بسم الله الرحمن الرحیم

امام صادق علیه السلام فرمودند:

«أفضَلُ الجِهادِ الصَّومُ فی الحَرِّ/ برترین جهاد، روزه گرفتن در هوای گرم است».

روزه داری در گرما یکی از مبارزات است؛ همانطوری که یک رزمنده به میدان نبرد می رود، دین‌دار هم برای اینکه به واجب الهی خود عمل نماید، در گرما روزه می گیرد و این روزه داری مخصوصا برای برخی از مشاغل همچون نانوا، راننده تاکسی، کشاورز، کارگر کوره و ... یکی از انواع جهاد است.

به سراغ احکام می رویم.

سؤالات زیادی می کنند که آیا انجام برخی از کارهای مرتبط با بیماری در روزهای ماه مبارک رمضان، روزه را باطل می کند یا خیر؟ که باید گفت:

۱. اهداء خون که الان اعلام هم شده که ذخیره های خونی کم شده و مردم باید اهدای خون سالم داشته باشند، مبطل روزه نیست و اشکالی هم ندارد؛ به شرط اینکه موجب ضعف شدید برای روزه دار نشود؛ به این معنا که وقتی برای اهدای خون می رود، مجبور شود چیزی بخورد.

۲. حجامت که تأکید بسیاری نیز بر روی آن شده، به همین شرط بالا مانعی ندارد و مبطل روزه نیست.

۳. زیاد سوال می کنند که برای نمونه گیری و آزمایش خون می رویم که این کار هم مبطل روزه نیست.

۴. خانم ها و آقایانی که به دلائلی برای سونوگرافی در ماه مبارک رمضان می روند، مانعی برای روزه نیست.

۵. بعضی از چیزها مثل آندوسکوپی به نظر فقها اشکال دارد و سبب بطلان روزه می شود؛ چون وسیله ای از مسیر دهان وارد حلق می شود که همراه با ژلی بوده تا به گلو آسیب نرساند و در این صورت، روزه را باطل می کند.

راه حل بحث آندوسکوپی این است که اگر شخص، مریض است و نمی تواند روزه بگیرد که مشکلی نیست و اصلا نباید روزه بگیرد؛ اما اگر روزه برای او ضرر ندارد، آندوسکوپی را در روز انجام ندهد.

برخی سؤال می کنند که گاهی غذا بی اختیار به دهان بر می گردد یا مثلا استفراغ می کنند که اگر بی اختیار باشد روزه را باطل نمی کند؛ منتها اگر به دهان وارد شد، حتما باید دهان را تخلیه کرده و شستشو دهند و مواظبت کنند که مجددا به داخل حلق برنگردد؛ اما اگر ناخودآگاه چیزی از آن غذا به داخل حلق برگشت، چون بی اختیار و سهوی است، روزه باطل نیست؛ ولی اگر برگرداندن آن به داخل حلق عمدی باشد، روزه خواری عمدی به حساب می آید و کفاره دارد.

سؤال دیگر استفاده از شیاف جامد است که از راه مقعد استفاده می شود و مبطل روزه نیست؛ آنچه که روزه را باطل می کند، إماله است که مایع بوده و در زمان قدیم از راه مقعد به داخل شکم فرستاده می شد که باطل کننده روزه است.

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته