به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه» به همت خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در بمبئی با همکاری مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگها دومین دور گفتوگوی ادیان هند با عنوان «صلح و عدالت از منظر ادیان الهی و آیینهای هندو» به صورت برخط در تاریخ ۱۱ آذر مصادف با دوم دسامبر ۲۰۲۱ در فضای مجازی برگزار شد.
در این ویبنار دکتر جایش شاه سفیر مجلس جهانی مذاهب و دارای دکترای روابط میان مهابرات، اوپانیشادها و بگوات گیتا در مدیریت مدرن، مفتی منظور عضو هیات امنای مرکز آموزشی الجمعیة الزهرا، رئیس هیات امنای علمای اهل سنت هند و رئیس دارالعلوم فیضان رضا، ادوارد یزدی پانتاکی سخنران و فعال مذهبی پارسیان زرتشتی هند و عضو انجمن دوستی ایران و هند، دکتر ذوالقرنین بای صاحب حکیم الدین به عنوان رسول حدود دعوت علویه جماعت بوهرا علویه برودا ایالت گجرات، اسقف پروین ویگاس پدر روحانی و رئیس مرکز آموزش مسیحیان برودا ایالت گجرات، دکتر رسول رسولی پور استاد فلسفه دین دانشگاه خوارزمی ایران، حجت الاسلام و المسلمین قاضی محمد عسکری عضو مجمع جهانی اهل بیت، موسس و رئیس جامعه اهل البیت دهلی نو، دیگر اساتید و علاقمندان شرکت داشتند.
وبینار با تلاوتی چند از آیات کلام الله مجید آغاز گردید. ابتدا دکتر جایش شاه سفیر مجلس جهانی مذاهب و دارای دکترای روابط میان مهابرات، اوپانیشادها و بگوات گیتا در مدیریت مدرن با قرائت نیایش هایی از کتاب گیتا گفت: در هر تمدن و فرهنگ توجه به صلح و عدالت اجتماعی در درجه بسیار بالایی قرار دارد و برای من و بسیاری دیگر از مردم این دو مقوله مهم باعث تغییر نظام رفتاری افراد در جامعه خواهد شد. همانطور که نور باعث روشنایی در فضای تاریک می گردد، عشق و مهرورزی جایگزین نفرت و کینه می شود و صلح و همزیستی را به وجود می آورد. در متون دینی پروردگار عالم همگان را به صلح و کارهای نیکو سفارش کرده است و صلح می تواند رشد و بالندگی را در آحاد جامعه پدید آورد.
وی در ادامه سخنان خود افزود: جهانی سرشار از صلح و عدالت و امنیت، آرزوی بشر در همه دوران تاریخ بوده و جهان امروز نیز بیشتر ازهمیشه، بدان محتاج است. صلح و همزیستی مسالمت آمیز رشد بشریت را به دنبال دارد. ما و همه مردم باید مطمئن شود که عدالت اجتماعی در جامعه وجود دارد و با تبعیض به شدت برخورد می شود، برای رسیدن به عدالت و صلح باید هر نوع قوانینی که منجر به قوی شدن گروهی ستمگر شود را باید حذف کرد و باید با آزارها و نابرابری ها برعلیه همه اقشار به ویژه کودکان و زنان برخورد شدید انجام گیرد.
در ادامه دکتر قهرمان سلیمانی بیان داشت: ایران و هند از قدیم دو کانون بزرگ فرهنگی، تمدنی و آیینی جهان بوده اند و به دلیل همسایگی از دیرباز تا کنون با هم مراودات بیشماری داشته اند. گفتگوهای علمی و دینی بین دو کانون همیشه جریان داشته است و در این فرآیند گفتگوی دائمی فرهنگی و دینی برخی از نحله های فکری، دینی و آیینی مجال بروز پیدا کرده اند که هنوز هم می شود آثار نحله های دینی و آیینی را مشاهده کرد. به هر حال آرزو دارم که گفتوگوهای امروز گامی در مسیر همدلی و همراهی و احترام به انسانیت و گسترش صلح و عدالت باشد.
وی افزود: صلح و عدالت دو محور با ارزش در زندگی بشری هستند و پیوستگی تام و تمام با یکدیگر دارند. لازمه زیست سعادتمندانه جوامع انسانی توجه به این دو مقوله بسیار ارزشمند در حیات اجتماعی است. اهمیت موضوع در جوامع چند فرهنگی از لحاظ قومی، فرهنگی و دینی و غیره از جنس ایران و هند در زمینه های استقرار صلح و عدالت بسیار پیچیده تر از جوامعی است که این تنوع رنگارنگی در طیف زندگی اجتماعی خود را تجربه نکردند. ایران و هند دو جامعه چند فرهنگی کثیر الاقوام و مختلف المله هستند و ضرورتاً باید به این دو مقوله توجه بیشتری داشته باشند و از تجارب یکدیگر در مسیر بارور سازی زندگی انسانی بیشتر بهره ببرند تا بتوانند امکان زیست اجتماعی سالم تر و مطلوب تر را برای جامعه شهروندی خود مهیا کنند و تبدیل به الگویی برای جامعه انسانی باشند.
