به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، چهارمین نشست علمی تخصصی دبیرخانه گرامیداشت چهلمین سال تأسیس جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها در هفته جاری با عنوان «کارنامه حوزه علمیه خواهران در شکل‌دهی خانواده در تراز تمدن اسلامی با تاکید بر نگرش امامین انقلاب اسلامی» در سالن جلسات مدیریت جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها برگزار شد.
در این نشست، خانم انصاریان به عنوان مدیر جلسه به بیان نکاتی پیرامون این نشست پرداخت و اظهار کرد: عنوان این نشست «کارنامه حوزه علمیه خواهران در شکل دهی خانواده تراز تمدن اسلامی با تاکید بر نگرش امامین» است که واژه کلیدی در آن «خانواده تراز اسلامی» است، اصولا «خانواده در اسلام» نه تنها یک نهاد اجتماعی است بلکه مجموعه‌ای مقدس و فاکتوری اساسی در تربیت انسان‌ها و جامعه است و هر یک از اعضای خانواده نقش خاصی در پیشبرد و تحکیم این روابط به منظور حفظ سلامت دینی فرد و جامعه دارند.
پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها افزود: این نشست در سه مبحث مقدمات، شاخصه‌های خانواده تراز تمدن اسلامی و کارنامه حوزه‌های علمیه در شکل دهی خانواده تراز اسلامی برنامه ریزی شده است.
اهمیت خانواده در نگاه اسلام و امامین انقلاب
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدحسین شفیعی دارابی مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها در این نشست، با اشاره به کاربردی بودن این بحث، به اهمیت خانواده در نگاه فرهنگ اسلام و امامین انقلاب، اشاره کرد و بیان داشت: پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «مَن أحَبَّ أن یلقَی اللّه َ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْیلْقَهُ بزَوجَةٍ؛ هر که دوست دارد که پاک و پاکیزه خدا را دیدار کند، با داشتن همسر به دیدارش رود».
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره اهمیت نهاد خانواده در جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها، تصریح کرد: جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها می‌خواهد نهاد خانواده را در دل تاریخ، به سمت تراز تمدن بزرگ اسلامی هدایت کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی افزود: حضرت امام خمینی(ره) در بیاناتی فرمودند: «دشمنان اسلام می‌خواهند خانواده‌ها را از هم بپاشند، زیرا می‌دانند که اگر خانواده نباشد، جامعه اسلامی هم نخواهد بود»؛ رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی می‌فرمایند: «امروز دشمنان، خانواده را هدف گرفته‌اند؛ چون می‌دانند که اگر بنیان خانواده متزلزل شود، جامعه اسلامی به سمت انحطاط پیش خواهد رفت. باید در برابر این هجمه‌ها هوشیار بود».
وی به مفاهیم و واژه‌های تراز تمدن اسلامی، تمدن اسلامی، تراز اسلامی، خانواده تراز اسلامی اشاره کرد و گفت: خانواده در مفهوم تراز تمدن اسلامی نهادی است که در پایه محبت، ولایت، معاداندیشی عدالت محبت تربیت معنوی و... شکل گرفته است و هدف آن تأمین نیازهای مادی و معنوی اعضای خانواده، تربیت نسل تمدن ساز و ایجاد آرامش و انسجام جامعه اسلامی است.
شاخصه‌های خانواده در تراز تمدن اسلامی
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها در ادامه به بحث شاخصه‌های خانواده در تراز تمدن اسلامی اشاره کرد و افزود: ویژگی‌های یک خانواده همخوان با تمدن بزرگ اسلامی زیاد است که ۶ شاخصه اصلی شامل شاخصه‌های معرفتی، اعتقادی، دین مداری، اخلاقی، اقتصادی و سیاسی قابل مطرح است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی تصریح کرد: شاید مجموعه ما به شاخصه معرفتی نگاه ویژه داشته باشد، گرچه شاخصه‌های دیگر هم مهم هستند، اما این شاخصه کلیدی و بنیادی است.
وی خاطرنشان کرد: خداوند متعال در قرآن کریم به پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «قُلْ رَبِّ زِدْنِی عِلْماً»؛ ما باید قدم به قدم به دنبال علم آموزی باشیم. اگر بخواهیم خانواده‌ای در تراز تمدن اسلامی تربیت کنیم، باید به علم، آگاهی و آموزش توجه کنیم.
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها درباره علم آموزی علم و خاص، توضیحاتی ارائه داد و در ادامه، بیان داشت: امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: «ینبَغی للمؤمنِ أن لا یموتَ حتّی یتَعَلَّمَ القرآنَ، أو یکونَ فی تَعَلُّمِهِ؛ سزاوار است که مؤمن پیش از آن که بمیرد، قرآن را بیاموزد یا در حال آموختن آن بمیرد».
