است یعنی مشروعیت و مقبولیت آن به مهدویت است و برای آن به سمت جامعه ایده‌آل و ظهور امام زمان(ع) غایت‌بخشی هم می‌کند.

انتهای پیام./

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha