به گزارش خبرگزاری حوزه، مراسم آغاز سال تحصیلی مرکز تخصصی تمدن نوین اسلامی با حضور دانش پژوهان و اساتید مطرح حوزوی و دانشگاهی به صورت حضوری و مجازی در قم برگزار شد.
آیت الله عباس کعبی عضو خبرگان رهبری در این مراسم گفت: یکی از مبانی مهم انقلاب اسلامی، عنصر امر به معروف و نهی از منکر عمومی است. نهضت امام حسین(ع) نیز در همین چارچوب رخ داد. فقه انقلاب اسلامی، فقه عاشورا است.
وی افزود: امام حسین(ع) دریکی از فرمایشات خویش می فرمایند که بارالها تو خوب می دانی که آنچه از ما رخ داده است، مبتنی بر رقابت منفی برای قدرت طلبی و دنیا طلبی و تصاحب قدرت و ثروت نیست بلکه برای آن است که مردم اسلام ناب و مکتب اهل بیت(ع) را درک کنند و بفهمند و همچنین اصلاح در جامعه فراگیر شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: اصلاح حسینی(ع) اصلاح فراگیر در همه بخش های اجتماعی و سیاسی و امنیتی و تبدیل فساد به اصلاح است. همچنین ایشان می فرمایند که اگر کسی ما را یاری نکنید ودر خصوص ما انصاف را به خرج ندهید ظالمان به شما چیره می شوند و تلاش می کنند که نور هدایت پیامبر و اسلام را خاموش کنند.
وی گفت: برای اینکه حسینی باشیم و امام حسین را یاری کنیم باید در مقابل ظالمان و ستمگران بایستیم. لذا می توانیم فقه عاشورا داشته باشیم. برخی می گویند که فقه عاشورا متعقل به ۶۱ هجری است و تشخیص آن نیز با امام حسین(ع) است ولی امام راحل به ما آموختند که فقه عاشورا قابل گسترش است.
آیت الله کعبی در ادامه بیان کرد: یکی از مبانی فقه انقلاب اسلامی توجه به فقه عاشورا است ولی امر و نهی منکر عمومی دارای چند عنصر است. عنصر اول، لزوم همه بسیج عمومی وسیاسی و اجتماعی است. همه باید به میدان بیایند و تواصی به حق کنند. عنصر دوم توجه به تاثیرگذاری در امتداد یک حرکت است. یعنی ممکن است یک امر سالها طول بکشد که به نتیجه برسد. کل این امتداد امتداد امر به معروف و نهی از منکر است. امام راحل نیز فرموند که نیروهای من در گهواره هستند.
وی گفت: ممکن است امر به معروف آنی منجر به شکست وحتی شهادت ما شود. امام باقر(ع) فرمودند که امام حسین(ع) در جنگ با یزید پیروز شدند. همانا گریه بر یاران امام حسین و ذکر این ماجرا و زیارت قبر ایشان در حقیقت نصرت و پیروزی ایشان در دنیا است. همچنین بیان می کنند که بشارت بر شما باد که شما با امام حسین(ع) و در جوار رسول الله هستند.
آیت الله کعبی عنوان کرد: انقلاب اسلامی ریشه نبوی دارد. ولی امتداد آن در غدیر و عاشورا و فرهنگ انتظار است. لذا امر به معروف ونهی از منکر به این شکل است. امام راحل بیان می کنند که اگر امر به معروف اجتماعی اقتضا کند که مثلا ۵۰۰ نفر به میدان بیایند و اگر ۵۰ نفر به میدان بیایند این امر به معروف از ۴۵۰ نفر ساقط نمی شود. مثلا اگر امربه معروف اقتضا کند که یک میلیون نفر به میدان بیایند همه باید اینکار را انجام دهند.
وی گفت: گاهی اوقات تکالیفی بر ما بار می شود که ممکن است به نتیجه نرسیم. نتیجه در امر به معروف در یک پروسه و زمان مشخص رخ می دهد. یک قاعده فقهی در این زمینه وجود دارد که پیش گیری از منکرات و مقابل با منکرات واجب است که ممکن است در یک دوره زمانی رخ دهد.
عضو هیئت رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: مساله دیگر که امام راحل در بحث امر به معروف بیان می کنند این است که همه باید در صحنه امربه معروف باشند. یکی از گناهان بزرگ در امر به معروف و نهی از منکر عمومی عمل تواکل است یعنی اینکه می گویند من انجام نمی دهم بلکه دیگران انجام دهند. اگر این امر را انجام ندهیم باید منتظر مجازات باشیم.