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی با اشاره به شاخصه اعتقادی، درباره توحید محوری (اعتقاد به قضا و قدر الهی، اعتقاد به رازقیت الهی و غیره)، معاد محوری، نبوت پذیری (ولایت محوری و پیوند با ولایت و امامت) به آیات و روایات متعددی اشاره کرد.
وی در ادامه به شاخصه دین مداری اشاره کرد و افزود: دین داری یعنی همه حرکات و رفتار فرد برای رضای الهی باشد؛ اگر برای خدا قدم برداریم قطعا خداوند متعال به وعده خود عمل می‌کند. در روایتی از امام صادق علیه‌السلام آمده است: إنّ اللّه َ افتَرَضَ علَیکُم فَرائضَ فلا تُضَیعُوها، و حَدَّ لَکُم حُدودا فلا تَعتَدُوها، و نَهاکُم عن أشیاءَ فلا تَنتَهِکُوها؛ خداوند فرایضی را بر شما واجب گردانیده؛ پس آنها را فرو مگذارید و حدود و مرزهایی برای شما مشخص کرده؛ پس از آنها تجاوز مکنید و شما را از چیزهایی باز داشته است؛ پس حرمت آنها را مشکنید».
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به شاخصه اخلاقی، گفت: اولین شاخصه خانواده تراز تمدن اسلامی، التزام به اصول اخلاقی است، پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرمایند: «خَیرُکُمْ خَیرُکُمْ لاَهْلِهِ وَ اَنَا خَیرُکُمْ لاَهْلی. ما اَکْرَمَ النِّساءَ اِلاّ کَریمٌ وَ لا اَهانَهُنَّ اِلاّ لَئیمٌ؛ بهترین شما کسی است که برای خانواده اش بهتر باشد و من از همه شما برای خانواده ام بهترم. زنان را گرامی نمی دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمی کند، مگر شخص پَست و بی مقدار».
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی همچنین به زیرمجموعه‌های شاخصه اخلاقی از جمله پای بندی به عدالت و حق طلبی، نفی برابری جنسیتی مطلق و پافشاری بر عدالت جنسیتی، رعایت نقش اعضای خانواده، اهمیت دادن به گفتمانهای جامع، اهمیت دادن به مشورت، آراسته بودن به زیور محبت، مسئولیت پذیری، توجه داشتن به تربیت معنوی، همکاری و مشارکت در امور خانه، تکریم زن و نقش کلیدی آن در خانواده، بها دادن به فرزند آوری و تربیت فرزندان اشاره کرد.
وی با اشاره به موضوع نفی برابری جنسیتی مطلق و پافشاری بر عدالت جنسیتی، خاطرنشان کرد: بر اساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی، برابری جنسیتی مطلق در درون اسلام نیست، آنچه که داریم عدالت جنسیتی است، ما هیچ وقت نمی گوییم زن و مرد برابرند. امروز دنیای غرب شعار «برابری جنسیتی» می‌دهند، در حالیکه ملاک، عدالت جنسیتی است.
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به اهمیت دادن به گفتمانهای جامع، تصریح کرد: بانو مجتهده صفاتی فرمودند نکند خانمی به بهانه کار و درس، خانواده و فرزند خود را رها کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی با تأکید بر اینکه یکی از ویژگی‌های اخلاقی، آراسته بودن به زیور محبت است، عنوان کرد: فلسفه ازدواج، محبت است؛ خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «وَمِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیهَا وَجَعَلَ بَینَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً؛ و از نشانه‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد».
وی با اشاره به محور احترام و تکریم زن در خانواده، گفت: رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی می‌فرماید: نهاد خانواده در اسلام به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین ارکان تمدن اسلامی شناخته می‌شود. زنان در این نهاد به‌عنوان مادران و همسران، نقش تربیتی و آموزشی دارند که پایه‌های تمدن اسلامی را شکل می‌دهند.
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به شاخصه اقتصادی، موضوعات بها دادن به اقتصاد خانواده، اعتدال در بهره وری اقتصادی، چشم ندوختن به داشته‌های دیگران، ازدواج آسان و کم هزینه و پرهیز از تجملات را مورد توجه قرار داد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی همچنین به شاخصه سیاسی و حضور خانواده به ویژه بانوان در عرصه سیاسی (در بعد نظری و عملی) اشاره کرد و بیان داشت: آیات و روایات زیادی درباره این موضوع وجود دارد که نشان می‌دهد حضور زن در عرصه سیاست، مشروع معقول است.
