به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «دعا و استغفار» پرداختند که متن آن بدین شرح است:
قدر خود را بدانید و همت کنید این پروندههای چندین ساله ی عمر را بایگانی نمایید. خدا شاهد است که اگر کسی واقعا درِ خانه خدا برود، امکان ندارد خداوند او را رد کند.
خدا همه بندگانش را دوست دارد، رابطهای که بین خالق و مخلوق است او دوستمان دارد.
انشاءالله همه شما مشمول رحمت حق شوید؛ لکن ارتباطتان را با خدا حفظ کنید و از دعا کوتاهی نکنید و خیر دنیا و آخرتتان را از خداوند متعال بخواهید.
مهمان محترم است، پیامبر اکرم (ص) فرموند: «أَکْرِمِ الضَّیْفَ وَ لَوْ کَانَ کَافِراً»؛ مهمان را هر کسی که باشد احترامش کنید ولو بیدین باشد؛ اینک خدایا ما با پروندههای آلوده مهمانت شدهایم، آرزو و تمنای ما این است که با پرونده جدیدی از مسجد خارج شویم و پرونده های بایگانی شده بهطور کامل نابود شوند. زمانیکه چنین توقعی دارید خداوند متعال هم حتما به شما عنایت میکند. اما از او بخواهید؛ تا نگرید طفل، کِی نوشد لبن؟
روایات متعددی درباره دعا وجود دارد و حدود ۲۰ آیه در قرآن، درباره دعا بیان شده است:
در آیه ۶۰ سوره غافر خداوند میفرماید: «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»؛ بخوانید مرا تا دعای شما را مستجاب کنم.
در آیه ۷۷ سوره فرقان میفرماید: «مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ»؛ اگر دعاهایتان نبود، خداوند اعتنایی به شما نمیکرد.
دعاها و نالههایتان سبب قرب شما به خداوند شده است و درِ خانه خدا ارزشمند شدهاید.
در آیه ۱۸۶ سوره بقره میفرماید: «وَ إِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ»؛ و چون بندگان من (از دوری و نزدیکی) من از تو پرسند، (بدانند که) من به آنها نزدیکم، هرگاه کسی مرا خواند دعای او را اجابت کنم.
آیات قرآنی و روایات در این زمینه زیاد است و کتابهای مستقلی درباره دعا نوشته شده است.
پیامبر اکرم (ص) فرموند: «أَلاَ أَدُلُّکُمْ عَلَی سِلاَحٍ یُنْجِیکُمْ مِنْ أَعْدَائِکُمْ، وَ یُدِرُّ أرزاقَکُم؟»؛ آیا سلاحی را به شما نشان دهم که از دشمنان نجاتتان میدهد و روزیتان را زیاد میکند؟
عرض کردند: بله یا رسول الله، این سلاح چیست؟
فرموند: «الدُّعاءُ»؛ به درگاه پروردگارتان دعا کنید.
و در روایت دیگری میفرمایند: «الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ»؛ دعا مغز عبادت است.
آنگاه که بنده از نماز فارغ میشود و حاجتی از خدا نمیخواهد، فرشتهای از طرف حضرت حق میگوید: آیا جایی بهتر از من پیدا کردی؟
منفعت دعا کردن برای انسان، بیشتر از تجارت است، بنابراین از دعا غافل نشوید.
نبی اکرم (ص) فرمودند: «أفضَلُ العِبادَةِ الدُّعاءُ، فإذا أذِنَ اللّه ُ لِلعَبدِ فی الدُّعاءِ فَتَحَ لَهُ بابَ الرَّحمَةِ»؛ برترین عبادت دعاست. هرگاه خداوند به بنده اذن (توفیق) دعا دهد درِ رحمت را به روی او بگشاید، درِ استجابت را باز میکند، پس به استجابت امیدوار باشید. خداوند سائل درگاهش را رد نمیکند، خودش فرموده وقتی سائلی درِ خانهات آمد دست خالی ردش نکن، ولو به نصف دانه خرمایی باشد؛ حال اگر بندهاش با چشم گریان از او تقاضا کند و حال آنکه مهمان خانهاش باشد، آن وقت ردش میکند؟ نه امکان ندارد! مطمئن باشید آنچه دعا میکنید خداوند متعال مستجاب میکند.
روایت از نبی اکرم (ص) است که فرمودند: «اَلدُّعَاءُ یَرُدُّ اَلْبَلاَءَ اَلنَّازِلَ»؛ دعا بلای نازل شده را دفع میکند، دعا رافع و دافع بلاست.
از سلمان فارسی روایت است که پیامبر اکرم (ص) فرموند: «لا یَزیدُ فِی العُمرِ إلاّ البِرُّ»؛ نیکی کردن و احسان به دوستان امیرالمؤمنین (ع) عمر را زیاد میکند. دعا قضا و قدر الهی را رفع میکند.
نتیجه عرضم این است که ابتدا به درگاه الهی توبه کنیم و صفات رذیله باطن خود را پاک سازیم؛ زمانیکه خانه دل پاک شد، جلوهگاهِ حق میشود. «القَلبَ حَرَمُ الله فلا تُسکِن حَرَمَ الله غیرَ الله»؛ دل، حرم خداست پس، در حرم خدا جز خدا را جای مده، دل جایگاه خداست، جاروب زن به خانه پس میهمان طلب.
توبه از اعمال گذشته بکنیم که خداوند متعال میبخشد، سپس تصمیم بگیریم گناه نکنیم، اگر شیطان فریب داد و گناه کردیم سریع ذکر «أَسْتَغْفِرُ ٱللَّهَ رَبِّی وَأَتُوبُ إِلَیْهِ» بگوییم که خدا میپذیرد، «لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ»؛ از رحمت الهی ناامید نشوید.
بنابراین توبه از اعمال گذشته، عزم و جزم به انجام واجبات و ترک محرمات و خلوص در عمل باید داشته باشیم. در همه مشکلات ذکر «یا بن الحسن» را بگوییم که راه این است، امام زمان (ع) را فراموش نکنید.
دعای اولتان بعد از نمازها فرج امام زمان (ع) باشد که خدا به احترام این دعای شما، سایر دعاهایتان را هم مستجاب میکند.