استاد حوزه بیان کرد: روزی که رهبری ما بیان کردند که دشمن به دنبال شبیخون وناتوی فرهنگی و... است و از ما خواستند که به صحنه بیایید و همیشه از فرهنگ گفتند ولی کسی گوش نکرد. در زمانی که باید به فرهنگ توجه می کردند به سمت توسعه اقتصادی غربی رفتند. آن زمان که باید به اقتصاد توجه می کردند به سمت کارهای فرهنگی جزیی رفتند.
وی گفت: اگر این کار فرهنگی به هنگام و به اندازه و مخلصانه و وظیفه مدارانه به صحنه نیاییم مجازات می شویم. امروز می بینیم که وضعیت عفاف و حجاب به روزی افتاده است که نیازمند یک حرکت فرهنگی و اجتماعی و انتظامی و.. است. حرکت انفعالی فایده ای ندارد.
مساله دیگر آن است که اعلام حکم شرعی کافی نیست بلکه باید برای اقامه آن تلاش کنیم. در اینجا باید کاری کنیم که افراد متوجه شوند که اقتضایی وجود دارد و باید تلاش کرد که غرض نیز حاصل شود. امر به معروف و نهی از منکر برای اسلام تولید قدرت می کند.
وی اظهارکرد: یکی از مسایل مهم مرتبط به مبانی انقلاب اسلامی، بحث امر به معروف و نهی از منکر است ودر امر به معروف عمومی اقدام عمومی نیز لازم است و باید تاثیرگذاری نیز همراه داشته باشد که این تاثیرگذاری نیز نیازمند فرایند امساله دیگر، امر فراگیری است که همه را در بر می گیرد. یعنی مردم نسبت به دولت و دولت نسبت به مردم وظیفه دارند. امروز به معروف از دولتمردان، یعنی مطالبه گری. گفتن کافی نیست بلکه در این زمینه هیچ کس استثنا نیست هم دولت و هم ملت و سازمان های دولتی و خصوصی در این زمینه باید امر به معروف و نهی از منکر کنند.
آیت الله کعبی یادآورشد: ویژگی بعدی، بر عهده علما و فقها است. در خصوص علما آمده است که یکی از وظایف مهم عالمان دین و فقها، امر به معروف و نهی از منکر عمومی و هدایت مردم است. این هدایت باید با رویکرد ماموریت محور و نظارت عالیه برای اقامه دین همراه است. مثل حضور گسترده امام راحل و رهبری معظم. نهادهای عمومی حوزوی و دینی باید در عرصه امر به معروف و نهی از منکر حاضر باشند.
وی گفت: ممکن انست سوال شود که این مسایل کلیات است. شاید برای برخی سوال شود که مگر در زمان شاه طاغوتی چه مشکلی بود که امام راحل دست به انقلاب زدند. یکی از منکرات زمان طاغوت، استبداد و استعمار بود زیرا ایران ملک بهایی ها و آمریکایی ها شده بود. مساله بعدی تبعیت از رژیم صهیونیسیت به عنوان دشمنان اسلام، شکنجه های قرون وسطایی و نقض صریح قوانین اسلام و ترویج بهایی گری و زرتشتی گری و....، تلاش برای اسلام زدایی و برگشت به پیش از اسلام، تاراج بیت المال بر سر قمار و فحشا و امور غیری دینی و غیر مردمی و... همه از مشکلات و منکرات بزرگ آن زمان بود.
حجت الاسلام والمسلمین بهشتی پور استاد حوزه:
حجت الاسلام والمسلمین بهشتی پور از اساتید سطح عالی حوزه نیز در این نشست گفت: بدن واسطه نفس با دنیا است و در قیامت نیز نفس با فضای قیامت ارتباط برقرار می کند. در بخش قیامت و برزخ بین متکلمین و حکما و اهل معرفت بحث های متعددی انجام می شود.
وی افزود: در آیات وروایات می بینیم که برخی مومنین برای قیامت توشه جمع آوری می کنند تا به بهشت برسند. در قیامت نیازمند توشه داریم. ظالمان خودشان هیزم جهنم هستند نه اینکه به جهنم بروند. بعضی اوقات وسایل جهنم را برای خود ایجاد می کنند، مثل گناه و برخی اوقات این مورد به جهنم مبدل می شود.