وی به دوره جهانی حضرت مهدی عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف اشاره کرد و گفت: در قرآن کریم می‌خوانیم: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ ؛ خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند وعده می‌دهد که قطعاً آنان را حکمران روی زمین خواهد کرد».
دیدگاه‌های سه‌گانه در مورد کارنامه حوزه علمیه خواهران در شکل دهی خانواده تراز تمدن اسلامی
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها در ادامه به سه دیدگاه افراطی، تفریطی و اعتدالی درباره خانواده تراز اسلامی وجود دارد، گفت: افرادی که چشم خود را بسته اند و در یک چارچوب قرار گرفتند و به همه چیز خوش‌بین هستند، نگاه افراطی دارند. نگاه تفریطی یعنی نسبت به نظام و حوزه دید مناسبی دارند و تصور می‌کنند که نظام و حوزه هزینه گذاشته است. اما نگاه درست، نگاه اعتدالی است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی تأکید کرد: انقلاب اسلامی در بسیاری جاها موفق عمل کرده است؛ جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها نهال انقلاب اسلامی و اندیشه امام راحل(ره) است و در طول چهل سال از تأسیس آن، دستاوردهای خوبی در عرصه‌های مختلف داشته است.
وی افزود: در دیدگاه اعتدالی، یعنی در برخی عرصه موفق بودیم که در برخی عرصه‌ها موفقیت‌هایی داشته ایم، از جمله موفقیت در آموزش که جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها موفقیت‌هایی داشته است، از جمله اساتید سطح دو همه از بانوان هستند، همچنین اساتیدی در سطح سه و چهار تدریس می‌کنند.
موفقیت‌های حوزه در عرصه‌های مختلف
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها به موفقیت در عرصه پژوهش اشاره و تصریح کرد: در این عرصه هم، جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها موفقیت‌هایی داشته است، مقالات و کتاب‌های متعددی توسط اساتید و طلاب نوشته شده است و نشریات مختلفی در جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها منتشر می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی اضافه کرد: ما همچنین موفقیت‌هایی در عرصه‌های علمی حوزوی و دانشگاهی، عرصه مدیریتی، عرصه قرآنی، عرصه تبلیغ و تربیت، عرصه بین الملل، عرصه رسانه و عرصه سیاسی و نیروی مقاومت و غیره داشته ایم.
وی تأکید کرد: با وجود همه تلاش‌هایی که شده، ما هنوز با آن ترازی که مورد نظر رهبر معظم انقلاب مدظله‌العالی است، فاصله داریم. اما این موفقیت‌ها و رشدهایی که وجود دارد، امیدآفرین است.
عوامل موثر در بروز چالشهای موجود و پیش روی
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها در ادامه به چالش‌هایی در عرصه خانواده تراز اسلامی وجود دارد، اشاره کرد و گفت: عوامل موثر در بروز چالشهای موجود و احیانا پیش روی شامل مواردی چون جزیره ای عمل کردن، به روز نبودن برخی از اقدامات و برنامه ریزی ها، انجام کارهای تکراری و صرف هزینه‌های کلان، پراکنده کاری‌های نسبی و تداخل بخش‌ها در کار یکدیگر و رقابت‌های ناسالم می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین شفیعی دارابی، راهکارهایی برای این چالش‌ها ارائه داد و افزود: ما باید به وجود مشکلات و تدارک راه حل‌های مناسب باور داشته باشیم، صدای منتقد خیرخواه و دیدگاه‌های مخالف باید شنیده شود. همچنین مشکلات به گوش مسئولان رسانده شود.
وی اضافه کرد: تبادل نظر و انجام مشورت‌های مناسب، استفاده از تجربیات آموزشی و پژوهشی مراکز حوزوی و دانشگاهی، مسلح شده به سلاح علمی پژوهشی و تکنولوژی روز از جمله هوش مصنوعی، عدم غفلت از تدبیر منزل و امور خانواده و غیره از دیگر راهکارها هستند.
مدیر گروه علمی تفسیر و علوم قرآن جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها همچنین بر لزوم تقویت روحیه تکلیف مداری و تقویت بنیه معنوی تأکید کرد و در پایان بیان داشت: امروز ما از چالش‌ها و کاستی‌هایی که وجود دارد، رنج می‌بریم، اما جامعه در عین اینکه کاستی‌ها و ناهنجاری‌هایی دارد، اما رشد کرده است و ما باید این راه را ادامه دهیم.
انتهای پیام
نظر شما