خبرگزاری حوزه | انقلاب شکوهمند اسلامی ایران بر پایه وفاق و وحدت شکل گرفت و نمود بارز آن در دوران قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس و در جریانات، حوادث و بحران‌های مختلف به وضوح ثبت شده است که حضور و مشارکت چشمگیر و گسترده مردم از تمام اقشار، اصناف، گروه‌ها، مجامع، جناح‌ها، احزاب، اقوام، مذاهب و ادیان و با همه گویش‌ها با اطاعت و پیروی از فرامین و دستورات رهبری امامین انقلاب پیروزی‌ها و پیشرفت‌هایی داشته‌ایم.

وفاق مورد نظر در جمهوری اسلامی بیش از آن که واژه‌ای سیاسی باشد، واژه‌ای دینی و اسلامی و ایمانی و انسانی و انقلابی هست، که برای همیشه دوران و دولت‌ها به آن احتیاج است. وفاق ملی ما، بر پایه وحدت و هم‌دلی و هم‌زبانی و همبستگی و یک‌رنگی با اطاعت و تبعیت از ولایت فقیه می‌باشد که بر محور و اساس آموزه‌های قرآن کریم و رفتار و گفتار حضرات معصومین علیهم السلام و در صراط مستقیم الهی و محوریت ثقلین یعنی قرآن کریم و عترت می‌باشد.

در این نوشتار و یادداشت به برخی از راهبردها و بایدها و نبایدها و الگوهایی که در تقویت و تحکیم و تثبیت وفاق ملی می‌تواند مؤثر باشد با اختصار به آن پرداخته می‌شود:

۱- برپایی نماز و زکات و امر به معروف و نهی از منکر. آیه ۴۱ سوره حج: همان کسانی که اگر در زمین استقرارشان دهیم نماز به پا کنند و زکات دهند و به معروف وا دارند و از منکر باز دارند و سرانجام همه کارها با خدا است.

۲- سخت‌گیری بر دشمنان و مهربانی به یکدیگر. آیه ۲۹ سوره فتح: محمد(صلی الله علیه وآله) فرستادۀ خداست، و آنان که با او هستند نسبت به کافران سرسخت و در میان خود مهربان می‌باشند، آنان را در حال رکوع و سجود می‌بینی، و در پی عنایت و رضایت خدایند، در چهرۀ آنان و صورتشان آثار سجده است، اینست مثال آنان در تورات و مثال آنان در انجیل همانند زراعتی است که جوانه‌ها زده و تقویت گشته و با قدرت روی ساقۀ خود استوار گشته موجب اعجاب و شگفتی کشاورز گردیده است، تا کافران را به خشم در آورد، خداوند مؤمنین و آنان را که عمل صالح انجام داده‌اند از ایشان وعدۀ آمرزش و پاداشی بزرگ داده است.

۳- آمادگی همه‌جانبه برای مقابله با دشمنان. آیه ۶۰ سوره انفال: و آماده کنید برای (کارزار با) ایشان هر چه را می‌توانید از نیرو و از اسبان بسته شده که بترسانید با آن دشمن خدا و دشمن خود را و دیگران را از غیر ایشان که شما آنان را نمی‌شناسید و خدا می‌شناسد، و آنچه که در راه خدا خرج کنید به شما پرداخت می‌شود و به شما ظلم نخواهد شد.

۴- اطاعت و پیروی از رهبران دینی باعث وحدت: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: از حاکمان الهی اطاعت کنید و گوش به فرمان باشید زیرا اطاعت از رهبری مایه «وحدت امت اسلام» است. امالی شیخ مفید، جلد ۱ ص ۱۴ مجلس ۲ حدیث ۲

۵- اطاعت از رهبر دینی امان از تفرقه: حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها) فرمود: خداوند اطاعت ما را نظام و سامانی برای آئین اسلام و امامت ما را امانی از تفرقه و اختلاف قرار داده است.

۶- اهتمام به وحدت: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: جماعت «وحدت»، مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است. نهج الفصاحه، حدیث ۱۳۲۳

۷- مرگ جاهلیت با تفرقه: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر کس از گروه «مسلمانان» جدا شود بر مرگ جاهلیت بمیرد. نهج الفصاحه ۲۸۵۵.

