به گزارش خبرگزاری حوره، مرحوم آیت‌الله میرزا خلیل کمره‌ای (۱۲۸۰-۱۳۶۳ هـ.ش) از چهره‌های روشنفکر و پیشگام در تعامل با مسائل جهان اسلام، به‌ویژه فلسطین، به شمار می‌رفت.
ایشان یکی از شخصیت‌های برجسته شیعه و از علمای اجتماعی-سیاسی ایران بود که در موضوعات مختلف دینی، اجتماعی و سیاسی فعالیت داشت.
علاوه بر نقش برجسته خود در فقه و تدریس علوم اسلامی، در مسائل سیاسی نیز فعال بود و به‌ویژه در حمایت از فلسطین و مقابله با رژیم صهیونیستی موضع‌گیری‌های قاطعی داشت.
فعالیت‌های شاخص:
۱. حمایت از فلسطین: او در سال ۱۳۳۸ شمسی در کنگره قدس در اردن شرکت کرد و پس از دیدار با آوارگان فلسطینی، تحت تأثیر شرایط آن‌ها قرار گرفت.
۲. نقد پادشاه اردن: در مقاله‌ای که در روزنامه اطلاعات در سال ۱۳۵۹ منتشر شد، از رویکرد سیاسی ملک حسین انتقاد کرد. او اعتراض داشت که چرا اردن به‌جای مقابله با اسرائیل، از حمله عراق به ایران حمایت کرده است.
۳. تعامل با اندیشمندان اسلامی: آیت الله کمره‌ای با شخصیت‌های تأثیرگذاری همچون آیت‌الله طالقانی و دیگر روشنفکران اسلامی ارتباط داشت.
مرحوم آیت الله کمره‌ای همچنین به‌عنوان یک مترجم و مؤلف فعال بود و به مسائل فقهی و کلامی توجه ویژه‌ای داشت. یکی از آثار معروفی که ترجمه و انتشار آن با او مرتبط است، کتاب "سرگذشت فلسطین" است که از اکرم زعیتر، دیپلمات اردنی، گرفته و ترجمه شده بود.
فلسطین یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های میرزا خلیل کمره‌ای بود. آیت‌الله کمره‌ای معتقد بود که روایات نشان می‌دهند سرزمین فلسطین کانون حوادث بزرگی می‌شود که مسلمانان نباید آن را مهمل بگذارند و با ترک رفت و آمد و شد، آنجا را به دیگری واگذار کنند.
روزگار این سرزمین کمتر از وحشت رستاخیز محشر نیست و شاید رستاخیزهای صلیبی زمان گذشته بار دیگر به رنگ دیگری تکرار شود و شاید این کلمه در اخبار آمده که اینجا ارض محشر است، خبر از آینده این سرزمین باشد.
ایشان در سال ۱۳۳۸ش به کنگره اسلامی قدس در اردن دعوت می‌شود. در این سفر از اردوگاه آوارگان فلسطینی دیدار می‌کند و این دیدار اثری عمیق در جان او می‌گذارد به‌طوری‌که در آخرین مقاله‌اش در آبان ۱۳۵۹ش روزنامه اطلاعات از پادشاه اردن انتقاد می‌کند و می‌نویسد:
«شما کنگره قدس را تشکیل دادید و ما نمایندگان کشورهای اسلامی در کنار بحرالمیت دل‌خوش شدیم که مثل ملک حسین را با قوای ارتش اردن در خط جبهه جلوی اسرائیل دارند و الان می‌بینیم که اسرائیل پیش‌تاخته و می‌خواهد شهر بیت‌المقدس را پایتخت دائمی خود کند و شما حمله عراق به ایران را تبریک می‌گویید!!!».
منبع: روزنامه اطلاعات، آبان ۱۳۵۹