همچنین حجت الاسلام و المسلمین قاضی محمد عسکری عضو مجمع جهانی اهل بیت نیز ضمن تشکر از خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران از برگزاری این وبینار گفت: صلح و آرامش آرزوی هر انسانی می باشد. انسان بهطور فطری از پایمال شدن حق مظلوم و تضعیف آن، نفرت دارد. به همین دلیل، مهمترین دغدغه بشر از سپیدهدم آفرینش، پرسش از معنای عدالت بوده و برای تحقق و عینیت یافتن آن بهعنوان آرمان متعالی، تلاشهای زیادی را انجام داده است. در تفکرات دینی «عدالت» نهتنها بهعنوان ارزش بنیادین و از مهمترین اهداف پیامبران الهی محسوب میشود؛ بلکه نظام هستی و آفرینش برپایه «عدل» استوار است. مفهوم صلح نیز از جمله مفاهیمی است که انسان در طول تاریخ در نیل به آن تلاشهای فراوانی نموده است. در بنیش توحیدی، انسان موجودی خیرخواه، خداجو، کمالطلب و دارای ارزش و هدف است و با اختیار خود میتواند یکی از دو راه سعادت و شقاوت را انتخاب کند. ولی تحقق این امور نیازمند صلح و فضایی آرام و به دور از کشمکش و تنازع است. ازاین رو انسان همواره و در طول تاریخ برای تحقق ارزشهای عالی خود، در پی ایجاد فضای امن و آرامی بوده است.
دکتر ذوالقرنین بای صاحب حکیم الدین به عنوان رسول حدود دعوت علویه جماعت بوهرا علویه برودا ایالت گجرات دیگر سخنران این وبینار بیان داشت: صلح در سایه اتحاد میان همه انسان ها و بر اساس احترام متقابل ایجاد می گردد. معنی صلح و دوستی یعنی هارمونی و هم زیستی مسالمت آمیز درکنار پیروان دیگر ادیان و مذاهب و گروه ها برای زندگی در آرامش می باشد. در دین مبین اسلام صلح و عدالت اجتماعی در جایگاه بسیار بالایی قرار دارد. خود واژه اسلام از سلام و صلح و دوستی نشات می گیرد.
وی تصریح کرد: عدل در لغت به معنای راستی و درستی، برابری و انصاف در داوری آمده است و در روایتی از امیرمؤمنان علی آمده است: «عدالت عبارت است از وضع و قرار دادن هر شیء در جایگاه مناسب آن» و نیز گفته شده عدل عبارت است از هر چیزی که در ذهن مردم درست و راست و مستقیم باشد و در مقابل «جور و ظلم» قرار دارد، و در علم اخلاق تعریف عدالت با عنوان اعتدال قوای سه گانه نفس بیان شده است. عدل مقدمه صلح و عدالت اجتماعی می باشد. قرآن مجید نیز قلب سلیم را یاد آور شده است یعنی قلبی پر از آرامش است.
در ادامه کلیپی از تیزر فیلم محمد رسول الله ساخته کارگردان برجسته ایران مجید مجیدی که درباره سوره فیل است اکران گردید که مورد توجه حاضرین قرار گرفت.
اسقف پروین ویگاس پدر روحانی و رئیس مرکز آموزش مسیحیان برودا ایالت گجرات نیز در این وبینار چند آیه از انجیل را خواند و بیان داشت: صلح و عدالت نیاز مردم دنیا در همه اعصار و ادوار بوده است. حضرت عیسی مسیح در وصف صلح و آرامش نکات مختلفی را بیان می فرماید و همین نشانگر صلح و عدالت اجتماعی دو اصل بسیار مهم در همه جوامع می باشد. کتاب های مقدس از جمله قرآن مجید، انجیل، بگوات گیتا و غیره صلح را محور همزیستی و پیشرفت جوامع عنوان کرده است.
وی در ادامه سخنان خود افزود: عدالت منبع اصلی استقرار صلح در جهان است. صلح و عدالت تنها مسائل منطقهای نیستند؛ بلکه یک پدیده و مسئلهای جهانی بشمار میروند. رهبران همه مذاهب دنیا همیشه به دنبال صلح و همزیستی مسالمت آمیز در جوامع هستند. اگر به سخنان آنان مراجعه کنیم به صورت واضح به اهمیت صلح و عدالت اجتماعی پی خواهیم برد.
