به گزارش خبرگزاری حوزه، مرکز اسناد انقلاب اسلامی در مورد حیات سیاسی مرحوم آیت الله العظمی اراکی مطالبی را منتشر کرده است که به شرح زیر است:
آیت‌الله محمدعلی اراکی زعیم حوزه علمیه قم بعد از آیت‌الله گلپایگانی و از بزرگترین مراجع جهان تشیع، همواره از زمان پهلوی، به عنوان عصر سیاهی یاد می‌کند که با سنت‌های دینی و شعائر اسلامی به مبارزه برخاست تا با خیال راحت مردم را چپاول کند. از این‌رو به صورت‌های مختلف با نهضت اسلامی مردم همراه و همگام بود. به طوری که بعد از آمدن آیت‌الله بروجردی به قم، بارها همراه آقای خوانساری مسئله قیام و مبارزه علیه اعمال خلاف شرع رژیم پهلوی را با آیت‌الله بروجردی مطرح می‌کرد.
از همین رو بود که در جریان فعالیت فدائیان اسلام، نظر مساعدی نسبت به آنان داشت، و به دنبال قیام امام خمینی، همواره نهضت امام را تأیید می‌کرد و به مناسبت‌های گوناگون و در موقعیت‌های مختلفی، از امام خمینی و خیزش امت مسلمان تجلیل کرده است. در این یادداشت سه محور حیات سیاسی این مرجع عظیم‌الشأن (حمایت از نهضت امام خمینی، حمایت از انقلاب اسلامی و حمایت از رهبری آیت‌الله خامنه‌ای) مورد بررسی قرار می‌گیرد.
حمایت از نهضت امام خمینی
به دنبال نهضت امام خمینی، آیت‌الله اراکی در مناسبت‌های مختلف، حمایت خود را از نهضت اعلام می‌کرد و با مقایسه جنایات رژیم پهلوی با اعمال یزید، نهضت امام خمینی را مشابه نهضت عاشورا و در جهت احیای دین اسلام می‌دانست و بارها امام خمینی را «مجددالاسلام» می‌خواند. بر اساس همین دیدگاه متعاقب آغاز نهضت، حرکت امام خمینی علیه لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، وی در اطلاعیه‌ای به تاریخ ۳ آذر ۱۳۴۱، الغای صریح این لایحه را به علت عدم تطابق با موازین شرع انور، عدم رضایت مردم و نگرانی عموم مسلمین از کم‌رنگ شدن مظاهر دینی در جامعه خواستار شد.
آیت‌الله سید حسن طاهری خرم‌آبادی نیز با اشاره به حمایت‌های آیت‌الله العظمی اراکی از نهضت امام خمینی می‌گوید: «در سال ۱۳۴۲ خورشیدی که آغاز نهضت اسلامی ایران بود، همراه آیت‌الله حاج آقا روح‌الله کمالوند، به حضور آیت‌الله اراکی شرفیاب شدیم. ایشان ضمن بیانات خود با اشاره به آیت‌الله کمالوند گفت: این همنام شما یعنی حاج آقا روح‌الله اگر در روز عاشورا در کربلا حاضر بود، حتماً در صف اول یاران وفادار حضرت سیدالشهدا قرار می‌گرفت و به فیض شهادت نائل می‌آمد».
قبل از دستگیری امام خمینی توسط عوامل رژیم پهلوی، آیت‌الله اراکی به اطرافیان اظهار داشت: «از قول من به امام خمینی بگویید بنابر آنچه در روایات معصومین وارد گردیده است، در رأس هر صد سال، تجدد و احیاگری برای مذهب می‌آید. من تمام علما را مورد ارزیابی قرار دادم و جز ایشان احیاگری برای اسلام نیافتم. ایشان مجدد دین اسلام در قرن حاضرند».
آیت‌الله شیخ ابوالحسن اراکی فرزند آیت‌الله اراکی نیز با اشاره به دیدار آیت‌الله اراکی و امام خمینی در عراق می‌گوید: «در همین سفر، روزی برای چندمین بار به امام گفتند، به نظر می‌آید که شما مجدِدالمذهب هستید و سپس مجددهای مذهب در هر قرن را برشمرده تا به قرن پانزدهم رسید و خطاب به امام گفت: به نظرم شما مجدد المذهب قرن خامس عشر هستید».
حمایت از انقلاب اسلامی
بنابر خاطره‌ای از آیت‌الله خرازی، آیت‌الله اراکی معتقد بود «امام خمینی طاغوت ۲۵۰۰ ساله را از ایران بیرون راند، پس ما باید او را حمایت کنیم».
