به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام روح الله حبیبیان از کارشناسان پاسخگویی به شبهات به برخی از شبهات پیرامون عزاداری و ماه محرم پاسخ داد که در شماره های گوناگون تقدیم نگاه شما خواهد شد.

شبهه:

برخی از متدینین و افراد علاقه‌مند به رعایت دقیق دستورات دینی بعضا این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا این شیوه‌های عزاداری که در بین ما شیعیان رواج دارد با دستورات دقیق فقهی در تعارض هست یا خیر؟

گاهی گفته می‌شود این شیوه‌های عزاداری مانند سینه زدن، زنجیر زدن و امثال این موارد به‌هرحال موجب صدماتی به بدن می‌شود و همین سرخ شدن بدن یا آسیب‌هایی مانند این در شریعت اسلام مورد نهی قرار گرفته است. در نتیجه دیده شده که برخی از افراد در انجام این شیوه‌های عزاداری احتیاط می‌کنند و این‌ها را بر خلاف دستورات شریعت می‌دانند.

پاسخ:

در جواب باید گفت که؛ قطعا اگر یک رفتاری بر خلاف آموزه‌ها و دستورات فقهی باشد باید از آن پرهیز کرد.

فقها در موارد متعدد فرموده‌اند: هر رفتاری که موجب صدمه‌ی جدی به بدن باشد حرام است و باید از آن پرهیز کرد؛ به همین جهت برخی از شیوه‌های عزاداری که به فتوای برخی از مراجع مورد نهی قرار گرفته است، یکی از دلایل روشن آن همین مسئله‌ی صدمات و خطرات و آسیب‌های جدی بر بدن است.

اما آیا واقعا رفتارهایی مانند سینه زدن یا زنجیر زدن و امثال هم مصداق وارد کردن صدمات جدی بر بدن محسوب می‌شود؟

اگر با دقت به مسئله نگاه کنیم می‌بینیم که تقریبا هیچ رفتاری، چه رفتارهای عبادی و چه رفتارهای طبیعی و عادی زندگی ما نیست مگر این‌که فشارها و صدماتی را بر بدن انسان وارد می‌کند.

یک نماز خواندن عادی، روزه گرفتن در روزهای بلند سال و سایر شئون و تکالیف دینی ما، همه‌ی آن‌ها به نوعی صدمات و آسیب‌های مختصر و جزئی را ممکن است بر بدن ما وارد کند.

خیلی از افراد وقتی روزه می‌گیرند دچار سردرد می‌شوند. خیلی از افراد برای سرپا ایستادن و قیام در نماز ممکن است فشاری بر پاهای خودشان احساس کنند و این درد مختصر هم آن‌ها را اذیت کند،‌به ویژه افرادی که در سنین بالا هستند.

اما آیا به مجرد این صدمات مختصر می‌شود از یک تکلیف و یک عمل لازم و ضروری اجتناب کرد؟ ما معتقدیم که حتی امور عرفی مانند تحصیل، مانند پژوهش، مانند فعالیت‌های اجتماعی برای کسب روزی حلال، همه‌ی این‌ها در درون خودش به نوعی صدمات و فشارهای مختصر را بر جسم و روح ما وارد می‌کند؛ اما چرا ما انسان‌ها این رفتارها را به جان می‌خریم و انجام آن‌ها را نادرست نمی‌دانیم؟ به جهت آن منافع و فوایدی است که در ورای این رفتارها می‌بینیم و آن‌ها را لازم می‌دانیم.

مسئله‌ی اقامه‌ی عزا بر اباعبدالله(ع) هم از همین قبیل است. انسان‌ها با این رفتارهای مختلف و با این آسیب‌های مختصری که صدمه‌ی جدی محسوب نمی‌شود به دنبال یک بهره‌مندی‌های متفاوت و به مراتب بیشتر و متعالی‌تری هستند.

این رفتارهای ما همانند اظهار محبت یک عاشق به معشوق خودش است که گاهی مسافت طولانی را سپری می‌کند و یا هزینه‌ی گزافی را به جان می‌خرد که علاقه و محبت خودش را به معشوق نشان دهد.

شیعیان با این رفتارها تلاش می‌کنند که به تکلیف خودشان در اظهار مودت به خاندان رسول خدا(ص) و جلب رضایت الهی عمل کنند و چه چیزی شیرین‌تر از این‌که انسان برای انجام یک وظیفه‌ی مهم و یک هدف متعالی صدمات مختصری را هم به جان بخرد و آن‌ها را تحمل کند. دردی که به مراتب ممکن است از انواع بهره‌مندی‌ها و لذات شیرین‌تر باشد.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.