حجت الاسلام و المسلمین رضا برنجکار در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با اشاره به دستاوردها و برکات حضور در محافل و مجالسی که به نام و یاد اهل بیت عصمت و طهارت برگزار می شود، اظهار داشت: مجالس اهل بیت(ع) به خصوص مجالس عزاداری سیدالشهداء(ع) ایمان دینی افراد را تقویت می‌کند و وقتی ایمان دینی قوی شد، جامعه واکسینه و قوی می‌شود.

وی افزود: طبعاً وقتی جامعه قوی شد، ویروس‌ها دیگر در آن اثر نخواهند کرد، برعکس قضیه نیز صادق است چه آن که وقتی ایمان‌ها و باورها ضعیف باشند حتی اگر یک ویروس کوچک وارد بدن شود، به انسان آسیب جدی می رساند.

وی با تأکید بر لزوم خوانش صحیح واقعه عاشورا افزود: طبعاً هر کار علمی نیاز به تخصص دارد و تحقیق علمی باید روش‌مند انجام شود که از آن جمله باید به تحلیل واقعه‌ی عاشورا اشاره کنم. این‌که ما صرفاً بر اساس متون تاریخی به تحلیل واقعه‌ی عاشورا بپردازیم ناقص است و منتج به نتیجه نخواهد شد. یا این‌که ما صرفاً براساس فرمایشات و روایات امام حسین (ع) به تحلیل مسأله بپردازیم، باز هم به مشکل برمی‌خوریم. به‌طور کلی باید در تحلیل یک واقعه‌ی تاریخی همه قرائن موجود و همه‌ی آنچه که می‌تواند در تحلیل آن واقعه به ما کمک کند را جمع‌آوری و تدوین کنیم.

وی اضافه کرد: به دیگر سخن، نخست باید داده‌های ما تا حد ممکن کامل شوند تا در مرحله بعد، پس از تکمیل داده‌ها به تحلیل صحیح آن ها بپردازیم.

رئیس مرکز تخصصی معارف اهل بیت(ع) بیان داشت: بی شک نخستین و مهم ترین منبع در این‌جا مطالب و داده‌هایی است که از حضرت سیدالشهدا(ع) به ما رسیده است؛ یعنی مطالبی که ایشان به‌ ویژه از زمان حرکت خود از مدینه به کربلا تا زمان شهادت بیان نمودند. در واقع سخنرانی‌ها، فرمایشات و روایات ایشان بخشی از منابع است که ما می‌توانیم براساس آنها به تحلیل واقعه عاشورا بپردازیم.

وی افزود: بخش دیگر ناظر به اعمالی است که ایشان انجام داده‌اند؛ یعنی صحبتی نکرده‌اند اما اعمال و واکنش‌هایی در مقابل برخی کارها انجام داده‌اند که می‌توان تحت عنوان اقدامات عملی ایشان آنها را به‌عنوان منابع استفاده نماییم.

حجت‌الاسلام والمسلمین برنجکار گفت: منبع مهم دیگر ما در این زمینه، آشنایی و اشرافیت نسبت به دوره و زمانه ی امام حسین(ع) است؛ شناخت جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، وضعیت یزید و فرق او با معاویه، شناخت وضعیت مردم و ... در این باره حائز اهمیت است، چه آن که ما اگر این شرایط را به درستی نشناسیم آن وقت این پرسش برای ما پیش می‌آید که امام حسین(ع) چرا قبل از یزید قیام نکرد؟ یا مثلاً چرا ائمه اطهار(ع) بعد از سیدالشهدا(ع) قیام نکردند؟ اگر ما نسبت به شرایط زمان امام حسین شناخت داشته باشیم آن وقت به پاسخ این پرسش ها دست خواهیم یافت.

عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران همچنین ادامه داد: منبع مهم دیگر ما در این زمینه، آن چیزی است که از سایر ائمه اطهار(ع) به دست ما رسیده است؛ ما معتقدیم ائمه (ع) نور واحد و همه معصوم هستند. آنها هم تحلیل‌ها و نکاتی راجع به واقعه‌ی عاشورا بیان داشته اند که حتماً باید به آن ها توجه کنیم.

وی خاطرنشان کرد: منبع دیگر که شاید از همه‌ی منابع هم مهم‌تر باشد، توجه به مبانی کلامی و فکری ما راجع به حضرات معصومین(ع) است. ممکن است شما معتقد باشید که دو نفر یک حرکت واحدی انجام دهند؛ اما یکی از آنها فکرش این است که فقط دنبال پول است بنابراین عمل او را طوری تحلیل می‌کنید که می‌خواسته چگونه به پول برسد؛ اما شخص دیگری که مسأله‌اش دین است وقتی همان عمل را انجام می‌دهد باید تحلیل کنید که این عمل چگونه در راستای مبانی فکری آن شخص انجام شده است یا بحث عصمت ائمه ع) که یکی از منابع کلامی ما به شمار می رود. مبانی کلامی در واقع روح قضیه هستند که ما باید با توجه به مبانی کلامی خویش به تحلیل مسایل بپردازیم، ضمن آن که باید توجه داشته باشیم که بدون این مبانی نمی‌توانیم تحلیل درستی داشته باشیم. این مبانی عبارتند از: عصمت ائمه، نقش ائمه در احیای دین و ... تازه بعد از تکمیل این داده‌ها است که تحلیل شروع می‌شود.