وی گفت: انسان های با ایمان خودشان اخلاق هستند نه متخلق به اخلاق. متخلقین به اخلاق ممکن است اخلاق را در یک سری مسایل زیرپا بگذارند زیرا در خصوص این افراد به عرض مبدل می شود. مثلا افرادی که از هر جهت زحمت کشیدند و همه کاری کردند و سپس به سمت شرق روی آوردند و تولی را از دست دادند و سپس تبری را نیز از دست زدند.
استاد حوزه یادآورشد: اگر اعمال عین نفس شد یک بحث است. زیرا نفس با اعمال دوئیت دارد ولی اگر اعمال عین نفس شد به وحدت می رسند.
وی گفت: بسیاری که روزی در انقلاب ما نقش آفرین بودند به دنبال دنیا رفتند ولی در این میان رهبر ما کل این دنیا را به زهد و تقوایی که دارند و همه دنیا نیز به آن معترف هستند دادند و حاضر نشدند از عرصه تقوا و زهد و حفظ نفس خارج شدند.
وی یادآورشد: حکمت و کلام مقدمه برای محفوظ ماندن نفس از خطا است. اصل کار ما پرداختن به نفس است. یک هفته مانده بود به رحلت آیت الله بهاالدینی ایشان رمقی نداشت ولی بشاشت ایشان مثل افراد ۲۰ ساله بود. نفس نورانی ایشان باعث شده بود که با اینکه دست ایشان هیچ رمقی نداشت ولی صورتشان کاملا بشاش و شاد بود.
دکتر کوشکی استاد دانشگاه
در ادامه دکتر صادق کوشکی گفت: پژوهشگران سمج غربی در بحث انقلاب اسلامی کار بسیاری کردند. بسیاری از آنها می گویند که انقلاب اسلامی انقلاب روحانیت است و می خواهد به دنیا بگوید که ما یک روش جدید برای اداره جهان داریم.
وی افزود: انقلاب اسلامی با این ادعا خود را به جهان معرفی کرده است که ما روشی غیر از روش های دیگران اداره حکومت و جهان سراغ داریم. آنتونی گیدنز یک جامعه شناس مطرح غربی است. ایشان بیست و شش سال پیش در کتاب خود آورده است که جهان پیش از انقلاب اسلامی به دنبال سکولاریسم حرکت می کرد و انقلاب اسلامی زیست جهان را به سمت زیست دینی تغییرد دارد. وی از یک رویداد رخ داده سخن می گوید.
این استاد دانشگاه گفت: وی می گوید که جهان می خواسته یک راهی برود ولی انقلاب اسلامی به همه دنیا گفته است که این مسیر را فراموش کنید و مسیر را تغییر دهید. وی می گوید که انقلاب اسلامی ایران مسیر جهان را عوض کرده است. ترس ما این است که آیا این مسیر را برای جهان آماده کرده ایم؟ یعنی زیر ساخت های مسیر تمدنی خود را به خوبی ساخته ایم؟
وی تصریح کرد: امروز بسیاری از روحانیت می پرسند که چرا ربای ژاپن نیم درصد است و شما ده ها درصد و چرا به چیزی که وعده دادید عمل نکردید. مشکل این است که جهان امروزه به صورت جدی ما را باور کرده است. برای بسیاری از مردم جهان جذاب است که چگونه ایرانی ها ارزش های انقلابی خود را به نسل های بعدی خود منتقل می کنند.
کوشکی گفت: روحانی شیعه از سال ۵۸ باید پروژه شکافتن نیل را رقم بزند ولی متاسفانه تاخیر زیادی در این بین رخ داده است. به همین دلیل در این چهل سال خیلی ها مدعی شدند که ادعای ما غلط بوده و بسیاری نیز می گویند که شما اصلا واقعیتی ندارید که به صحنه بیاورید.
وی افزود: امروزه مردم دین مدار ما به مراکز علمی ودینی و حوزوی مراجعه می کنند تا فرزند خود را از این مشکلات امروز نجات دهد ولی واقعا آیا مرکزی که بتواند به خوبی با توجه به شرایط امروز به او کمک کند داریم؟
کوشکی یادآورشد: تمدن به معنی شیوه زندگی است. فقه بخشی از شیوه زندگی است.امروزه شهرسازی ما نیز تابعی از یک نظام فکری اسلامی و دینی باشد ولی آیا چقدر از روایاتی که در این حوزه داریم استفاده شده است؟ ما روایاتی داریم که در خصوص پیاده روهای دو خطی را به ما برای شهرسازی ارایه می دهد ولی خود ما آنها را نمی دانیم چه برسد به این که به دنیا ارایه دهیم. این پیاده رو برای عدم تضییع حقوق معلولان و افراد مسن نیز برنامه دارد.
انتهای پیام
