به گزارش خبرگزاری حوزه، کتاب «تحلیل فلسفی نظریه اخلاقی فخر رازی» اثر هاشم قربانی در ۳۰۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.
فخرالدین محمد بن عمر رازی در میان اندیشمندان سرزمینهای اسلامی، نامی پرآوازه است و فکرورزی انتقادی و سخنوری او شهرتی چشمگیر دارد. رازی می کوشد از چارچوب های فلسفی و کلامی تعین یافته زمان خود فراتر رود و طرحی تازه در فلسفه اخلاق دراندازد. بنیاد های اخلاقی در حوزه سعادت، کمال، لذت و مسئله سلامت نفس از مهمترین مؤلفه هایی است که فخر رازی آنها را در امر اخلاقی تحلیل میکند.
اثر پیش رو با توجه به تنوع آرای رازی، کوشیده است مؤلفه های اخلاق نگاری رازی را با رویکردی فلسفی تبیین و صورت بندی کند و نوآوریهای را از حیث روش و محتوا بازنماید.
ساختار اثر
این کتاب در سه فصل تألیف شده است؛ نویسنده در فصل اول از این کتاب با عنوان «بنیادهای اخلاق فلسفی فخر رازی» به بررسی تحلیل کمال و گونه شناسی آن در اندیشه رازی پرداخته و تحلیل سعادتمندی معطوف بر کمال قوه نظری و عملی در اندیشه رازی را شرح داده و تحلیل لذات و متعلقات آن در اندیشه رازی را به رشته تحریر درآورده است.
«تحلیل سلامت نفس نزد فخر رازی و مؤلفه های خطاناک آن» عنوان دومین فصل از کتاب حاضر است که در آن دیدگاه رازی در تحلیل سلامت نفس؛ از حالت طبیعی تا فضیلت مداری کمال گرا مورد تأکید قرار گرفته و امراض و رذیلت های اخلاقی و درمان آن ها(مرز حسادت ورزی؛ چیستی، مراتب، علل و درمان آن، مرض دنیادوستی و راهکار درمانی آن و مرز حرص و بخل ورزی و درمان آن) تبیین شده است.
مؤلف در سومین و آخرین فصل از این کتاب با عنوان «واکاوی پیش عامل های صدور فعل و تحلیل فلسفی فعل اخلاقی در اندیشه رازی» به بیان فرآیند صدور فعل اختیاری انسان پرداخته و عقل نظری و عقل عملی و چگونگی ارتباط آنها در صدور افعال اخلاقی را بررسی کرده و تحلیل آگاهی و پیش زمینه های مؤثر در فرآیند صدور رفتار (چیستی و گونهشناسی آگاهی در صدور فعل ارادی و تحلیل عوامل غیر معرفتی در آگاهی به منفعت و صدور فعل) را مورد تأکید قرار داده است.
برشی از اثر
* مرز انگار وارونگی ارزش ها
از رذایل اخلاقی انسان انگاره وارونگی ارزش های مندرج در سعادتمندی انسان است. در میان گونههای مختلف بهورزی و سعادتمندی زیست انسانی، آنچه شایسته اولویتبندی است، ترسیم زندگی بر پایه ارجحیت سعادات نفسانی بر سعادات بدنی و خارجی است. اما در صورتی که مؤلفه هایی چون مقام، شهرت و ثروت به عنوان اصول زندگی برتر محسوب شوند، شاهد وارونگی ارزش ها هستیم.
مطابق با تعبیر رازی، نزد بسیاری از آدمیان، این مؤلفهها، نشانگر زندگی بالاتر است و شاخص هایی اند در ارزیابی زندگی. همچنین تفاخر بر مال، مقام و نزدیکان تفاخر بر اخسّ مراتب از اسباب سعادت است که دغدغه مندی نسبت بدان انسان را از دستیابی به سعادت نفسانی بازمی دارد. و حال آن که این سعادات، ابزاری برای تحقق دادن به مراتب بالادستی اخلاقی و معنوی باید لحاظ شوند.
علاقه مندان برای تهیه این کتاب می توانند به نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www.bustaneketab.ir مراجعه کنند.