معصومه احمدیان علیآبادی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با اشاره به لزوم تبیین الگوی مادری حضرت زهرا (س) عنوان کرد: بررسی الگوی مادری حضرت زهرا (س) با رویکرد و دیدگاه تمدنی، یک کار تاریخی نیست بلکه یک پروژه فرهنگی زنده و اثرگذار است؛ زیرا جامعه ما بیش از هر زمان دیگری نیازمند معرفی الگوی حضرت زهرا سلامالله علیها به عنوان مادری است که دلداده محراب، فریادگر عدالت، حامی و جان فدای ولی و ولایت و مدیر لایق خانواده است. این همان سبک زندگی فاطمی است که میتواند پاسخگوی بسیاری از چالشهای دنیای مدرن باشد.
وی بیان کرد: تحلیل این موضوع نه تنها یک وظیفه، که فرصتی مغتنم برای بازخوانی یکی از اصیلترین الگوهای تربیتی در مکتب اهل بیت علیهمالسلام است. حضرت زهرا سلاماللهعلیها در نگاه فرزندان، تجلی کامل یک مادر الهی، مربی تمدنساز و حجت خدا بر اولیای الهی است؛ الگویی که در کلام امامان معصوم علیهمالسلام، نهتنها مادر جسمانی، بلکه مادر معنوی، معرفتی و تمدن ساز امت معرفی میشود.
معاون فرهنگی مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهرا (س) اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب فرمودند حضرت زهرا سلام الله علیها معجزه اسلام و الگوی تمدنساز زن مسلمان و به عبارتی الگوی سوم زن مسلمان است. ایشان میفرمایند: «حضرت زهرا سلام الله علیها در عمر کوتاه خود، به مقامی رسید که سیده نساء العالمین شد؛ این یعنی زن مسلمان میتواند در همه عرصهها، از خانواده تا سیاست، از عبادت تا جهاد، نقشآفرین باشد.»
وی ادامه داد: در نگاه تمدنی، حضرت زهرا سلام الله علیها نهتنها مادر فرزندان خود، بلکه مادر امت اسلامی است؛ کسی که با خطبه فدکیه، با دفاع از ولایت، و با ایثار در خانه، نقشه راه تمدن اسلامی را ترسیم کرد.
احمدیان علیآبادی اضافه کرد: حضرت فاطمه زهرا سلامالله علیها فقط یک مادر زیستی برای امام حسن (ع) و امام حسین (ع) نبودند؛ ایشان تجسم «مادر بودنِ» در تراز وحی بودند. رابطهای که از محدوده عواطف طبیعی فراتر رفته و به یک «الگوی تربیتی_رسالی» تبدیل میشود.
وی اظهار کرد: امام حسن (ع) و امام حسین (ع) در سخنان و سیره خود، تصویری از مادر ارائه میدهند که فراتر از رابطه خونی و مادر جسمانی است، بلکه مادر معرفتی، نماد کمال انسانی، مربی ولایتمداری، عبودیت ناب و الگوی زن تمدنساز است؛ شخصیتی که در کلام امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بهعنوان تجلی کامل عبودیت، ایثار، و دفاع از حق معرفی میشود.
معاون فرهنگی مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهرا (س) اضافه کرد: امام حسن علیه السلام نقل میکند که شبها صدای مناجات مادر را میشنید و میدید که ابتدا برای دیگران دعا میکند و سپس برای خود. این نشان از روح بلند و نگاه تمدنی حضرت زهرا سلام الله علیها دارد که حتی در دعا، اولویت را به امت میدهد. این روایت، حضرت زهرا سلام الله علیها را بهعنوان مادری معرفی میکند که در اوج بندگی، روحی اجتماعی و امتمدار دارد. او فرزندانش را با فرهنگ ایثار، نوعدوستی و مسئولیتپذیری اجتماعی تربیت میکند؛ که الگویی بیبدیل برای مادران مسلمان در تربیت نسل مؤمن و مسئول است.
وی اضافه کرد: در منابع تاریخی و روایی، رابطهای عمیق و معنوی میان امام حسین علیه السلام و مادرشان ترسیم شده است. در کتاب «فضایل و وقایع مشترک حضرت زهرا سلام الله علیها و امام حسین علیه السلام » آمده است: «از پیش از خلقت تا قیامت، پیوند معرفتی، تربیتی و نورانی میان این دو چهره قدسی برقرار است؛ الگویی که معنای ایمان، محبت و ایثار را در زندگی امروز بازمیسازد.»