۸- امیرمؤمنان حضرت امام علی علیه السلام می‌فرمایند: شما و همه فرزندانم و کسانم و آن را که نامه من بدو رسد، سفارش می‌کنم به ترس از خدا و آراستن کارها و آشتی با یکدیگر، که من از جد شما (صلی الله علیه وآله) شنیدم که می‌گفت: راه آشتی دادن میان مردمان بهتر است از نماز و روزه سالیان راه. نهج البلاغه، نامه ۴۷.

۹- ایشان همچنین در نامه دیگری در نصیحت به فرزندان آنان را از پشت به هم کردن و بریدن از هم برحذر می‌دارد و می‌فرماید: ای فرزندانم! بر شما باد به پیوند داشتن با یکدیگر و بخشیدن و نیکی کردن به هم، از دورویی و پشت به هم کردن و بریدن از یکدیگر و پراکندگی، بر حذر باشید. (من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۱۹۱).

۱۰- با نگاهی به جریانات و رخدادهای اوائل پیروزی انقلاب اسلامی و دهه‌های پس از آن می‌بینیم که عده‌ای براساس دورنگی و جلب منافع خود و قوم و گروه و حزب سیاسیشان در خیمه انقلاب جمع شده بودند ولی در مسیر حرکت روبه‌جلوی انقلاب در مواجهه با آزمون‌ها و حوادث در مقابل آرمان‌ها و اصول انقلاب پرچم مخالفت بردوش گرفتند و بر اثر نفاق پشت به وفاق واقعی کردند. چون وفاق فقط لقلقه زبان و شعارشان بود و تا زمانی همراه وفاق بودند که لقمه‌ای چرب و به نفع آنان بود ولی هرگاه پای‌بندی به وفاق را به ظاهر بر ضرر و زیان خود دیدند از گرد آن دور شدند. به دلیل این که آن را خلاف مبانی وفاق تصور خودشان می‌دانند! و در این زمان نیز همگان باید مراقب فریب و وساوس شیطان باشند تا از مسیر وفاق و وحدت و هم‌دلی و یک‌رنگی دور نشوند و خود را از لبه پرتگاه نجات دهند. و راه آن تزکیه و تربیت و مراقبت دائمی و مبارزه با هواهای نفسانی و مکاید و فریب شیطان است.

۱۱- برای نخستین بار رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای در بخشی از بیانات در مراسم تنفیذ حکم سیزدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران از واژه وفاق برای سرلوحه قراردادن و موفقیت دولت یاد کردند و فرمودند: دولت باید مظهر وفاق باشد.

۱۲- نگاه وفاق‌آمیز و ملاطفت به عموم مردم؛ گفتگوهای صادقانه با مردم؛ رفتار با مردم از روی صداقت با قطع نظر از پیرایه‌های سیاسی؛ باور به وجود توانمندی‌ها و ظرفیت‌های فراوان درون کشور، باور عمیق و عملی به جلب مشارکت و همکاری مردم و ظرفیت‌های مردمی به عنوان سرمایه‌هایی بی‌بدیل، ایمان و امید و اعتماد به آینده، داشتن روحیه جهادی و کار شبانه‌روزی، پرهیز مدیران و مسئولان و سخنوران از اظهارنظرها و سخنان تفرقه‌انگیز اما با شعار وفاق، باور بر تحقق شعار ما می‌توانیم، تکیه نکردن بر دشمنان، مبارزه با فساد تا حصول نتیجه، بهره‌مندی از تجربیات دولت‌های گذشته و قدردانی از اقدامات و نوآوری‌های آنان نمونه‌هایی از شرایط و عوامل موثر برای تقویت و پیشرفت برنامه‌های دولت‌ها با هدف وفاق می‌باشد.