مفتی منظور ضیایی عضو هیات امنای مرکز آموزشی الجمعیة الزهرا و رئیس هیات امنای علمای اهل سنت هند اظهار داشت: در هرگوشه از جهان شما شاهد سخنرانی ها و دکترین صلح و عدالت هستید چرا که صلح و عدالت به عنوان یک مطالبه جهانی و آرزوی بشر در همه دورانها بوده است. در جهان کنونی با وجود گروههای افراط گرا که تنها تخم کینه و عداوت را می کارند ، نیاز به این ضرورت بیش از پیش احساس می گردد.
وی در ادامه تاکید کرد: در دیدگاه دینی و در وعدههای مذاهب رسیدن به چنین جهانی که پر از صلح و عدالت می باشد، ممکن و دستیافتنی است چنانچه در مقاطعی کوتاه، که حکومت به دست پیامبران یا حکیمان و جانشینان آنان بوده، این خواسته بشریت تحقق یافته است. در نگرش مادی، صلح به معنای نبود و توقف جنگ بوده و با عدالت هیچ مناسبتی ندارد، ولی در نگرش توحیدی، صلح بدون عدالت معنا نمی یابد؛ عدالت زمینه ساز صلح حقیقی و پایدار است و از سویی، این صلح و امنیت گسترش دهنده عدالت بوده و تربیت انسان ها و سعادت بشر را که هدف انبیای الهی است، تحقق می بخشد.
دکتر رسول رسولی پور استاد فلسفه دین دانشگاه خوارزمی از ایران نیز گفت: گام نخست معرفت انسانیت تبیین مفاهیم صلح و عدالت می باشد همانطور که سخنرانان محترم درباره آن توضیح دادند. اساس صلح و عدالت، احترام به انسانیت و ارزش های انسانی است. ما بایستی به همه انسان ها از هر مذهب و آیینی احترام بگذاریم. در جهان امروز همگان انسانیت را در قالب قوانین انسانی جستجو می کنند، البته این قوانین توسط مذاهب مختلف مورد قبول و احترام نیز می باشد. قوانین انسانی و احترام به همه انسانها هیچ مرز جعرافیایی ندارد و همگان آن را می پذیرند.
در ادامه وبینار ادرواد یزدی پانتاکی سخنران و فعال مذهبی پارسیان زرتشتی هند و عضو انجمن دوستی ایران و هند بیان داشت: موضوع وبینار مسئله مهم و حیاتی امروزه همه ما انسان ها است و من به عنوان عضو کوچکی از جامعه پارسیان و زرتشتیان هند از نمایندگی فرهنگی جمهوری اسلامی به دلیل انتخاب چنین موضوع مهمی تشکر و قدردانی می کنیم. صلح و عدالت دو موضوع و مولفه بسیار مهم در زندگی انسان و جوامع بشری محسوب می باشد که در نهایت به مفهوم انسانیت و احترام به حقوق همه افراد جوامع مختلف ختم می گردد. هر فردی می تواند دین خویش را داشته باشد و به حقوق جامعه نیز احترام بگذارد و هارمونی زیبایی که در برخی از کشورها ازجمله درهند شاهد آن هستیم از این موضوع نشات گرفته است. باید گفت در جوامعی که صلح و عدالت وجود ندارد شاهد اعمال سخیف و وحشیانه از سوی قدرتمندان هستیم. ما به عنوان عضو کوچکی از جامعه این دو اصل مهم را بایستی به افراد و نسل جدید یاد آور شویم.
آشوری وابسته فرهنگی و مسئول خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران ضمن سپاسگزاری از همه شرکت کنندگان در این وبینار گفت: این وبینار در جهت انسجام در میان مذاهب مختلف هند توسط خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران انجام پذیرفت. خداوند قادر متعال همه ما را از یک سرشت آفریده است و عدالت و صلح خواسته فطری و ذاتی همه انسان ها می باشد. اما ما شاهد آن هستیم که برخی از تندروها و افراط گراها همچون داعش و غیره خواستار تحمیل ایده های خود بر دیگران هستند که این عامل فساد در جوامع می شود. خداوند سبحان پیامبران و انبیاء را برای راهنمایی بشر و برای ایجاد صلح و عدالت اجتماعی مبعوث و به سوی جوامع بشری فرستاده است. اگر به متون مذهبی مقدس مراجعه کنیم به خوبی به این دو اصل مهم پی می بریم.
این وبینار در فضای مجازی زوم برگزار گردید و علاوه بر پخش زنده در کانال یوتیوب خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در بمبئی همچنین از کانال تلویزیونی "وین" و کانال تلویزیونی "علی تی وی" علیپور، کانال تلویزیونی "عصمت تی وی" و کانال اینترنتی "اس ان ان" نیز به صورت زنده پخش شد.