احمدیان علیآبادی افزود: امام حسین علیه السلام در روز عاشورا، بارها نام مادر را با افتخار بر زبان آورد؛ گویی یاد حضرت زهرا سلام الله علیها، رمز پایداری و الهامبخشترین سرمایه معنوی ایشان بود. در زیارتنامهها نیز آمده است: «السلام علیک یا ابن فاطمة الزهرا»؛ یعنی هویت حسینی، ریشه در فاطمی بودن دارد. حضرت زهرا سلام الله علیها برای امام حسین علیه السلام، فقط مادر نیست، بلکه سرچشمه هویت، الهامبخش قیام و نماد دفاع از ولایت است. این پیوند، نشاندهنده نقش مادر در تربیت فرزندانی است که در بزنگاههای تاریخی، پرچمدار حق میشوند. چنان که حضرت زینب سلام الله علیها نیز در خطبههای کوبندهاش در کوفه و شام، از آموزههای مادر بهره گرفت و همان زبان فاطمی را در دفاع از حق و افشای باطل به کار برد.
وی اظهار کرد: در بیانات امامان معصوم علیهم السلام، حضرت زهرا سلام الله علیها بهعنوان حجت خدا بر حجتهای الهی معرفی شده است. این تعبیر، که در کلام امام صادق علیه السلام و دیگر ائمه آمده، نشان میدهد، مقام معرفتی و نوری حضرت زهرا سلام الله علیها چنان والاست که حتی امامان نیز از او الهام میگیرند. اگرچه به دلیل شرایط خاص تاریخی پس از رحلت پیامبر (ص) و مصلحتهای سیاسی، مستقیمترین روایات از ائمه درباره جزئیات زندگی حضرت زهرا سلامالله علیها محدود است، اما مستندات تاریخی و رواییِ بهجا مانده، مانند قطعات یک پازل کامل، تصویری روشن از نگاه ایشان ارائه میدهد.
مادر مجاهد و مظلوم
احمدیان علیآبادی اضافه کرد: امام حسین علیهالسلام در طول زندگی خود، همواره به مظلومیت مادرش اشاره میکردند. خطبهای منسوب به ایشان در کربلا وجود دارد که نشان میدهد که امام حسین علیهالسلام، مادر را نماد مظلومیت و محور حق طلبی میدانست و قیام عاشورا را ادامهی راه مادر و احیای حق غصبشدهی او میشمرد.
مادر عالمه و عابده
وی اضافه کرد: در روایات متعددی از امام حسن (ع) و امام حسین (ع) نقل شده که هرگاه با مسئلهای دشوار در مسائل دینی مواجه میشدند، به سراغ مادرشان میرفتند و ایشان پاسخ آنان را میگفتند. این موضوع نشاندهنده مقام علمی والا و ارتباط معنوی عمیق حضرت زهرا سلامالله علیهاست. همچنین، در توصیف عبادت حضرت زهرا سلامالله علیها آمده است که امام حسن علیهالسلام از پینهبستن پیشانی مادرش از شدت سجده سخن میگفت. این توصیف، تصویری از مادری را ترسیم میکند که اساس شخصیتش بر عبودیت و بندگی استوار است.
مادر ایثارگر و خانهدار
مدرس حوزه ادامه داد: روایت مشهوری از امام حسن علیهالسلام وجود دارد که فرمود: مادرم فاطمه را دیدم که در شب جمعه تا صبح در محراب عبادتش ایستاده بود و پیوسته به رکوع و سجود میپرداخت... و برای مؤمنان و مؤمنات دعا میکرد و آنان را نام میبرد، اما برای خود چیزی نمیخواست. این توصیف، ایثار و دغدغه اجتماعی حضرت زهرا سلامالله علیها را نشان میدهد. ایشان در عین ریاضتهای شخصی، یک «امت» در ذهن دارد.
وی بیان کرد: به طور کلی حضرت زهرا (س) در نگاه فرزندان، مادر امت (مربی امت اسلامی)، الگوی زن مسلمان (در خانه، در اجتماع، در سیاست و در عبادت)، مربی ولایتمدار (کسی که فرزندانش را با عشق به ولایت تربیت کرد) و منبع الهام و قدرت (در سختترین لحظات، یاد مادر، مایه ایستادگی بود) بوده است.
