به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، همایش «حکیم الهی»، چهل و سومین سالگرد ارتحال ملکوتی مفسر کبیر قرآن کریم علامه والامقام سیدمحمدحسین طباطبایی(ره)، چهارشنبه شب ۲۳ آبان ۱۴۰۳ در دارالقرآن و بیت این عالم برجسته برگزار شد.

در آغاز این همایش، حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی با اشاره به اینکه علامه طباطبایی(ره) شخصیتی جامع‌ و بی‌نظیر نه تنها در دنیای تشیع بلکه در کل جهان اسلام است، افزود: جنبه‌های فقهی و اصولی ایشان یک طرف، جنبه‌های عرفانی یک طرف و از سوی دیگر تسلط علامه به قرآن و حدیث مؤید این نکته است.

وی افزود: در مصر کتابی علیه تفسیر المیزان نوشته شد. نویسنده آن کتاب در مقدمه می‌نویسد من از تسلط این شخص (علامه طباطبایی) به قرآن کریم تعجب می‌کنم.

حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی با بیان اینکه مقایسه تفاسیر قرآن کریم نشان می‌دهد که علامه طباطبایی چه مفسر بزرگی بوده است، گفت: مطالعه اندیشه‌های علامه طباطبایی که در همان مسیر حضرت فاطمه زهرا (س) برای فهم قرآن حدیث است، وسیله بسیار ارزنده و درخشنده‌ای است.

در ادامه، آیت‌الله مسعودی خمینی، که سال‌ها به عنوان شاگرد همراه علامه طباطبایی بوده است، بر این نکته تاکید کرد که کسانی که افتخار همراهی ایشان را داشته‌اند صرفا می‌توانند جزئی از حیثیت علمی و عملی علامه را بیان کنند.

آیت‌الله مسعودی خمینی با اشاره به اینکه محضر سه عالم بزرگ امام خمینی (ره)، علامه بهجت (ره) و علامه طباطبایی (ره) را درک کرده است، گفت: ما ظاهر این شخصیت‌ها را می‌دیدیم اما واقعیت چیز دیگری بود.

وی با بیان اینکه آغاز آشنایی وی از علامه طباطبایی (ره) زمانی بود که عده‌ای در حوزه علیه ایشان برخاسته بودند که چرا فلسفه تدریس می‌کند، افزود: تعدادی از طلاب خدمت آیت‌الله بروجردی (ره) رفتند و نسبت به تدریس درس فلسفه از سوی علامه اعتراض کردند. ایشان هم دستور دادند این درس تعطیل شود. علامه طباطبایی فورا درس خود را تعطیل کرد و در جواب به اعتراض شاگردان خود گفت که آیت‌الله بروجردی (ره) رئیس حوزه است و بر ما حکومت دارد و هرچه بگوید باید اطاعت کنیم.

آیت‌الله مسعودی خمینی افزود: حدود یک ماهی گذشت. تعدادی از طلاب خدمت آیت‌الله بروجردی (ره) رفتند و توضیحاتی دادند. ایشان دستور داد تدریس فلسفه مجددا آغاز شود. لذا علامه ابتدا تدریس شفای بوعلی و سپس اسفار را شروع کرد که از نظر علمی بسیار پیچیده بودند. در ادامه درس تفسیر را آغاز کرد که بسیار عالی بود.

وی با اشاره به این خصوصیت علامه طباطبایی که پاسخ به سوالات را در هر شرایطی می‌داد، به ذکر خاطره‌ای در این زمینه پرداخت.

آیت‌الله مسعودی خمینی گفت: «روزی پس از درس از ایشان در مورد چیستی دنیا پرسیدم. ایشان پاسخ داد شب می‌فهمی. حیران شدم. به منزل آمدم و طبق معمول هر شب خوابیدم. در خواب دیدم رودخانه قم پر از آب گل‌آلود است و من در این آب شنا می‌کنم اما هرچه تلاش می‌کنم نمی‌توانم ریسمان‌هایی که دور من پیچیده شده است را باز کنم تا خود را نجات بدهم. صبح شد. درس که تمام شد. علامه طباطبایی به طرف من آمد. فرمود دیدی دنیا را. من تعجب کردم. گفتم بله اما نتوانستم ریسمان‌های دنیا را از خود جدا کنم. ایشان فرمود این امر زحمت بسیار می‌خواهد و شب‌زنده‌داری‌ها و سجده‌ها نیاز دارد.»

وی افزود: علامه طباطبایی بعد از نماز در مدرسه حجتیه حدود یک ساعت سر بر سجده می‌گذاشت و دعای حضرت یونس «لا اله الا انت سبحانک إنّی کنت من الظالمین» را قرائت می‌کرد.

آیت‌الله مسعودی خمینی با اشاره به اینکه هر کسی درس تفسیر علامه طباطبایی (ره) را درک می‌کرد نمی‌توانست آن را رها کند، افزود: علامه کسی بود که رفت و آمد با ایشان حال و هوای دیگری به انسان می‌داد.

