به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، خانم رثایی، استاد اخلاق مدارس علمیه خواهران، با حضور در جمع خواهران معتکف شبستان آیتالله سبزواری در حرم مطهر رضوی، به تشریح زوایای عمیق عبادت، اهمیت پیوند معنوی با امام زمان(عج)، جایگاه عقل و ذهن در زندگی انسان، و ارزش اعتکاف پرداخت.
وی با تأکید بر مسئولیت مؤمنان در شکوفایی قلب و عقل الهی، فضای اعتکاف را فرصتی استثنایی برای بازنگری در مسیر زندگی و یافتن پاسخهای اساسی معرفی کرد.
استاد اخلاق مدارس علمیه خواهران با اشارهای عرفانی به پیوند مؤمنان با امام زمان(عج) و معنای عمیق روزه گفت: آیا تاکنون اندیشیدهاید که تنها عبادتی که میتوانیم در آن به صورت کامل با مولایمان، امام زمان(عج)، همراه و همگام باشیم، روزه است؟ در سایر عبادات، ممکن است گاه از مولا فاصله بگیریم یا حتی غفلت کنیم؛ اما روزه، از لحظه سحر تا هنگام افطار، عبادتی است که لحظه به لحظه با مولایمان مشترک هستیم. این عبادت یک ماهه، فرصتی بیمانند است تا پیوندی ناب و ویژه با امام زمان (عج) داشته باشیم و خود را در مسیر او قرار دهیم. تصور کنید که امام، همسفر و همراه شما در این ماه است، آیا چنین رابطهای نباید ما را به وجد آورد؟
وی با اشاره به تجربه معنوی خود در شبستانهای حرم مطهر افزود: من امروز به این شبستان آمدم و به اعتکاف فکر کردم. تصور کنید اگر امام زمان(عج) کنار ما نشسته باشد، آیا جزء عبادت درست، میتوان کاری سزاوار انجام داد؟ اگر بدانیم که در این سه روز مولا به ما نگاه میکند، آیا قلب ما جز برای خدایش خواهد تپید؟ این حقیقت، ماهیت اعتکاف است؛ فرصتی که نه فقط جسم ما، بلکه دل و جان و ذهنمان در آن به عبادت خداوند مشغول شود.
رثایی همچنین درباره جایگاه عقل و ذهن از منظر دین سخن گفت و تأکید کرد: ذهن انسان، ظرفی است که خداوند برای تفکر، تعقل و دریافت حقیقت به او هدیه داده است. این ذهن، اگر با تلاش و برکت الهی فعال شود، به انسان امکان میدهد از محدودیتهای خود فراتر رفته و جایگاه واقعیاش را بفهمد. اما مراقب باشیم، ذهنی که نتواند از سفاهت دور شود و به عقلانیت برسد، وسیلهای بیفایده است.
وی ادامه داد: اعتکاف، فرصتی طلایی برای اندیشه و پرسش اساسی است: «من کیستم؟ جهان چیست؟ و رابطه من با خدا چگونه است؟» اگر این پرسشها را بتوانیم در اعتکاف بیابیم، آن را به بهترین نحو انجام دادهایم. شرح صدر، که در قرآن مورد سفارش قرار گرفته، گشایشی است که دل و فهم انسان را به سمت وسعت الهی، حقیقتهای معنوی و رویارویی با واقعیتهای زندگی میبرد.
این استاد اخلاق، موضوع اعتکاف را فراتر از عبادت فردی دانست و به بیداری جمعی اشاره کرد و گفت: ما اینجا هستیم تا دشمن درون خود را شکست دهیم. این اعتکاف، جهاد با نفسی است که ما را از مسیر حق دور میکند. دشمنان بیرونی ما، در برابر این دشمن درون، هیچ قدرتی ندارند. هنگامی که خداوند گشایش صدر و شرح دل دهد، دیگر هم عبادت آسان میشود و هم بصیرت افزایش مییابد.
پیوند با شهدای امنیت و معنای اعتکاف
وی در بخش دیگری از سخنان خود، به جایگاه خون شهدا و امنیتی که به برکت آنان در جمهوری اسلامی فراهم شده اشاره کرد و گفت: تصور کنید ما در کجای دنیا میتوانیم، در آرامش و امنیت کامل، در مسجد بنشینیم، معتکف شویم، عبادت کنیم و بدون دغدغه، قلبمان را به خداوند پیوند دهیم؟ این امنیت، هدیه خون شهداست. جایی که پرچم جمهوری اسلامی میدرخشد، خورشید امنیت و آرامش بر جهان تابیده است. باید این نعمت را پاس داشت و دعای خیر برای این شهدا فراموش نشود.
رثایی همچنین به نقش علمای حوزه علمیه و استادانی هچون مرحوم خانم انصاری اشاره کرد و یاد آنها را گرامی داشت و گفت: شما عزیزان باید این فرصت ناب را قدر بدانید و از پیشگامان روحانیت و بزرگان دین چیزی بیاموزید. ما اینجا گردهم آمدهایم تا رزق معنوی کل عمر خود را از این سه روز بگیریم. اعتکاف، یک فرصت بینظیر است؛ فرصتی برای دورهمی معنوی به همراه چشمانداز عظیمی که به زیارت، دعا و تفکر عمیق گره خورده است.
