به گزارش خبرگزاری حوزه، کتاب «بافتار کوشش های شیعی در استمرار تمدن اسلامی در دوره مغول (نمونه پژوهی تاریخی: اندیشه ها و کنشگری های خواجه نصیرالدین طوسی)» اثر محمد باغستانی کوزه گر که به همت پژوهشکده اسلام تمدنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۲۸۱ صفحه منتشر شد.

خواجه نصیرالدین طوسی از دانشمندان و فرهیختگان قرن هفتم قمری است. شخصیت علمی، سیاسی و فرهنگی خواجه چند هزار کتاب و مقاله را (به زبان های مختلف) به خود اختصاص داده است. عمده این آثار جایگاه متنوع علمی او را بررسی کرده اند و گاه از ابعاد گوناگون به نقش مدیریتی وی در رصدخانه مراغه توجه نموده اند.

اما نویسنده این کتاب کوشیده به پژوهش درباره شخصیت خواجه نصیر از منظر بینش و کنش های تمدنی او بپردازد و تصویری کمتر کاویده شده از خواجه را نمایان سازد.

خواننده کتاب می تواند با شرایط تاریخی ظهور خواجه به عنوان یک قهرمان اندیشه آشنا گردد و بینش تمدنی او و چگونگی اجرایی ساختن آن را در ساخت رصدخانه مراغه که کنش تمدنی است، بخواند و از نقش او در ایجاد تحول در جریان کلان مدیریت علم در تمدن اسلامی آگاه گردد.

اثر پیش رو درراستای تعمیق بحث های تمدنی و تقویت فضای گفتمانی و جریان سازی در ساحت تمدن، با هدف بازخوانی پیشینه تمدن اسلامی و نگاهی تمدن پژوهانه به بافتار کوشش های شیعی در استمرار تمدن اسلامی در دوره مغول به ویژه اندیشه ها و کنشگری های تمدنی خواجه نصیرالدین طوسی نگاشته شده است.

ساختار اثر

این اثر در پنج فصل تألیف شده است؛ پس از بیان کلیات پژوهش در فصل اول، در دومین فصل با عنوان «تأثیر تحول های تمدنی بر فراهم آمدن شرایط ظهور منجی در جهان اسلام تا هجوم مغولان»، پس از بیان تحول های تمدنی جهان اسلام تا هجوم مغولان، مهم ترین تحول های جامعه شیعه تا هجوم مغولان تشریح و وضع تمدنی جهان اسلام از آغاز حمله مغول تا سقوط بغداد بررسی و وضع جامعه شیعه پس از هجوم مغولان مورد اشاره قرار گرفته است.

سومین فصل از کتاب حاضر به «تأثیر محیط تربیتی و زیستی بر برخورداری خواجه از شخصیت یک قهرمان اندیشه تمدنی» اختصاص یافته و در این فصل، به فضای تربیتی عمومی و اختصاصی، کارنامه دانش و بینش تمدنی خواجه تا پیش از هجوم مغولان، و ویژگی های اجتماع تمدنی از منظر خواجه نصیر پرداخته شده است.

نویسنده در فصل بعدی، به «کمیت و کیفیت کنش های تمدنی خواجه نصیرالدین پس از پایان حمله مغولان با فتح بغداد» می پردازد و ضمن بیان کنش های تمدن خواجه در جامعه اسلامی، به کنش های خواجه نصیرالدین طوسی پس از پایان فتح بغداد اشاره کرده و حضور تمدنی در نظام سیاسی مغولان پس از فتح بغداد را مورد توجه قرار داده و پس از بیان کنش های تمدنی خواجه نصیرالدین طوسی، تکاپوهای اجتماعی خواجه نصیرالدین طوسی در ساحت تمدنی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

در فصل پنجم و آخر کتاب حاضر، که به «شناخت تحول های مدیریتی جریان علم در تمدن اسلامی با اقدامات خواجه نصیرالدین طوسی» پرداخته شده، دوره های پیدایش جریان علمی و دوره رونق شکوفایی بررسی و وضعیت جریان های حاکم بر علم از نیمه سده پنجم تا هفتم هجری تبیین و تأثیر اقدامات خواجه نصیرالدین طوسی بر بخشی از جریان علم در تمدن اسلامی تشریح شده است.

سپس، مؤلف ویژگی های دو مدیریت بیرونی و درونی حاکم بر علم در عصر خواجه نصیر را برشمرده و به تحول در شرایط علمی اشاره و شخصیت خواجه نصیر با دیوانسالاران دیگر (بر پایه نظریه قهرمان به قرائت سیدنی هوک) مقایسه شده است.

برشی از اثر

* ویژگی های اجتماع تمدنی از منظر خواجه نصیر

تمدن پژوهی خواجه نصیر نیز از ابعاد گوناگون قابل توجه است. خواجه ویژگی های یک نظام اجتماعی متمدن را به روشنی تبیین می کند. این ویژگی ها عبارتند از: تأمین کننده نیازهای انسانی، استوار بر نظام، برخوردار از حاکمیت و نظام سیاسی، دارای قانون تقسیم کار بر پایه نیازهای اجتماعی و استعداد فردی، سامان یافته بر محبت اجتماعی، شکل گرفته از طبقه بندی های طبیعی صنفی، قانون محور و هنجار مدارف انواع جامعه های تمدنی تحقق یافته.

علاقه مندان برای خرید اینترنتی این کتاب می توانند به نشانی اینترنتیhttp://shop.isca.ac.ir/ مراجعه کنند.