آیت‌الله ابوالحسن اراکی (مصلحی) نیز با اشاره به این اعتقاد پدرشان در مورد حفظ نظام می‌گوید: «[مرحوم والد] بارها می فرمودند حفظ نظام واجب است و در این جهت خودشان هم در تمام صحنه‌ها حاضر بودند و در تمام انتخابات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مثل انتخابات مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان، ریاست‌جمهوری و غیره [ شرکت می کردند] حتی در این راستا اعلامیه هم می‌دادند و در بعضی مواقع که عده‌ای تشکیکاتی مطرح می‌کردند، ایشان می‌فرمودند بدون اعتنا به وسوسه‌های خناسان شرکت کنید».
به عنوان نمونه در پیامی درباره انتخابات مجلس خبرگان در ۱۵/۷/۱۳۶۹«شرکت در انتخابات مجلس خبرگان و تعیین افراد صالح» را «یکی از وظایف اسلامی و اساسی هر فرد مسلمان» می‌دانست تا «همچون گذشته، دِین خود را به اسلام ادا» نمایند «و در تثبیت این نظام مقدس که ضامن اجرای احکام نورانی اسلام است» سهیم باشند.
همچنین در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در پیامی «شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی و گزینش افراد صالح و متدین [را] از اهم وظایف اسلامی و اجتماعی» دانست تا با این حضور «مشتی محکم بر دهان یاوه‌گویان و دشمنان اسلام کوبیده و دوستان انقلاب را در سراسر جهان امیدوار سازند».
علاوه بر این در پیام مورخ ۱۹ خرداد ۱۳۷۲ به مناسبت اننخاب ریاست‌جمهوری، شرکت «آحاد ملت» برای «انتخاب رئیس‌جمهوری متعهد و باایمان و شایسته» را لازم دانستند تا ضمن ادای «این وظیفه الهی» مشتی محکم «بر دهان یاوه‌گویان و دشمنان داخلی و خارجی و استعمار خونخوار و جهانخوار که در کمین نشسته و زوال و اضمحلال این نظام مقدس را آرزو می‌کند» باشد. در همین پیام ایشان از «رئیس‌جمهور منتخب» می‌خواهد «بدون هیچ گونه مسامحه و اعمال نظرهای شخصی در اجرای احکام نورانی اسلام که همان منویات امام راحل رحمه‌الله و مقام معظم رهبری است» موفق باشد.
در جریان جنگ تحمیلی نیز از رزمندگان اسلام حمایت‌های زیادی نمود. ایشان معتقد بود چون این جنگ، دفاع از اسلام و مسلمین است، شرکت در آن و تقویت رزمندگان واجب است. زمانی که از دیدگاه وی در مورد جنگ تحمیلی سؤال شد، ایشان با اشاره به این که «نظریه من هم مثل امام خمینی است» و «ایشان[امام خمینی] و تمام علما نظرشان این است که هرگاه اسلام در خطر باشد، باید تمام مسلمان‌ها در مقام دفاع برآیند» پس باید «در مقام دفاع برآمد و به هر شکل و به هر نوع که امکان دارد، اسلام راستین را حفظ کرد».
حمایت از رهبری آیت‌الله خامنه‌ای
از دیگر نقاط درخشان کارنامه سیاسی آیت‌الله اراکی، حمایت ایشان از رهبری آیت‌الله خامنه‌ای است. به طوری که متعاقب انتخاب رهبر انقلاب اسلامی توسط مجلس خبرگان در خرداد ۱۳۶۸، آیت‌الله اراکی در پیامی «انتخاب شایسته» ایشان به «مقام رهبری جمهوری اسلامی ایران» را «مایه دلگرمی و امیدواری ملت قهرمان ایران» دانست. و با اشاره به این موضوع که «حفظ نظام جمهوری اسلامی که از اهمّ واجبات شرعی است» اظهار داشت: «این جانب با ابتهال و تضرع به درگاه ربوبی و با استغاثه به ناحیه مقدسه حضرت ولی عصر عجل‌الله تعالی فرجه الشریف ، دوام تأییدات و توفیقات آن جناب را در انجام این مسئولیت بسیار سنگین خواستارم».
علاوه بر این وی در پاسخ به نامه مورخ ۲۵/۷/۱۳۷۱ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با تأکید بر نگاه «امام خمینی و مقام معظم رهبری» در مورد «استقلال حوزه‌ها» تأکید کرد: «حوزه‌های علمیه وظیفه دارند نیازهای نظام اسلامی را از نظر فقهی، فرهنگی و سیاسی تأمین نمایند، با نظام در ارتباط باشند.»
همچنین در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۲ در نامه‌ای به «رهبر معظم انقلاب آیه‌الله خامنه‌ای» توفیق هرچه بیشتر ایشان را «در راه پاسداری از حریم انقلاب» و «اجرای احکام نورانی اسلام بی کم و کاست» را در پرتو توجهات «ولی عصر عجل‌الله تعالی فرجه از درگاه احدیت» خواستار شد.
