حجت الاسلام مهدوی روشن، مدیر پژوهش سرای حوزه علمیه خوزستان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در اهواز، از روند تاسیس این پژوهش سرا و فعالیت های آینده آن سخن گفت و درباره پژوهش‌سرای حوزه علمیه توضیحاتی ارائه کرد؛ وی در این مصاحبه با تاکید بر رسالت علمی، تبلیغی حوزه علمیه گفت: ما باید به سمتی حرکت کنیم که طلبه‌ها به‌عنوان خروجی حوزه، افرادی جامع‌نگر باشند که هم در علوم تخصصی و هم در تبلیغ دین توانمند باشند و از ابزار پژوهش به خوبی استفاده کنند.
درباره پژوهش و فعالیت‌های پژوهش‌سرا و جایگاه آن در نظام آموزشی حوزه علمیه توضیح بدهید و تصمیم‌گیری برای تأسیس این مرکز چگونه صورت گرفت؟
در سالهای گذشته یکی از خلأهای حوزه‌های علمیه، نهادینه‌نشدن بحث پژوهش بود. از سال ۱۴۰۱، زمزمه‌هایی برای تغییر این رویکرد آغاز شد وخوشبختانه آموزش حوزه به سمت آموزش پژوهش‌محور حرکت کرد. در این راستا، سیستم آموزشی به سمت پژوهش نویسی وپایان‌نامه نویسی (رساله نویسی)سوق داده شد.
در سطح یک، تحقیق پایانی با حداقل ۵۰ صفحه نگارش علمی به برنامه‌های آموزشی پایه ۶ اضافه شد. همچنین، در پایه‌های دوم تا ششم، درس‌های پژوهشی تعریف شدند که آموزشهای درسی را تکمیل می‌کنند. تا طلاب حوزه علمیه همزمان با تحصیل با روش تحقیق و شیوه مقاله نویسی آشنا شوند.
با این حال، هنوز چالش‌هایی در بحث پژوهش وجود دارد، از جمله عدم آموزش کافی طلاب در زمینه پژوهش. برای رفع این مشکل، کتابی با عنوان «مهارت‌های پژوهشی» به برنامه‌های آموزشی اضافه شد که در ۳۲ جلسه به طلاب آموزش داده می‌شود. این درس از پایه دوم به بعد به صورت الزامی ارائه می‌شود و ترکیبی از مباحث تئوری و عملی است.
در سطح دو و سه، اگرچه پژوهش درسی طبق آیین نامه اموزش به اختیار مدرسه است،اما بسیاری از مدارس لازم دیدند آن را به صورت الزامی اجرا می‌کنند و حداقل ۵ نمره از دروس به پژوهش اختصاص داده می‌شود. این تغییرات گام‌های مثبتی بوده‌اند، اما هنوز کافی نیستند.
هدف پژوهش از اجرای این فرآیندها چیست و چه نتیجه‌ای را برای این فعالیت‌ها درباره تربیت طلاب پیگیری می‌نمایید؟
هدف این است که طلبه‌ها به‌عنوان خروجی حوزه، افرادی جامع‌نگر باشند که هم در تبلیغ و هم در علوم تخصصی توانمند باشند و از ابزار پژوهش به‌خوبی استفاده کنند. پژوهش و کار تحقیقاتی ومطالعاتی در همه عرصه ها مفید است حتی در عرصه هایی مانند تبلیغ ومنبر.
پژوهش، طلاب را توانمندتر می‌کند. نمونه‌هایی مانند دکتر رفیعی نشان داده‌اند که استفاده از پژوهش در منبر، تأثیرگذاری بیشتری دارد. ایشان با استفاده از پژوهش، منبرهای خود را به‌گونه‌ای ارائه می‌دهند که گویی یک مقاله علمی را ارائه می‌کنند. این شیوه مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
هدف حوزه در حوزه پژوهش، تربیت طلابی است که در کنار آشنایی با علوم دینی توانایی تحقیق بر اساس نیازهای روز را دارند،در این مسیر امیدوار به نتیجه هستید؟
بله، این تغییرات گام‌های خوبی بوده‌اند، اما هنوز جای کار زیادی وجود دارد. ما باید به سمتی حرکت کنیم که طلبه‌ها به‌عنوان خروجی حوزه، افرادی جامع‌نگر باشند که هم در تبلیغ و هم در علوم تخصصی توانمند باشند و از ابزار پژوهش به‌خوبی استفاده کنند. طلاب بعد از اتمام سطوح عالی و شروع درس خارج باید با جدیت بیشتری به مسئله تحقیق وپژوهش ورود کنند، مشکلات زندگی همیشه بوده و است این مشکلات نباید هویت علمی و تحقیقی طلاب را از آنان بگیرد.
تحقیق یعنی فهم درد و تلاش برای درمان آن و طلبه همان طبیب دوار بطبه می باشد. پژوهشگر با ذره بین علمی به واکاوی مشکلات جامعه اسلامی می پردازد و با پژوهش در متون اسلامی به دنبال کمک در جهت رفع آنهاست.
با توجه این اهداف معاونت پژوهش و پژوهش سراها تاسیس شده است. لطفا در مورد پژوهش‌سراها و نقش آن‌ها در حوزه‌های علمیه توضیح می‌فرمایید؟
پژهش‌سراها از سال ۱۴۰۱ با طرحی از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه قم ایجاد شدند. هدف این پژوهش‌سراها ایجاد زمینه برای راه‌اندازی مؤسسات پژوهشی مستقل در استان‌ها است.
در استان خوزستان، حدود دو ماه است که این طرح به‌صورت جدی در حال اجراست. پژوهش‌سرای حوزه علمیه خوزستان در حال برنامه‌ریزی برای اجرای پروژه‌های پژوهشی تخصصی است که بتواند با راهبری ظرفیت علمی حوزه استان به ارتقای علمی وحل مشکلات جامعه اسلامی کمک کند.
نظر شما