احمدیان علیآبادی تصریح کرد: با تحلیل روایات و سیره نقلشده، به وضوح میتوان دریافت که تأکید اصلی فرزندان بر چند جنبه بوده است. اولین جنبه «مبارزه و شجاعت» در دفاع از ولایت است؛ ولایتمداری، دفاع از امیرالمؤمنین علیه السلام، خطبه فدکیه، ایستادگی در برابر انحراف از جمله ابعاد دفاع از ولایت است.
وی افزود: مهمترین و پررنگترین جنبهای که امامان معصوم از مادرشان به یادگار گذاشتند، مقاومت بیامان ایشان در برابر غاصبان خلافت و دفاع از حریم ولایت امیرالمؤمنین علیهالسلام بود. خطبه فدکیه و مواضع بیپروای حضرت زهرا سلامالله علیها، به یک اسوه مبارزه سیاسی_مذهبی تبدیل شد که امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بارها به آن اقتدا کردند.
احمدیان علیآبادی دومین جنبه را عبادی و معنوی دانست و بیان کرد: عبودیت خالص، شبزندهداری، دعا برای امت، تربیت فرزندان با روح بندگی، تأکید بر عبادتهای شبانه، راز و نیاز و انس با خداوند، بخش عمدهای از توصیفات را تشکیل میدهد. این نشان میدهد که ایشان میخواستند تصویر مادر را به عنوان بانوی اول عالم اسلام در تقوا و عبادت به جامعه معرفی کنند.
معاون فرهنگی مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهرا (س) با اشاره به جنبه علمی و حکیمانه گفت: حضرت زهرا سلامالله علیها مفروض المسائل (کسی که پاسخ تمام سؤالات را میداند) بودهاند و این امر بر جنبه علمی و عصمت ایشان تأکید دارد. این مسأله برای جامعه اسلامی بسیار مهم بود که بدانند دختر پیامبر(ص)، از چنان مقام علمی برخوردار است که میتواند مرجع دینی باشد.
وی با اشاره به اینکه حضرت زهرا (س) الگویی برای همه ائمه علیهم السلام بوده است، ادامه داد: حضرت زهرا (س) مقام معرفتی، حجت خدا بر امامان و سرچشمه نور ولایت است. جنبه تربیت تمدنساز دیگر وجهه حضرت زهرا (س) بوده است. حضرت زهرا( س) پرورش امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و حضرت زینب (س) بهعنوان رهبران نهضتها است.
ترازِ رسالت
احمدیان علیآبادی گفت: در نگاه کلی فرزندان؛ حضرت زهرا سلامالله علیها مادری است که وجودشان یک مدرسه تربیتی بود. مدرسهای که در آن، عبادت، سیاست، اخلاق، خانهداری و مبارزه درهم آمیخته بود. امام حسن و امام حسین علیهماالسلام از دامن این مادر، درس حیاء، غیرت، شجاعت و تقوا را آموختند.
الگوی زن مسلمان جهانی
وی اضافه کرد: فرزندان حضرت زهرا سلامالله علیها، ایشان را نه فقط به عنوان مادر خود، که به عنوان اسوه کامل برای همه زنان و مردان جهان اسلام معرفی کردند. ایشان نشان دادند که یک زن میتواند در اوج عبادت، در اوج سیاست و در اوج مدیریت خانه و خانواده باشد.
پیوند دهنده نبوت و امامت
معاون فرهنگی مدرسه علمیه حضرت فاطمه الزهرا (س) ادامه داد: حضرت زهرا سلامالله علیها حلقه وصل نبوت و امامت است. فرزندان ایشان همواره بر این نقش تأکید داشتند تا نشان دهند که امامت، ادامه مستقیم نبوت از طریق این بانوی بزرگوار است.
مادر شهید و مظلوم
وی گفت: تصویری که امام حسین علیهالسلام در کربلا از مادرش ارائه میدهد، تصویر زنی است که برای دفاع از حق، همه چیز را فدا کرد و در جوانی به شهادت رسید. این مظلومیت، همواره به عنوان محرک اصلی قیام برای حق در تاریخ شیعه بوده است. بنابراین، ایشان، الگویی برای تربیت نسل تمدنساز، مربی نفوس، معلم ولایت و الگوی عبودیت است.
انتهای پیام
نظر شما