۱۳- حضرت امام خمینی رضوان الله علیه تزکیه و تربیت و اخلاق‌مداری زمامداران و مدیران کشور را از شروط ایجاد وفاق ملی معرفی می‌کنند و می‌فرمایند: اگر تمام انبیای عظام جمع بشوند در یک شهری و در یک کشوری، هیچگاه باهم اختلاف نمی‌کنند؛ برای اینکه تزکیه شده‌اند، علم و حکمت را بعد از تزکیه در نفس دارند. گرفتاری همه ما برای این است که ما تزکیه نشده‌ایم، تربیت نشدیم. عالِم شدند، تربیت نشدند، دانشمند شده‌اند، تربیت نشده‌اند، تفکراتشان عمیق است، لکن تربیت نشده‌اند. و آن خطری که از عالمی که تربیت نشده است و تزکیه نشده است بر بشر وارد می‌شود آن خطر از خطر مغول بالاتر است. غایت بعثت این تزکیه است، غایت آمدن انبیا این تزکیه است و دنبالش آن تعلیم. اگر نفوسی تزکیه نشده و تربیت نشده وارد بشوند در هر صحنه، در صحنه توحید، در صحنه معارف الهی، در صحنه فلسفه، در صحنه فقه و فقاهت، در صحنه سیاست، در هر صحنه‌ای که وارد بشوند، اشخاصی که تزکیه نشدند و تصفیه نشدند و از این شیطان باطن رها نشدند، خطر اینها بر بشر خطرهای بزرگ است. و باید کسانی که می‌خواهند در این عالم تربیت کنند دیگران را، قبلاً خودشان تزکیه شده باشند، تربیت شده باشند و کسانی که در بشر می‌خواهند زمامداری کنند اگر بخواهند که طغیان نکنند و کارهای شیطانی نکنند، باید تزکیه کنند خودشان را. ویا آرامش مسئولان را برای تحکیم و تقویت وفاق و وحدت ملی شرط می‌دانند و می‌فرمایند: کسانی که در یک مقامی هستند، چه مقام‌های پایین و چه مقام‌های بالا، اگر بخواهند مملکت اصلاح بشود، اگر بخواهند این کشور آرامش پیدا بکند، آنها باید آرامش را از بالا شروع کنند؛ از پایین آرامش نمی‌شود حاصل بشود. باید اشخاصی که زمامدار امور هستند، هر نحو زمامداری، باید از آنجا آرامش را شروع کنند. آرامش آنها کشور را به آرامش می‌کشد و اگر خدای نخواسته طغیان کنند، طغیان آنها کشور را به هلاکت می‌کشاند.

۱۴- اتحاد و اتفاق جمعی! رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرمایند: وحدت... یک تاکتیک نیست، وحدت یک اصلی از اصول اسلام است، وحدت یک امر قرآنی است. اینکه می‌فرماید «وَ ‌اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا»، خیلی مهم است؛ یعنی در اعتصامِ به حبل‌الله هم که مهم‌ترین کارها است، ‌اجتمعوا؛ [یعنی] اتّفاق حتّی در اعتصام به حبل‌الله که مظهرش مثلاً حج است، مظهرش نماز جمعه است؛ یعنی اجتماع حتّی ‌در اعتصام به حبل‌الله مورد نظر قرآن و شریعت اسلامی است؛ این خیلی به نظر مهم است. یا در این آیات سوره‌ی حجرات «وَ اِن طائِفَتانِ مِنَ المُؤمِنینَ اقتَتَلُوا فَاَصلِحُوا بَینَهُما فَاِن بَغَت اِحداهُما عَلَی الاُخری‌ فَقاتِلُوا الَّتی‌ تَبغی حَتّیٰ تَفی‌ءَ اِلیٰ اَمرِ ‌الله»؛ یعنی مسئله‌ی اتّفاق و اتّحاد این‌قدر مهم است که اگر کسی بَغی کرد، باید با او مقاتله کرد، با آن مسلمان باید مقاتله کرد برای اینکه او را به وحدت برگردانیم؛ این‌قدر وحدت مهم است! اینها را نمی‌شود نادیده گرفت. بعد هم که «اِنَّمَا ‌المُؤمِنونَ اِخوَةٌ فَاَصلِحوا بَینَ‌ اَخَوَیکُم‌»؛ یعنی مسئله‌ی وحدت یک اصل قرآنی است و ما نباید از آن غفلت کنیم.

۱۵- تکیه نداشتن به دشمنان: سوره هود آیه ۱۱۴ و به ستمگران تمایل و تکیه نکنید که آتشِ (عذاب) شما را فرامی‌گیرد و (در این صورت) برای شما در برابر خداوند، هیچ دوست و سرپرستی نیست، پس (از هیچ ناحیه‌ای) مورد کمک قرار نخواهید گرفت.

۱۶- توجه به تولید! رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرماید: کلید مشکلات اقتصادی کشور در تولید است؛ طرفِ عرضه. اگر ما بتوانیم تولید را پیش ببریم، مسئله‌ی تورّم حل می‌شود، مسئله‌ی اشتغال حل می‌شود، مسئله‌ی ارزش پول ملّی حل می‌شود. مسئله‌ی تولید را باید جدّی گرفت. اگر چنانچه بخواهیم کشور در تولید ملّی پیشرفت بکند، کمک دولت را لازم دارد؛ بدون کمک دولت نمی‌شود.

