محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی کشورمان شامگاه دوشنبه ۶ اسفندماه در آیین رونمایی از آثار مجموعه آثار فقه بورس و اوراق بهادار در سالن جلسات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در قم، با تأکید بر لزوم تقویت سایر ابزارهای مالی، توسعه بازار سرمایه را راهکاری اساسی برای کاهش فشار بر نظام بانکی دانست.

استاد دانشگاه در تشریح وضعیت تأمین مالی کشور اعلام کرد: از ابتدای امسال تاکنون پنج هزار و ۷۰۰ همت تسهیلات پرداخت شده است، حدود یک هزار و ۲۰۰ همت آن پول جدید بوده است، عمده این تسهیلات به تأمین مالی و سرمایه در گردش اختصاص یافته است.

وی با اشاره به سهم بازارهای مختلف در تأمین مالی کشور اظهار داشت: مجموع بورس و سرمایه‌گذاری خارجی تنها هفت درصد از تأمین مالی کشور را بر عهده دارند، در حالی که ۹۲ درصد این بار بر دوش بانک‌هاست.

فرزین گفت:از این میان، سرمایه‌گذاری خارجی سهمی معادل یک درصد و بازار بورس سهمی برابر با هفت درصد دارد.

وی با تأکید بر بهبود دسترسی خانوارها به منابع مالی افزود: طی سه سال گذشته، سهم تأمین مالی خانوارها از ۱۲ درصد به ۲۴ درصد افزایش یافته که نشان از بهبود شمول مالی دارد.

استاد دانشگاه گفت: اعطای وام‌های ازدواج، فرزندآوری و سایر تسهیلات از جمله مصادیق این روند محسوب می‌شود، در همین راستا، از ابتدای امسال تاکنون ۲۰۰ همت وام ازدواج و فرزندآوری در کشور پرداخت شده است.

رئیس‌کل بانک مرکزی، توسعه بازار سرمایه را یکی از راهکارهای اساسی برای برون‌رفت از ناترازی نظام بانکی دانست و تصریح کرد: فشار بیش از حد بر شبکه بانکی برای تأمین مالی، ناترازی آن را تشدید می‌کند، راه‌حل اساسی برای عبور از این چالش، افزایش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی کشور است.

وی در ادامه به برنامه‌های بانک مرکزی برای اصلاح و توسعه نظام بانکی اشاره کرد و افزود: ما به دنبال تقویت و گسترش بانک‌های قرض‌الحسنه، بانک‌های تخصصی، توسعه‌ای و بانک‌های جامع هستیم.

استاد دانشگاه گفت: در سطح جهانی، بانک‌های توسعه‌ای نقشی مشابه بورس ایفا می‌کنند و به‌ عنوان نهادهای تأمین مالی بلندمدت فعالیت دارند، برای دستیابی به یک نظام تأمین مالی کارآمد، باید بانک‌های تخصصی را متناسب با نیازهای هر بخش از اقتصاد توسعه دهیم.

فرزین همچنین بر اهمیت بانک‌های توسعه‌ای تأکید کرد و گفت: این بانک‌ها، برخلاف بانک‌های تجاری، منابع خود را از محل سرمایه سهامداران، انتشار اوراق و تأمین مالی صندوق‌ها تأمین می‌کنند و امکان تأمین مالی از محل سپرده‌های خرد را ندارند.

وی افزود: اغلب بانک‌های توسعه‌ای تحت مالکیت دولت هستند و در صورتی که نقش آن‌ها در اقتصاد تقویت شود، می‌توانند زمینه رشد و توسعه در حوزه‌هایی نظیر مسکن، صنعت و اشتغال را فراهم کنند.

رئیس‌کل بانک مرکزی به ماهیت پیچیده پول و اختلاف‌نظرهای تاریخی در مکاتب اقتصادی اشاره کرد و افزود: پول یکی از پیچیده‌ترین مفاهیم اقتصادی است که همواره محل اختلاف میان مکاتب اقتصادی بوده و همین اختلاف‌ها باعث شکل‌گیری رویکردهای نوین در علم اقتصاد شده است.

وی گفت: در این میان، هرچند بورس و بانک هر ۲ برای تأمین مالی ایجاد شده‌اند، اما تفاوت ماهوی آن‌ها در این است که بورس عمدتاً بر تأمین مالی بلندمدت متمرکز است، در حالی که بانک‌ها علاوه بر تأمین مالی کوتاه‌مدت، در تأمین مالی بلندمدت نیز نقش‌آفرینی می‌کنند.