به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، نشست هم اندیشی رویکرد شناسی فقه نظام ساز از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) و با همکاری دبیرخانه هم اندیشی فقه حکومتی برگزار شد و در این هم اندیشی حجج الاسلام سید پیمان غنایی، حسن عابدی و محمد قاسمی به بیان نظریه های آیت الله فاضل لنکرانی، استاد هادوی تهرانی و حجت الاسلام والمسلمین میرباقری پرداختند.
حجت الاسلام سید پیمان غنایی در این نشست اظهار داشت: فقه کاستی هایی دارد که باید آن را تکمیل کنیم و در این باره رهبری نیز تاکید کردند که اصول فقه دانش تکاملی است.
وی افزود: طبیعت دانش های بشری تکمیل کردن آنهاست و فقه نیز دانش علماست که آنها غیرمعصوم هستند و باید این دانش ارتقا یابد؛ از این رو منابع همان است ولی مساله ها در جامعه ارتقا پیدا کرده است و مقیاس مساله و موضوعات عوض شده است.
حجت الاسلام غنایی ادامه داد: الگوی مدیریت و حاکمیت به سازوکارها بر می گردد و حوزه تدبیر و تصمیم گیری است؛ از این رو باید منابع را با عناوین متعدد و نسبت های مختلف مورد بررسی قرار دهیم.
وی با بیان اینکه مبنای حکومت اسلامی را فقه می دانیم گفت: فقه را با وضع موجود مقایسه می کنیم و باید چالش اصلی فقه را بررسی کرد.
این استاد حوزه بیان داشت: هنوز در فقه تصویر درستی از مساله حکومت و حاکمیت در دنیای امروز پیدا نکرده ایم و بسیاری از توضیحاتی که با فقه حکومتی و نظام سازی مطرح شده است ناظر به ابعاد مختلف و نیازهای حکومت های اسلامی است و این مسئله، نقطه حساسیت و تاکید حجت الاسلام والمسلمین میرباقری است که مغفول مانده است.
این استاد حوزه خاطر نشان کرد: اساسا مساله حکومت و حاکمیت و سرپرستی ولایت بر اراده های انسانی در مسیر تکامل پرستش است و حکومت و حاکمیت با ابزار علم عجین شده است و به صورت تدریجی مدیریت می شود که روند تکامل اجتماعی و تاریخی است.
وی با اشاره به اینکه در فلسفه سیاسی، موضوع دولت های مدرن با قدیم فرق کرده است گفت: موضوع حکومت ولایت در نگاه سنتی، ایجاد نظم اجتماعی و حفظ نظام می کند و دولت های جدید و حکومت های جدید تنها حفظ نظام نیست بلکه مدیریتی است و لایه های فکری شکل گرفته است.
حجت الاسلام غنایی بیان داشت: وقتی در حوزه اقتصادی یا سیاسی و اجتماعی تغییری در وضعیت ایجاد می شود به دلیل مجموعه ای از برنامه هاست و در این باره حجت الاسلام والمسلمین میرباقری می گویند تصمیم هایی از جنس حکم حاکمیت است اما این تصمیم حکم ناظر بر یک فعل فرد نیست بلکه یک نظام احکام به موضوعات است.
وی تاکید کرد: حکم تناسبات اجتماعی یعنی تناسبات، موضوع را از الف به ب ایجاد کند؛ فقیه اگر می خواهد ولایت کند باید در انتصاب جریان پیدا کند و این نوع تصمیم گیری و حکمرانی به دین منتهی شود که حکم حکومتی است.
استاد حوزه با اشاره به اینکه فقه ناظر بر سرپرستی و تحولات اجتماعی است گفت: این مساله در جامعه امروز مورد توجه نیست و این را ناظر بر تدابیر اجتماعی می دانند و این در حالی است که امام راحل با نگاه فقاهتی متوجه می شود که یک پیام بدهد و تصرف در وضعیت روانی جامعه کند و انقلاب شکل بگیرد.
وی خاطر نشان کرد: وقتی می خواهید حکم تحول بدهید مجبور هستید مصالح جامعه و ارزش و توصیف را در نظر بگیرید که این مدیریت تحول است برای این امر ناچار باید فقه را ارتقا داد.
حجت الاسلام غنایی گفت: زمانی بحث فرزند کمتر مطرح شد و اکنون رهبری تاکید بر جمعیت دارند که باید جایگاه آن را توصیف و تحلیل و ارزش های دینی در مساله و تکاثر را بیان کرد که این نیز یک بخش از فقه است.
وی با بیان اینکه تفکر دینی به معنی فهم قاعده مند حجیت است گفت: اخلاقی اسلامی بر اساس منابع دینی مورد توجه قرار دارد و فقه، حکومت اسلامی و ولایت فقیه حجیت مدار است که باید نگاه اجتهادی، فقاهتی و ضابطه مندی مطرح شود. باید فقه را توسعه بدهیم و قدرت مسلمان در جهان را بیان کنیم.
این استاد حوزه گفت: نیازمند هستیم مبانی فقه را در حوزه های دین شناختی، جامعه شناختی، معرفت شناختی و منطق شناسی مطرح کنیم.
وی تاکید کرد: بر اساس استنباط حجت الاسلام والمسلمین میرباقری، فقیه باید تصمیم نهایی را در مسائل جامعه بگیرد؛ چراکه انس فقیه با منابع و دین و اتصال به خدا، ورع و تقوا باعث می شود که به مرحله تشخیصی برسد که سایر کارشناسان و افراد نتوانند به آن مرحله برسند.
۳۱۳/۶۱