آیت‌الله مسعودی خمینی با اشاره به خصوصیات شخصیتی علامه بهجت (ره) نیز گفت: حدودا ۱۲ سال درس فقه ایشان می‌رفتم. یک روز همراه با علامه مصباح (ره) به درس ایشان می‌رفتیم و پیش از رسیدن به محل تدریس مباحثه‌ای با آقای مصباح داشتیم. علامه بهجت (ره) همان بحثی را در آغاز تدریس خود پرداخت که ما دو نفر در مورد آن بحث می‌کردیم در حالی که در جریان آن بحث نبود.

آیت‌الله مسعودی خمینی با اشاره به ۲۰ سال مسئولیت تولیت حرم حضرت معصومه (س) به ماجرای طلاکاری گنبد حرم اشاره کرد و در توضیح چرایی این اقدام، گفت: یک روز در حرم علامه بهجت (ره) را دیدم. ایشان گفت این گنبد درحال خراب شدن است و درستش کن. با خود گفتم پس چرا من ندیدم. مدتی گذشت که دوباره ایشان را دیدم. گفت این گنبد در حال خراب شدن است چرا درست نمی‌کنید؟! گفتم چشم. چندروز بعد فرزند ایشان تماس گرفت و گفت که علامه می‌خواهد شما را ببیند. نزدشان رفتم و باز تکرار کردند که چرا گنبد را درست نمی‌کنید؟ بعد به علی آقا گفت ۵ میلیون بدهید به ایشان که گنبد را درست کند. وقتی به دفتر حرم برگشتم به آقای فقیه معاون تولیت گفتم برو ببین کجای گنبد خراب است. رفت بالا و دید که به اندازه بدن یک انسان ترک برداشته است. برای من مایه تعجب بود که چگونه علامه بهجت متوجه این مسئله شده بودند در حالی که از پایین مشخص نبود. در نهایت تعمیر و طلاکاری انجام شد.

آِیت‌الله مسعودی خمینی با بیان اینکه علامه طباطبایی (ره) فرد بی‌نظیری بود که از جهات علمی و عملی و مسایل درونی انسان را درست می‌کرد، گفت: ایشان شخصیتی سرتاپا علم ‌و ‌درک و ‌خداپرستی بود.

وی با اشاره به اینکه علامه طباطبایی (ره) انسانی بود که واقعا جزء ملائکه‌ها بود، افزود: شنیده‌ام شب‌ها تا آخرین روزی که زنده بود یک ساعت به اذان صبح برمی‌خاست و به سجده می‌رفت تا وقتی که از حال می‌رفت.

حجت الاسلام والمسلمین نائیجی نیز طی سخنانی در این مراسم گفت: من زمانی که در مدرسه حقانی تحصیل می کردم با علامه طباطبایی (ره) آشنا شدم و این آشنایی به واسطه شهید قدوسی، داماد ایشان بود.

وی افزود: یکی از خاطرات شهید قدوسی از علامه این بود که شبی در اتاقی استراحت می کردیم. ما می خواستیم بخوابیم و علامه قرآن را از حفظ می‌خواند. مدتی گذشت و دیدم او همچنان در حال قرائت است. به ایشان گفتیم خسته‌اید به همین اندازه اکتفا کنید. ایشان پاسخ دادند که آنچه از حفظ دارم را باید بخوانم تا از ذهنم نرود.

حجت الاسلام والمسلمین نائیجی با اشاره به اینکه شهید قدوسی می‌گفت علامه طباطبایی (ره) ۱۸ جزء از قرآن کریم را حفظ بودند، افزود: تفسیر قرآن به قران ناشی از تسلط علامه بر قرآن کریم است.

وی گفت: علامه طباطبایی به شهید قدوسی دستور داده بودند که طلاب باید موظف باشند در هر تابستان یک جزء از قرآن کریم را حفظ نمایند و این شرط پذیرش طلبه در سال جدید باشد.

حجت الاسلام والمسلمین نائیجی با بیان اینکه حدود ۲۵۰ شاگرد روزانه در درس اسفار علامه طباطبایی شرکت می‌کردند، گفت: به خاطر برخی از فشارها، علامه شفا را آشکارا و اسفار را در خفا و برای برخی‌ها تدریس می‌کردند.

وی با اشاره به اینکه علامه طباطبایی در رشته‌های مختلف علوم حوزه استاد بود و آثار بسیار ارزشمندی به یادگار گذاشت، گفت: ایشان ریاضیات را در نجف خدمت آِیت‌الله ابوالقاسم خوانساری فرا گرفت که از ریاضیدانان مشهور در آن دوران بود.

حجت الاسلام والمسلمین نائیجی با بیان اینکه علامه طباطبایی با عزم راسخ و پایمردی توانست مباحث اعتقادی را پایه‌گذاری کند، گفت: ایشان با تربیت عده زیادی از شاگردان خود پایه‌های انقلاب ۴۲ را شکل داد. شاگردانی که هر کدام بعدها مسئولیت‌های بزرگ انقلاب بر دوش آنها بود. علامه به لحاظ گستره الهیاتی در مرکز این جریان حضور داشت.

پخش کلیپی از سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد شخصیت علامه طباطبایی (ره) و ذکر مصیبت خاندان عصمت و طهارت (ع) از برنامه‌های دیگر این همایش بود.