به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی امروز در اختتامیه بیست و چهارمین همایش کتاب سال حوزه و مراسم معرفی و تقدیر از برگزیدگان همایش و ششمین جشنواره مقالات علمی حوزه که با پیام حضرت آیت الله مکارم شیرازی در سالن اجتماعات مدرسه علمیه معصومیه برگزار شد، با تسلیت سالروز شهادت امام هفتم شیعیان به شرایط خاص زمانی امام کاظم(ع) اشاره کرد و بیان کرد: در این دوران که تضارب و هجوم گسترده افکار و اندیشه های مختلف بود، امام باقر و امام صادق(ع) مهمترین مبانی معرفتی اهل بیت(ع) و اسلام اصیل را ارایه کردند و آفاق جدیدی از اندیشه اسلامی را در این دوران گشوده شد. تا جایی که میراث باقی مانده این دو امام همام(ع)، بیشترین میزان میراث باقی مانده از خاندان پیامبر(ص) برای ما را تشکیل می دهد.
وی افزود: این توسعه و زمینه ارایه اندیشه های ناب و اسلام اصیل، دستاوردهای مهمی برای امت اسلام و بشریت به جای نهاد. میراث باقی مانده از ائمه هدی(ع)، میراث شیعی صرف نیست، بلکه میراث اسلامی و بشری و الهی است.
مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: این آفاق باز، تحمل نشد و پس از یک دوران کوتاهی جریان امامت راستین وارد دالان تنگ و فشارهای روز افزون شد و گشایش کوتاه یکی دو ساله عصر امام رضا(ع) به یک اختناق شدیدتر مبدل شد و امام کاظم(ع) در یک دوره سخت و طاقت فرسا نقش بی بدیلی ارایه کردند.
آیت الله اعرافی اظهارکرد: صدها محدث از امام کاظم(ع) برشمرده شده است، ولی صفوان ها و یونس بن عبدالرحمن ها و هشام ها نقطه درخشانی بودند. حضور امام کاظم(ع) علی رغم همه تنگناها هم در توسعه قلمروی معرفتی و ساماندهی و حفظ جریان تشیع، یک حضور قوی برای مباحث میان مذاهب و ادیان بود و در چند قلمرو، میراث دو امام پیشین استمرار یافت و مجموعه تراث ایشان و شاگردان ایشان یک نقطه عطفی را رقم زد ولی در کنار این حضور چشمگیر و عالم تاب، حضور پیوسته ای در عرصه سیاست هم از این بزرگان دیده می شد.
وی گفت: امام کاظم(ع) با شیوه های متناسب عصر خود هم در پرورش شاگردان و هم در توسعه معارف دین و همچنین عرصه هماوردی غاصبان خلافت واقعی و رساندن پیام به امت اسلام، گام های بزرگی برداشتند و زندانی بودند، ایشان در چند سال چه در بصره و زندان های دیگر هارون، نشان دادند که موضع بسیار قوی سیاسی دارند و نشان دادند که امامت در سخت ترین شرایط از اهداف و آرمان های خود گامی به عقب برنداشته است.
مدیر حوزه های علمیه در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: حوزه نوین قم، حوزه ای ممتاز و بی مثال و مانند در تاریخ حوزه های علمیه بوده است. در یک صدسالی که قرن چهاردهم هجری شمسی بود برای ایران و جهان و حوزه های علمیه، یک قرن متلاطم و پرفراز و فرود بود.
