خبرگزاری حوزه | در جهانی که پر از سوءتفاهم‌ها، فاصله‌ها و تنهایی‌هاست، گفت‌وگو به‌عنوان یکی از ارکان اصلی ارتباط انسانی، تنها راهی است که می‌تواند ما را به یکدیگر پیوند دهد.

جامعه انسانی همیشه از تنوع صداها و اندیشه‌ها ساخته شده است؛ صداهایی که از دنیای مختلف برمی‌خیزند. اگر ما از شنیدن این صداها غافل شویم و از تبادل اندیشه‌ها پرهیز کنیم، به فاصله‌ای می‌رسیم که دیگر هیچ راهی برای بازگشت باقی نمی‌ماند. این اجتناب از گفت‌وگو نه‌تنها به بی‌تفاوتی می‌انجامد، بلکه باعث از دست رفتن پیوندهای انسانی نیز می‌شود.

حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در حدیثی فرمودند: "مَن لَا یُحِبُّ لِإِخْوَانِهِ مَا یُحِبُّ لِنَفْسِهِ فَلَیْسَ بِمُؤْمِنٍ." "کسی که برای برادران خود آنچه را که برای خود نمی‌خواهد، نخواهد، ایمان ندارد."

این حدیث نه‌تنها در زمینه رفتارهای اخلاقی بلکه در عرصه گفت‌وگو نیز قابل تأمل است. ما باید در گفت‌وگو با دیگران همان احترامی را که برای خود در نظر داریم، قائل شویم. حقیقت تنها در تبادل اندیشه‌ها و شنیدن صدای یکدیگر شکل می‌گیرد. سکوت، هرچند در مواقعی مفید و آرامش‌بخش است، اما اگر به‌طور دائم ادامه یابد، به گسترش سوءتفاهمات و افکار نادرست منتهی می‌شود.

گفت‌وگو باید به‌عنوان یک فرآیند زنده و پویا نگه داشته شود. گاهی به‌واسطه پیش‌فرض‌ها، ارزیابی‌های زودهنگام و قضاوت‌های نادرست، درهای گفت‌وگو بسته می‌شود. برخی افراد در ابتدا شرط می‌گذارند که باید دیدگاه‌های مشترک داشته باشند تا بتوان گفت‌وگو کرد، یا حتی فراتر می‌روند و پیش از آغاز، انتظار دارند که طرف مقابل وفاداری یا برائت خود را در مورد موضوعات خاص اعلام کند. به این ترتیب، فضای گفت‌وگو محدود شده و جایی برای شنیدن و پاسخ دادن باقی نمی‌ماند.

ما، به‌عنوان انسان‌های فرهیخته، حق داریم که خسته، رنجیده و دل‌شکسته باشیم، اما این حق را نداریم که درهای گفت‌وگو را ببندیم. حتی اگر از یکدیگر فاصله گرفته‌ایم، باید همواره پنجره‌ای برای ارتباط و فهم متقابل باز بماند. نباید به بهانه‌های فردی، فرصت شنیده شدن و فهمیدن را از خود و دیگران دریغ کنیم.

در نهایت، جهانی که بدون گفت‌وگو باشد، همچون سرزمینی بی‌صدا و بی‌روح است. تنها با گفت‌وگو و تبادل اندیشه است که زندگی به حقیقت خود می‌رسد و معنای حقیقی انسانیت آشکار می‌شود.

بابک پورمیرزا