به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «یاد خداوند متعال» پرداختند که متن آن بدین شرح است:
یکی از فرمایشات امام سجاد علیهالسلام در دعای مکارمالاخلاق این است: «وَ لَا أَفْتَقِرَنَّ وَ مِنْ عِنْدِک وُسْعِی»؛ پروردگارا مرا به فقر و تهیدستی مبتلا نکن و حال آنکه با فضل و عنایت تو الان متمکن هستم.
در طول تاریخ دو نفر مالک دنیا شدند: یکی اسکندر و دیگری حضرت سلیمان (ع).
حضرت سلیمان (ع) سلطان دنیا بود. با برگ خرما حصیربافی و زنبیلبافی میکرد و از این طریق زندگی خود را اداره مینمود. روشن است که ایشان تمام دارایی خود را بجا و درست خرج کرده و از امر الهی تخلف نکرده است؛ اما بااین حال، آخرین پیامبری است که وارد بهشت میشود؛ چون باید به حساب و کتابش رسیدگی شود که اموالش را به چه طریق مصرف کرده است.
حسابرسی افراد فقیر و ثروتمند در قیامت متفاوت است، انسان ثروتمند برای نحوه مصرف مالش باید حساب پس بدهد، اگر جایی که خدا امر کرده عمل کرده باشد، حساب و کتابش راحت است اما اگر خلاف آن باشد زیاد معطلی دارد. برای فرد ثروتمند زمینه گناه بسیار باز است، مثلا برای یک مسافرت خارج مبلغ بسیار بالایی خرج میکند، در آخرت از او درباره این سفر سوال میشود.
اینطور نیست که انسان بگوید مالِ خودم است و اختیارش را دارم، بلکه او عبد است و باید مطیع امر پروردگار خود باشد.
پیامبر اکرم(ص) فرموند: بهترین امت من فقرا هستند.
همچنین ایشان فرموند: پروردگارا زندگانی و مرگ مرا در صفت فقرا ثبت و ضبط فرما.
در روایت دیگری میفرمایند: فقر برای فقیر زینت است، شبیه لجام برای اسب.
یعنی زمانی که انسان سوار اسب شد و لجام را در دهان اسب قرار داد، هر کجا با خطر مواجهه شود لجام را میکِشد و اسب را نگه میدارد و کنترل میکند تا خود و اسب را از نابودی حفظ کند؛ پس همچنان که لجام، اسب را از ورطه هلاکت نگاه میدارد، فقر هم فقیر را کنترل میکند و راه گناه برایش باز نیست.
شخصی از پیامبر اکرم (ص) سوال کرد که یا رسول الله فقر چیست؟
ایشان فرموند: خزینهای از خزائن الهی است.
دوباره سوال کرد: یا رسول الله فقر چه فضیلتی دارد؟
فرمودند: احسانی از خداوند متعال برای شماست.
در قیامت حساب و کتاب فقیر سبکتر است، برای هر روز هفتاد سال باید حساب و کتاب بدهی، برای زبان، گوش، دست و... یک گمرک وجود دارد.
انسان باید راضی به رضای الهی باشد و نق نزد و در هر حالی شاکر باشد. شخصی کفش نداشت و پا برهنه بود و به خدا نق میزد که خدایا یک کفش ندارم تا پایم را از سرما و گرما حفظ کند. در همین حال بود شخصی را دید که پا ندارد، گفت خدایا شکرت که پا دارم، کفش نمیخواهم.
در هر حالی شاکر خدا باشیم. خدا خیلی هوای ما را دارد حیف این خداست که از او گِله کنیم یا حرفهایی بزنیم که مناسب نباشد.
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: در بهشت یک قصری بسیار بزرگی است از یک یاقوت سرخ که متعلق به انبیاست و قصر کوچکتر از آن که متعلق به فقراست، فقرا نیز در ردیف انبیاء در این قصرهایی که از یاقوت سرخ است زندگی میکنند.
خداوند متعال نظر حقارت به فقرا ندارد؛ بلکه دوستشان دارد و میخواهد در قیامت معطلی نداشته باشند و مقامشان بالاتر باشد.
نبی اکرم (ص) فرموند: تمام اهل قیامت مشتاق بهشت هستند و بهشت مشتاق یک دسته دیگر است.
سوال کردند: یا رسول الله آن دسته کدامند؟
ایشان فرموند: فقرا! بهشت مشتاق است که جایگاه فقرا باشد.
حضرت حق میفرماید هر چند دعا کنی اجابت نکنم، زیرا که مرا محبت زاری توست. او نیمههای شب مشتاق صدای «یاالله» گفتنها و مناجات بنده خویش است.