به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین نصرالله آقاجانی در نشست «تطورات اندیشه اجتماعی حوزه علمیه قم در یکصد سال اخیر» از سلسله‌های علمی یکصدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم که به همت معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه برگزار شد، عنوان کرد: حوزه علمیه قم هر چقدر در یکصد سال اخیر به دهه‌های معاصر نزدیک تر شده است از لحاظ نوع بینش‌های سیاسی و اجتماعی تفاوت های بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه این تطور و سیر حرکت به صورت تکاملی، پیش‌رونده و گسترش یابنده بوده است، ادامه داد: در این زمینه ظرف زمان و موقعیت‌های تاریخی نیز موثر بوده است مثلا در زمانه‌ای که با فلسفه مخالف بودند کرسی‌های تدریس فلسفه کاهش پیدا می‌کند.

استاد حوزه علمیه بیان کرد: جریان فعال حوزه همیشه پویا بوده است و این جریان قبل از امام خمینی (ره) یعنی از زمان آیت‌الله بروجردی شروع شد و با امام خمینی (ره) اوج گرفت.

وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی نقطه عطفی را در این عرصه ایجاد کرد و حوزه علمیه را احیا کرد، اظهار کرد: انقلاب فرزند حوزه علمیه است؛ اما هم انقلاب بر حوزه علمیه و هم حوزه علمیه بر انقلاب تاثیر گذاشت.

حجت الاسلام و المسلمین آقاجانی اضافه کرد: حوزه علمیه افق تمدنی دارد و نگاه آن منحصر به شهر قم و جامعه ایران نیست بلکه افق آن جهان اسلام و تمدنی است. امروز درس هایی که در حوزه علمیه گذاشته می‌شود و همایش هایی که برگزار می‌شود نگاه بین المللی دارد که نتیجه تطورات حوزه علمیه است.

وی ادامه داد: حوزه علمیه هر چقدر به دهه‌های اخیر نزدیک می‌شود جامعه گرایی و سیاسی گرایی آن به معنای اندیشه سیاسی بیشتر شده است و قابل مقایسه با گذشته نیست و این‌ها حوزه‌ علمیه را فعال کرده است.

حجت الاسلام و المسلمین آقاجانی افزود: بعد از انقلاب اسلامی مسئله اسلامی سازی علوم انسانی مطرح شد که عمده آن علوم سیاسی و اجتماعی است و در این زمینه موسسات متعددی ایجاد و کتاب‌های زیادی نوشته شدند که شاید وابستگی سازمانی به حوزه علمیه نداشته باشند اما از نظر اندیشه‌ای وابسته به حوزه علمیه هستند که این نتیجه تطورات حوزه علمیه است.

وی با بیان اینکه تطورات حوزه علمیه به سه دسته موضوعی، روشی و کاربردی بودن یا نبودن موضوعات تقسیم می‌شود، تصریح کرد: تطورات موضوعی یعنی چه موضوعات اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است و مسائلی مطرح شده که قبلا توجه زیادی به آن نمی‌شده است.

پژوهشگر حوزوی افزود: توجه به جامعیت اسلام و عدم کفایت اسلام فردی یکی از موضوعاتی است که در سده اخیر به ویژه در دهه اخیر توجه بیشتری به آن شده و نگاه تخصصی پیدا کرده است. این موضوع از ادبیات مرحوم شاه آبادی وارد اندیشه امام خمینی(ره) شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) اضافه کرد: مقابله با آسیب‌های اجتماعی، نقش زنان در جامعه، وحدت و تقریب و غرب شناسی انتقادی از جمله این موضوعاتی است که تطور پیدا کرده است.

وی بیان کرد: در زمینه روشی نیز شاهد تطور در روش‌های عقلی، نقلی، تجربی و مقایسه‌ای هستیم؛ مثلا دیدگاه اسلام به حقوق زن با دیدگاه غرب به این موضوع مقایسه و بررسی شده است.

حجت الاسلام والمسلمین آقاجانی اضافه کرد: روش عقلی نیز در گذشته در کلام و فلسفه استفاده می‌شده است اما امروزه در زمینه مباحث اجتماعی نیز ورود پیدا کرده است.

وی در رابطه با کاربردی بودن یا نبودن موضوعات گفت: در دهه های اخیر موضوعاتی که مطرح شده کاربردی و مورد نیاز بوده است در حالی که در گذشته کمتر به این موضوع توجه می‌شده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) عنوان کرد: همچنین فاصله بین ایده های نظری و عملی کمتر شده است و حوزه خود را عقب نگه نداشته است.

انتهای پیام