وی یادآورشد: حوزه علمیه قم در دوران سختی پایه ریزی شد. با مجاهدت هایی آیت الله موسس(حائیری یزدی) و شاگردان ایشان در روزگاری که از جنگ جهانی اول بیرون آمده و با جنگ جهانی دوم دست و پنجه نرم کرده و امواج کلامی و فکری و معرفتی بر پایه های نگاه غیر الهی گسترش پیدا کرده و انواع مکاتب و نظریات و ایسم های گوناگون فکر و معرفت عالم را پر کرده و جهت گیری جهان به سمت دوری از عالم غیب بود در اوج این کشاکش حوزه علمیه قم در آغاز قرن چهاردهم پایه ریزی شد.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه با ذکر این مطلب که در این دوران دستاوردها و نقاط ضعف و قوت بسیار داشته ایم، افزود: یکی از این قلمروها، حوزه کتاب و آثار مکتوب در قم و نجف بود. علی رغم دوران سخت حزب بعث و صدام، حوزه نجف دستاوردهای بزرگی داشت. حوزه های علمیه دیگر در استان های بزرگ تجربیات بزرگی داشتند و البته قم پیشگام تطورات بزرگ در این دوره بود.
مدیر حوزه های علمیه بیان کرد: در بخش آثار مکتوب، قم راه درازی را طی کرده است که به این روزگار رسیده است. سالهای اولیه تاسیس حوزه علمیه قم(۱۵ سال اول) سالی ده اثر در این حوزه نیز منتشر نمی شد. امروزه هزاران اثر در عرصه مکتوب و دیجیتال به شکل منظم از حوزه های علمیه منتشر می شود. در عصر انقلاب اسلامی شاهد گام های بزرگ در عرصه تنظیم و تالیف آثار فاخر علمی در حوزه بودیم.
آیت الله اعرافی اظهارکرد: افزایش تعداد آثار و تالیفات، از دیگر سوی تنوع زبانی آثار، تنوع و نوع انتشار، پایه ریزی نشریات در قم( زیرا پیش از انقلاب نشریات چندانی نبود ولی امروز در همه مراکز علمی حوزوی صدها و ده ها نشریه و هزاران کتاب و مقاله منتشر می شود)، پایه ریزی مقالات دیجیتال، توسعه دوایر تولید علم، پایه ریزی مراکز علوم، تخصصی شدن تولیدات و محتواها، تولیدات در عرصه های بنیادین و تولیدآثار برای جامعه از ویژگی های علمی حوزه علمیه قم بوده است.
عصر امام(ره)، آفاق نوینی به روی ما باز کرد
وی گفت: هنر بزرگان این بود که زمانه را می شناختند برای حل آنها پاسخ ارایه می کردند. از یک سو عصر امام(ره)، آفاق نوینی به روی ما باز کرد و از دیگر سوی، رقابت ها به شیوه های مختلف افزایش یافته است. این روزگار، نسخه های جدید می طلبد و مردان و زنان برتری را می طلبد و شناخت اعمال فکری بشر و جریانات آشکار و زیر پوست عالم در حوزه معرفت بشری که در عالم در حال رخداد است ضرورت است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: کتاب سال حوزه، هم آیینه پیشرفت است و هم محل دانستن آن چیزی است که نداریم. در این همایش باید تحلیل جامعی از کتاب حوزه داشته باشیم که هم داشته ها و دستاوردها و هم کاستی ها را منعکس کند و بر اساس آن به راهبردسازی حرکت های آینده بپردازیم. تلاش حوزه و نهادهای مسئول در این عرصه باید مضاعف شود.
وی با اشاره به نقشه جامع پژوهش و طرح و برنامه های علمی تدوین شده و گام هایی را که برداشته اند، یادآورشد: اصل این جریان فعالان علمی هستند که باید به سمت قله های بلند حرکت کنند. امیدواریم که کتاب سال حوزه گامی به پیش برای شناخت حقایق و ترغیب کننده ای برای ورود در آفاق جدید باشد. همچنین در میان پروژه ها و طرح هایی که دارند باید به طرح پاسخگویی به نیازهای نظام بپردازند که امیدواریم که در سال آینده شاهد دستاوردهای آن باشیم.
مدیر حوزه های علمیه کشور افزود: همچنین ذیل طرح هدفمندی تدریس و برخی حوزه های دیگر به نتایج مطلوبی دست یابیم.
انتهای پیام