وی به ارتباط میان عقل و عبادت اشاره کرد و گفت: ذهنی که خداوند به انسان داده، جایگاهی خاص در میان مخلوقات دارد. اما این ویژگی تنها زمانی ارزشمند است که فعال شود و ما بتوانیم از آن بهره بگیریم. ذهن، محل تصور و تفکر است؛ جایگاه تعقل و اندیشهای که انسان را به حقیقت عالم نزدیکتر میکند، لذا اگر این دستگاه عظیم را فعال نکنیم، فقط اسیر جهالت و غفلت میشویم. سفاهت، که نقطه مقابل فهم است، خطر بزرگی برای انسان است؛ سفاهت یعنی بیبهرگی از عقلانی که میتواند انسان را از خسارتهای بزرگ نجات دهد.
استاد اخلاق مدارس علمیه خواهران با تکیه بر دعای روز سوم ماه رمضان تاکید کرد: دعای «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْـبِیهَ» دعایی است که از خدا میخواهیم ذهن ما را روشن و فهم ما را عمیق و بیوقفه کند. این فهم، پایهای برای بیداری عقل است؛ بیداری که تنها در سایه عبادت واقعی ممکن میشود.
کنار گذاشتن فضای مجازی و تمرکز بر معنویت
این استاد اخلاق مدارس علمیه خواهران با انتقاد از استفاده بیرویه از گوشیهای همراه و فضای مجازی، گفت: امروز موبایلها و فضای مجازی به گونهای در زندگی مردم رخنه کردهاند که فرصت تأمل و ارتباط با معنویات را از آنها گرفتهاند.
وی از طلاب خواست که در ماه رمضان، استفاده از فضای مجازی و ابزارهای مشابه را کاهش دهند، چراکه میتواند تمرکز معنوی و ارتباط قلبی با خداوند را مختل کند.
رثایی افزود: باید در این ایام با ارتباط بیشتر با قرآن، دعا و ذکر، از مشغولیتهای بیهوده و وقتگیر دوری کنیم تا بتوانیم به عمیقترین معنویتها دست یابیم.
اهمیت مطالعه و تفکر در مسیر معنوی و تربیتی
وی در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به طلبههای معتکف، تأکید کرد: مطالعه و تفکر عمیق باید یکی از اولویتهای اصلی آنها باشد، یک طلبه باید ۷۰ درصد از وقت خود را به مطالعه اختصاص دهند و ۳۰ درصد باقی را به مطالبه از مسئولان و مراکز دینی برای اصلاح روندها و ارتقای سطح معنوی جامعه معطوف کنند.
رثایی اظهار داشت: مطالعه باید نه فقط برای درک مفاهیم دینی، بلکه برای یافتن راههای عملی اصلاح و هدایت جامعه باشد.
وی با اشاره به اهمیت معاشرت هدفمند و تفریحات سالم، بیان کرد: دورهمیها و تعاملات اجتماعی تنها زمانی مفید هستند که در جهت ایجاد پیوندهای مؤثر و آموزنده باشند.
رثایی افزود: تفریح سالم نه تنها گناه نیست، بلکه بخشی از زندگی انسان است و میتواند به تقویت روابط اجتماعی و روحیه افراد کمک کند، اما باید هدفمند و همراه با ارزش باشد.
وی مسئولیت اصلی طلبهها، مسئولان و مربیان را اصلاح فرهنگی و تربیتی مردم دانست و تأکید کرد: باید با عمل اخلاقی، الگوی مناسبی برای جامعه فراهم کرد و پیام اخلاقی و دینی را در رفتار و کردار نشان داد.
این استاد حوزه علمیه خراسان اظهار داشت: حوزههای علمیه و مؤسسات دینی باید به جای حرکت در ظواهر، گامی مؤثر در تربیت نسلهای آینده بردارند و اصلاحات بنیادی در فرهنگ و اخلاق اجتماعی ایجاد کنند.
رثایی در پایان با تأکید بر اینکه معتکفین باید از این فرصت اعتکاف بهرهگیری کنند و دلهایشان را برای قرب الهی آماده سازند، گفت: شما آمدهاید تا خود را پیدا کنید، جهان را بشناسید و جایگاهتان را در این مسیر الهی پیدا کنید. اعتکاف، فرصتی است که تمامی ابزار رشد الهی در اختیار شماست؛ دعا، تفکر، قرآن، شهدا، امنیت، و فضای روحانی شبستان. اگر این فرصت را قدر بدانید، میتوانید به بالاترین درجات معنوی دست یابید.
وی با دعا برای سلامتی امام زمان(عج) و طول عمر مقام معظم رهبری سخنان خود را به پایان رساند.
نظر شما