وی بیان داشت: در تحلیل هم باید ما به هرحال داده‌ها را طبقه‌بندی کنیم؛ مثلاً مبانی کلامی خیلی مهم هستند یا شناخت شرایط خیلی مهم است و سخنان حضرت و سایر ائمه در رتبه‌ی بعدی از این منابع قرار دارد. باید از پیش‌داوری خودداری کرد و واقعاً ببینیم داده‌ها چه می‌گویند. فرق پیش‌داوری و مبانی کلامی در این است که مبانی کلامی متخذ از قرآن و اهل بیت(ع) می باشند اما پیش‌داوری‌ها مبتنی بر دیدگاه‌های شخصی، هواهای نفسانی و حب و بغض ما هستند و لذا نباید این پیش‌داوری‌ها را دخالت داد.

حجت الاسلام و المسلمین برنجکار در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت و جایگاه خاص توجه به مناسک دینی در تقویت باورهای دینی مردم و رسالت علما و بزرگان و نخبگان در این رابطه گفت: همه مناسک، ظاهری دارند و باطنی. قرآن می‌گوید: نماز برای یاد خدا و ارتباط بین بنده و خالق است. آن وقت همین نماز دارای درجاتی از ذکر خداوند است؛ ولی کسی که با توجه کامل و دقت به مقام پروردگار نماز می‌خواند، ذکری که به او دست می‌دهد با ذکری کسی که خیلی سریع نماز می‌خواند تا با کارهایش برسد، بسیار متفاوت است. بنابراین همه‌ی مناسک دارای روح و ظاهر و باطن هستند. روح مناسک خیلی مهم است.

وی اضافه کرد: طبعاً عزاداری‌ها هم دارای ظاهر و باطن هستند و ظاهر آنها این است که ما می‌رویم مسجد، می‌نشینیم و سخنرانی می‌آید سخنرانی می‌کند و مداحی می‌آید و مداحی می‌کند که این ظاهر آن است؛ اما روح این مناسک در راستای همان هدف قیام امام حسین(ع) است، چرا که حضرت برای احیای اسلام واقعی و رساندن آن به مردم جهت رسیدن آنها به رستگاری قیام کردند، پس هدف سخنران و مداح و عزادار باید همین باشد.

مسئول انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم همچنین اظهار داشت: هدف عزاداری نیز در واقع توجه دادن مردم به اصل دین، معارف اسلامی، معارف اخلاقی، منویات قرآن و احکام دینی باید باشد. در این‌صورت هدف امام حسین که احیای دین است انجام خواهد شد. برخی مداحان در فضایل اهل بیت و شجاعت و تلاش آنها برای هدایت مردم اشعاری می‌خوانند؛ اما برخی مداحان از قیافه، چشم و ابروی امامان صحبت می‌کنند؛ این درست برعکس هدف امام حسین(ع) است. حضرت برای احیای دین قیام کرد و برای مبارزه با ظلم رفته بود و مداح باید این‌ها را برجسته کند.

وی افزود: سخنرانان ما عموماً می کوشیند که از رفتار، اقدامات، باورها و عقاید دینی امام حسین(ع)، این‌که ما در حال حاضر این معارف را چگونه از امام حسین الگو بگیریم، چه‌کار باید بکنیم، چگونه با غرب و استکبار مبارزه کنیم و کمک به ولی فقیه، صحبت کنند. معمولاً در این راستا صحبت می‌کنند. ما باید به این روح توجه داشته باشیم.

وی بیان داشت: همه‌ی عبادات برای رسیدن ما به روح و باطن که همان عمل صالح، ایمان و ارتباط با خدا است، می باشد. باید هدف این باشد که ایمان مردم تقویت شود؛ زیرا وقتی ایمان آنها تقویت شد، عمل آنها تعالی پیدا می‌کند.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: کل دنیا با فضای مجازی و غیرمجازی شیاطینی آمده‌اند و ایمان را از مردم می‌گیرند. چرا مردم الان دچار این همه استرس شده‌اند؟ چرا این‌قدر امراض ناشی از استرس گسترش پیدا کرده؟ چون ارتباط معنوی آنها با خدا و ایمان آنها ضعیف شده است. از بس‌که شیاطین فضای مجازی دنبال گرفتن ایمان مردم هستند و تاحدودی هم موفق شده‌اند. شما ببینید برای مبارزه با حجاب چکار می‌کنند؟ آنها می‌خواهند بی‌بندوباری در جامعه رواج پیدا کند؛ زیرا کسی که حجاب را رعایت می‌کند؛ چون حجاب یک نوع عمل است برروی باورهای شخص تأثیر می‌گذارد چنان‌که باورها هم روی اعمال تأثیر می‌گذارند. عمل و باور باهم یک ارتباط دوطرفه دارند؛ اگر عمل مشکل پیدا کند، باور هم مشکل پیدا می‌کند و بالعکس.

وی اضافه کرد: در واقع دشمنان با ایجاد شبهات به باورهای ما حمله کرده‌اند از طرف دیگر اعمال را مورد حمله قرار می‌دهند، از جمله حجاب که جزء ضروریات دین است. آنها مشکل‌شان با دین است. حالا ما در مقابل این‌همه تبلیغ دشمن چه داریم؟ ما یک دهه محرم داریم که امام فرمودند محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است. این مراسمات و پاسداشت محرم تا اندازه‌ی تلاش‌های دشمن را خنثی می‌کند. ما باید این محور را تقویت کنیم و با کار خلاقانه و پرمحتوا در چنین ایامی، تلاش های شوم دشمن را ناکام بگذاریم.