۱۷- دل نبستن به دشمنان! رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرماید: ما به دشمن امید نبندیم؛ برای برنامه‌هایمان منتظر موافقت دشمنان و کسانی که با ما [دشمنند] نباشیم؛ این منافات ندارد با اینکه آدم با همان دشمن در یک جایی تعامل هم بکند؛ مانعی ندارد؛ امّا امید به او نبندید، اعتماد به دشمن نداشته باشید.

۱۸- مسئله کارشناسی در حکمرانی خردمندانه و اندیشه‌ورزانه! رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرماید: بنده به این قضیّه‌ی رجوع به کارشناس عقیده‌ی راسخ دارم؛ بنده معتقدم که دولتها وقتی که کار کارشناسی می‌کنند، حکمرانی‌شان حکمرانی خردمندانه و اندیشه‌ورزانه خواهد بود، نه حکمرانی محفلی و رفاقتی و توصیه‌ای. خصوصیّت کار کارشناسی این است که گاهی شما یک کار کارشناسی‌ای را انجام می‌دهید، بر خلاف خواست چند نفر رفیق و دوست و آشنا و آدم صاحب‌نفوذ و مانند اینها؛ آنها را ناراضی می‌کنید، امّا ملّت را راضی می‌کنید، کشور را پیش می‌برید؛ کار کارشناسی این است. بنده تأیید می‌کنم و بر کار کارشناسی تأکید می‌کنم، منتها یک نکته‌ای اینجا وجود دارد در انتخاب کارشناس: گاهی اوقات، در مواردی، ته‌نشین‌های ذهنیِ غلطِ یک کارشناس، با ادبیّات کارشناسی به میدان می‌آید، با لباس کارشناسی به میدان می‌آید، آن‌وقت مشکل درست می‌کند و آن نظرات غلط حاکم بر ذهن آن کارشناس را یا خصوصیّات اخلاقی او را به شما تحمیل می‌کند.

۱۹- امید و اعتماد به آینده! رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرماید: یکی از مهم‌ترین وظایف همه‌ی ما پرهیز از ناامیدسازی مردم است. گاهی یک کسی یک‌ جوری حرف می‌زند ــ چه در سخنرانی، ‌چه در صحبتی مانند آن،‌ چه حالا در فضای مجازی که دیگر یک چیزِ بی‌حد و مرز و عجیب و غریبی شده ــ که شنونده و مخاطب ناامید می‌شود؛ ما نباید اجازه بدهیم ناامیدی وارد میدان بشود. اگر امید نباشد هیچ کدام از این کارهای بزرگ انجام ‌نمی‌گیرد. مردم را باید امیدوار کنیم و این امیدواری، امیدواری کاذب هم نیست [بلکه] واقعیّت قضیّه همین است؛ یعنی واقعاً باید ‌امید داشت، چون آینده‌، آینده‌ی خوبی است، آینده‌ی روشنی است.

۲۰- لازمه تحقق و آورده وفاق دینی و ایمانی باید بیش از گفتار در رفتار مشهود باشد و برای رسیدن به قله‌های پیشرفت و استقلال ایران قوی و زمینه‌سازی ایجاد تمدن نوین اسلامی با وحدت، هم‌دلی، هم‌آهنگی و هم‌زبانی و با الهام از راه و پیام شهیدان قهرمان و ایثارگران پرافتخار و پیروی و اطاعت از رهبر معظم انقلاب اسلامی برای خدمت‌رسانی به آحاد مردم عزیز در هر جای ایران و هر ایرانی دوستدار کشور عزیز ایران باشد. نتایج و برکات وفاق ملی حقیقی فقط در کشور نباید معلوم شود بلکه در خارج از کشور و مرزها نیز باید مشاهده کنند و در ارزیابی‌ها ببینند. که این برای دوستان و هواداران بارقه امید و موجب مسرت و عزت و سرافرازی و امید می‌شود و برای دشمنان و بدخواهان باعث شکست و کور شدن چشم طمع و قطع دست آنان به کشور عزیز ایران می‌گردد.

محمدرضا قاسمی‌نیا