حجت‌الاسلام والمسلمین غفارفام، استاد اخلاق حوزه علمیه خراسان، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، با تشریح دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان، بر اهمیت یادگیری شیوه درخواست از خداوند از طریق ادعیه اهل‌بیت علیهم‌السلام تأکید کرد.
وی با اشاره به اهمیت ادعیه ماه مبارک رمضان، دعای روز چهارم این ماه را به عنوان دریچه‌ای برای فهم عمیق خواسته‌های حیات دینی معرفی کرد و گفت: انسان شاید نداند از خداوند چه چیزی بخواهد و همین ناآگاهی گاهی سبب می‌شود فرصت‌های طلایی را از دست بدهد. اهل‌بیت علیهم‌السلام در ادعیه به ما می‌آموزند که چگونه و چه بخواهیم تا دستیابی به رحمت خداوند، هم در دنیا و هم در آخرت، ممکن شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین غفارفام با اشاره به دعای منقول از امام معصوم علیه‌السلام در روز چهارم رمضان افزود: در این دعا از خداوند خواسته می‌شود: ‹اللّهُمّ قَوّنِی فِیهِ عَلَی إقَامَةِ أَمْرِکَ›. این یعنی انسان برای انجام تکالیف شرعی و دینی خود، از خداوند کمک بخواهد. انجام واجبات و پرهیز از محرمات نیازمند اراده‌ای قوی است؛ اما این اراده باید با توفیق الهی همراه شود. همان‌طور که امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در دعای کمیل از خداوند می‌خواهد اعضا و توان جسمانی‌اش را در مسیر بندگی تقویت کند، در این دعا نیز از خداوند خواسته می‌شود تا توانایی اقامه اوامر الهی را عطا فرماید.
این استاد اخلاق حوزه علمیه خراسان با تأکید بر سختی‌های پایبندی به تکالیف دینی گفت: انجام تکلیف، بخصوص در لحظاتی که وسوسه‌ها و موانعی پیش‌روی انسان قرار دارد، نیازمند همتی جدی است. اگرچه اراده انسان در این مسیر مهم است، اما کافی نیست. لطف و یاری الهی نیز باید همراه شود. خداوند اراده انسان را با قدرت عنایت خود تکمیل می‌کند و از همین روست که باید از او خواسته شود در این راه ما را یاری دهد.
شیرینی یاد خدا
حجت‌الاسلام والمسلمین غفارفام در ادامه به بیان فراز دیگری از دعای روز چهارم ماه رمضان که می‌فرماید: «وَ أذِقْنِی فِیهِ حَلاوَةَ ذِکْرِکَ» پرداخت و با اشاره به مفهوم این فراز گفت: خداوند در اینجا از بنده‌اش می‌خواهد که لذت و شیرینی یاد خدا را بچشد. این درخواست تنها از خداوند امکان‌پذیر است؛ چرا که یاد خدا، قلب را سرزنده و جان را آرام می‌کند. اما نباید فراموش کرد که مزه شیرین ذکر خدا با مزه گناه در قلب انسان جمع نمی‌شود. افراد زمانی مزه یاد خدا را می‌چشند که مزه تلخ گناه را کنار گذاشته باشند.
وی در توضیح مراحل دستیابی به لذت ذکر الهی افزود: یاد خدا برای مؤمنان، غذای روح است. اما باید بستر این شیرینی در وجود انسان فراهم شود تا فرد بتواند از آن بهره ببرد. کسی که مزه گناه را ترک نکند، نخواهد توانست به حلاوت ذکر خدایش دست یابد. این دو در تعارض آشکار با یکدیگر هستند.
درخواست حفظ و پوشش الهی
این استاد اخلاق حوزه علمیه خراسان در بخش دیگری از صحبت‌های خود به فراز سوم و چهارم دعای روز چهارم اشاره کرد و بیان داشت: در ادامه این دعا آمده است: ‹وَ احْفَظْنِی فِیهِ بِحِفْظِکَ›، که از خداوند طلب حفظ و نگهداشت می‌شود. این فراز به این معناست که مؤمن از پروردگار می‌خواهد در مقابل گناهان و لغزش‌ها او را حفظ کند و از افتادن در دام انحراف بازدارد. اما اگر انسان به هر دلیلی دچار لغزش شد، دعای بعدی اهمیت حیاتی پیدا می‌کند که می‌فرماید: ‹وَ اسْتُرْنِی فِیهِ بِسَتْرِکَ›، در اینجا بنده از خداوند می‌خواهد که اگر خدای‌ناکرده دچار خطا و گناه شد، خداوند با لطف و رحمت خود، گناهان او را پوشانده و آبرویش را حفظ کند.
وی با اشاره به آثار گناه در زندگی انسان گفت: اگر بوی گناه فاش شود، حتی نزدیک‌ترین انسان‌ها نیز از یکدیگر متنفر خواهند شد. خداوند با تمام رحمت و مهربانی خود، اثر زشتی گناه را پوشانده و آن را از دیدگان خلق پنهان می‌کند. دعای روز چهارم نیز به همین نکته اشاره دارد که برای پوشیده ماندن گناهان و حفظ آبروی خود، از خداوند یاری بخواهیم
عاقبت‌بخیری؛ بزرگ‌ترین خواسته
حجت‌الاسلام والمسلمین غفارفام به آخرین بخش دعای روز چهارم اشاره کرد و گفت: در انتهای دعا آمده است: ‹یَا أَبْصَرَ النَّاظِرِینَ›. در این فراز، انسان به خداوند امید می‌بندد و از او می‌خواهد با نگاه تیزبین، همه امور او را با خیر و عاقبت‌بخیری به پایان برساند. ایمان واقعی یعنی باور به اینکه خداوند از دیدگان همه بیناتر و نسبت به بندگانش داناتر است. چنین ایمانی، عامل آرامش و انگیزه‌ای برای تلاش در مسیر الهی است.
وی دعای روز چهارم ماه رمضان را نقطه‌ای برای شناخت ضرورت‌های معنوی دانست و تأکید کرد: این دعا به ما می‌آموزد چگونه در زندگی از خداوند یاری بجوییم و راه رسیدن به لذت معنوی و عاقبت‌بخیری را طی کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین غفارفام در پایان یادآور شد: ماه مبارک رمضان فرصتی گران‌بهاست تا مؤمنان، با بهره‌گیری از ادعیه این ماه، مسیر نزدیکی به خداوند را پیدا کنند و به بزرگی و عمق رحمت و حمایت پروردگار پی ببرند. این ماه، ماه دعا و تحول است و هر دعای آن می‌تواند دریچه‌ای جدید برای پیوند قلب انسان با خداوند بگشاید.
نظر شما