حسن عبدی پور در گفت وگو با خبرگزاری حوزه با اشاره به چالش های عرصه پژوهش های حوزوی به ارائه نظرات خود پیرامون این حوزه پرداخت که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
چه چالش‌هایی پژوهش‌ها را در حال حاضر تهدید می‌کند؟
پژوهش‌ها با چالش‌های متعددی روبرو هستند. به‌طور کلی می‌توان به فقدان نظام سیاست‌گذاری منسجم، ضعف در ارتباط با نهادهای سیاست‌گذار و رسانه‌ها، غفلت از کاربردی بودن پژوهش‌ها و ضعف در نقد و ارزیابی علمی اشاره کرد. هر یک از این چالش‌ها مانع از اثرگذاری مطلوب این پژوهش‌ها در جامعه می‌شود. به‌علاوه، کمبود محققان زبان‌دان و عدم استفاده بهینه از ظرفیت‌های رسانه‌های نوین نیز از مشکلات کلیدی هستند.
فقدان یک نظام سیاست‌گذاری منسجم به این معناست که مراکز پژوهشی به صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند و به اولویت‌های کلان جامعه توجه نمی‌کنند. این موضوع باعث موازی‌کاری، عدم انسجام و در نهایت هدردادن منابع و استعدادها می‌شود. اگر این نظام شکل نگیرد، نتایج پژوهش‌ها نمی‌توانند به درستی در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها لحاظ شوند.
ارتباط حوزوی‌ها با نهادهای سیاست‌گذار و رسانه‌ها چگونه باید تقویت شود؟
برای تقویت ارتباطات، نیاز به ایجاد سازوکارهای مؤثر ارتباطی داریم. این شامل برگزاری همایش‌ها، کنفرانس‌ها و نشست‌های مشترک بین محققان حوزوی و نمایندگان نهادهای دولتی و رسانه‌ها است. همچنین، باید از فضای مجازی برای اطلاع‌رسانی و نشر نتایج تحقیقات به شیوه‌های جذاب و قابل فهم استفاده کرد.
حوزه: کاربردی نبودن پژوهش‌ها چه پیامدهایی دارد؟
غفلت از کاربردی بودن پژوهش‌ها به این معنی است که تحقیقات بیشتر در حوزه نظری باقی مانده و از مسائل واقعی جامعه فاصله می‌گیرند. این امر باعث می‌شود که آثار علمی کمتر به کار گرفته شوند و نتوانند به حل مسائل اجتماعی کمک کنند. از این رو، تمرکز بر پژوهش‌های مسئله محور و کاربردی ضروری است.
ضعف در نقد و ارزیابی علمی، کیفیت پژوهش‌ها را به شدت کاهش می‌دهد و مانع از پیشرفت و بهبود مستمر می‌شود. وقتی فضایی برای نقد سازنده وجود نداشته باشد، محققان ممکن است از انتقادات سازنده بی‌خبر بمانند و نتوانند کارهای خود را بهبود دهند. بنابراین، ایجاد فضای گفت‌وگوی نقادانه یکی از ضرورت‌های اصلی است.
چه اقداماتی می‌توان برای تقویت تعاملات بین‌المللی انجام داد؟
توسعه همکاری‌ها با مراکز علمی و حوزه‌های علمیه دیگر کشورهای اسلامی می‌تواند به تبادل تجربیات و همکاری‌های پژوهشی منجر شود. همچنین، برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی و دعوت از پژوهشگران خارجی برای همکاری در پروژه‌های مشترک می‌تواند به بهبود کیفیت پژوهش‌های حوزوی کمک کند.
بازنگری در ساختار و سازماندهی مراکز پژوهشی چه اهمیتی دارد؟
بازنگری در ساختار و سازماندهی به این معناست که مراکز پژوهشی باید به سمت ساختارهای منعطف و پویاتر حرکت کنند تا بتوانند به سرعت به نیازهای در حال تغییر جامعه پاسخ دهند. این امر می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌ها و ارتقاء کیفیت خروجی‌های پژوهشی شود. استفاده از فناوری‌های نوین مدیریتی و تربیت مدیران جوان و خلاق می‌تواند به چابک‌سازی این مراکز کمک شایانی نماید.
جمع‌بندی شما درباره آینده پژوهش‌های حوزوی چیست؟
برای اینکه پژوهش‌های حوزوی بتوانند به فاز تأثیرگذاری و کارآمدی برسند، نیاز به تغییر رویکردها و بازمهندسی ساختارها داریم. اگر مدیران و پژوهشگران حوزوی با درک درست شرایط و الزامات زمانه گام‌های اساسی را در مسیر تحول و بالندگی بردارند، می‌توانند اثرگذاری مطلوبی در جامعه داشته باشند. بدون شک، استمرار وضع موجود جز هدررفت منابع و عقب‌ماندن از پیشرفت‌های علمی ثمره‌ای نخواهد داشت.
یکی از اقدامات کلیدی، تأسیس یک نهاد مرکزی برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی پژوهشی است که بخش‌های مختلف پژوهشی را هم‌راستا کند. همچنین، تدوین اسناد راهبردی با اولویت مسائل کاربردی، تربیت محققان چندمهارتی و تقویت دیپلماسی علمی می‌تواند به شکوفایی ظرفیت‌های پژوهش‌های حوزوی کمک کند. این تغییرات نیاز به اراده قوی از سوی مدیران و محققان دارد.
انتهای پیام
نظر شما