چهارشنبه ۲۴ فروردین ۱۴۰۱ - ۱۷:۰۴
کارکرد فقه سیاسی در حل مسائل حکمرانی

حوزه/ حجت الاسلام والمسلمین پورمحمدی با بیان اینکه مردم سالاری و تلفیق آن با دین یکی از مباحث مهم در فقه سیاسی است، گفت: جایگاه و اختیار مردم، حقوق شهروندی، جایگاه قوا در جامعه و تعامل آن با مردم، از جمله مباحثی است که بسیار مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است، اما همچنان سؤالات فراوانی در اطراف این مباحث وجود دارد.

حجت الاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با بیان اینکه مسائل اجتماعی یکی از مباحث مهم در اسلام است، گفت: طبعاً مباحث حکم‌رانی و مسائل سیاسی جزو ارکان اصلی در اسلام است زیرا اسلام به عنوان دینی جامع و کامل نمی تواند از مباحث سیاسی و اجتماعی غافل باشد و در سیره نبوی نیز این سبک از حکمرانی - قرار گرفتن اسلام در راس امور سیاسی و اجتماعی جامعه- را شاهد بودیم و در آیات قرآن هم به این امور اشاره شده است.

وی افزود: بعد از پیامبر(ص) نیز هر چند مسیر حکومت و حمکرانی به انحراف رفت لکن بحث سیاست و حکومت در اسلام یکی از موضوعات اصلی و جدی گفتگوها، مباحثات و کشمکش های اجتماعی بود. بعد از آن دوران، حکومت حضرت علی(ع) را داریم که در این عصر شاهد بروز و ظهور نگاه جامع اجتماعی و سیاسی اسلام در ادامه حکومت نبوی هستیم.

دبیر جامعه روحانیت مبارز اظهار کرد: در جهان تشیع از تحقق این بخش از دیانت یعنی زندگی اجتماعی و سیاسی دینی و نگاه دین به اجتماع و سیاست محروم بودیم و علمای تشیع نیز به این مسائل کمتر می پرداختند چون مبتلی به نبودند تا اینکه در قرون اخیر این نیازها جدی شد و با ارتقای افکار عمومی و مطالبات جدی از سوی فرهیختگان موجب شد تا این مسائل از سوی افراد و علمای آگاه، دلسوز و روشن بین در حوزه های علمیه پیگیری و به سوالات مردم در این خصوص پاسخ داده شود و در قضیه مشروطه این موضوع را وسیع تر می بینیم و بعد از مشروطه نیز این مسائل به عنوان یکی از مباحث جدی مورد توجه و بحث قرار گرفت تا به دوران جمهوری اسلامی رسید.

وی ادامه داد: در دوران حاضر با واقعیتی روبرو هستیم که اسلام حاکمیت را در اختیار گرفته است و قوانین را بر اساس دیانت تنظیم می کند لکن همچنان در خیلی از مسائل مطالعات دینی و اسلامی کامل نیست؛ به خصوص مباحثات حوزوی و فقهی به غنا و بلوغ کامل و تام نرسیده است و اگر در باب حکومت اسلامی صحبتی شده در خصوص مباحث کلی آن بوده است و با اینکه خوشبختانه مباحثی مطرح شده و کتاب هایی نوشته شده اما هنوز کامل نبوده و نظریات به طور دقیق منقح نیست و به آن ها نقدها و اشکالاتی وارد است که ما باید پاسخ بدهیم و چون مباحث حمکرانی فروع و اشکالات فراوان و متنوعی دارد و شرایط پیچیده ای را شامل می شود، لذا نمی توان با یک قالب و قاعده حکم همه مسائل را صادر و استنتاج کرد، از این رو ما سؤالات بدون پاسخ فراوان داریم و هم اکنون نیز در ساختارهای حکومتی با اشکالات زیادی مواجه هستیم و به لحاظ تعامل سیستمی دچار ضعف می باشیم و تعاریف روشنی از جایگاه قوا و دستگاه های حکومتی و وظایف کارگزاران حکومت از منظر دینی به صورت دقیق و کافی نداریم و باید برای همه این ها تدبیر کرد و پاسخ داد.

پورمحمدی با بیان اینکه مسائل حکم‌رانی در حوزه و دانشگاه باید مورد بحث و تبادل نظر قرار بگیرد، گفت: این مباحث باید از سوی صاحب نظرانی که در حوزه اجرا حضور دارند نیز مورد توجه قرار بگیرد زیرا این مباحث کاربردی بوده و صرفاً مباحث مدرسه ای و نظری نیست بلکه می خواهد در مرحله اجرا وارد شود و با توجه به ضعف ها و تجربه هایی که در مرحله اجرا به دست می آید، باید در خصوص ناکارآمدی ها و اشکالات به وجود آمده به دقت مباحثه و بررسی صورت بگیرد تا مشخص شود که ایرادات متوجه کدام حوزه عملی یا نظری است و سپس نسبت به رفع نواقص اقدام شود.

وی با اشاره به ضرورت حضور اندیشمندان در مباحث حکومت در اسلام و ارائه راهکارهای مورد نیاز، گفت: با درخواست جمعی از طلاب خوش فکر و احساس نیازی که بنده در این خصوص می کردم الحمدلله مدتی است سلسله نشست هایی با موضوع فقه سیاسی و بحث هایی همچون نظریه دولت در اسلام به صورت هفتگی برگزار می شود.

دبیر جامعه روحانیت مبارز با اشاره به مطالعات و مباحث صورت گرفته در نشست های هفتگی فقه سیاسی، بیان کرد: در این نشست ها کتاب حکومت اسلامی، کتاب دراسات و کتاب حکومت الهی و ولایت فقیه را به عنوان متن اصلی قرار داده و همزمان دیگر کتبی که در این راستا به غنای مباحث کمک می کند مورد بهره برداری قرار می گیرد.

پورمحمدی در پایان با بیان اینکه مردم سالاری و تلفیق آن با دین یکی از مباحث مهم در فقه سیاسی است، گفت: جایگاه، انتخاب و اختیار مردم، حقوق شهروندی، جایگاه قوا در جامعه و تعامل آن با مردم، و تکالیف حکومت نسبت به مردم از جمله مباحثی است که بسیار مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است اما همچنان سوالات فراوانی در اطراف این مباحث وجود دارد که ان شاءالله اگر توفیق باشد در این نشست ها مورد بررسی و پژوهش قرار خواهد گرفت.

گفتنی است؛ سلسه نشست های فقه سیاسی به همت مدرسه راهبری علم و عمل تهران به صورت هفتگی و با حضور حجت الاسلام والمسلمین پورمحمدی و جمعی از طلاب تهرانی برگزار می شود. ۳۱۳/۴۲

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha