به گزارش خبرنگارخبرگزاری حوزه از کاشان، حجت‌الاسلام والمسلمین حبیب یوسفی، استاد حوزه و دانشگاه در یادداشتی نوشت:

خطابه‌های قرآن کریم به مومنین:

4 - یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ فِی الْقَتْلی‏ الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثی‏ بِالْأُنْثی‏ فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْ‏ءٌ فَاتِّباعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَداءٌ إِلَیْهِ بِإِحْسانٍ ذلِکَ تَخْفِیفٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ رَحْمَةٌ فَمَنِ اعْتَدی‏ بَعْدَ ذلِکَ فَلَهُ عَذابٌ أَلِیمٌ (178) وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاةٌ یا أُولِی الْأَلْبابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ. بقره آیه (179)

ای افرادی که ایمان آورده ‏اید! حکم قصاص در مورد کشتگان بر شما نوشته شده است، آزاد در برابر آزاد، و برده در برابر برده، و زن در برابر زن، پس اگر کسی از ناحیه برادر (دینی) خود مورد عفو قرار گیرد (و حکم قصاص او تبدیل به خونبها گردد) باید از راه پسندیده پیروی کنند (و در طرز پرداخت دیه، حال پرداخت کننده را در نظر بگیرد) و قاتل نیز به نیکی دیه را به ولی مقتول بپردازد (و در آن مسامحه نکند) این تخفیف و رحمتی است از ناحیه پروردگار شما و کسی که بعد از آن تجاوز کند عذاب دردناکی خواهد داشت. و برای شما در قصاص حیات و زندگی است ای صاحبان خرد، تا شما تقوی پیشه کنید.

توضیح:

قصاص در فقه اسلامی به معنای مجازاتی است که در آن مجرم به همان اندازه‌ای که جرم مرتکب شده، مجازات می‌شود. این مفهوم بیشتر در موارد قتل عمد یا آسیب‌های جسمی شدید به کار می‌رود. در قصاص، خانواده‌ی قربانی یا خود قربانی (در صورت زنده ماندن) حق دارند تقاضای مجازات برابر با جرم انجام‌شده را داشته باشند.

قرآن کریم گاهی از دستورات لازم الاجراء با جمله کتب علیکم:" بر شما نوشته شده" تعبیر می‏کند، این تعبیر اهمیت‏ و تاکید مطلب را روشن می‏کند، زیرا همیشه مسائلی را می‏نویسند که از هر نظر قطعیت پیدا کرده و مهم و جدی است.

لذا حکم اصلی را قصاص قرار داده، و برای تعدیل آن حکم عفو را در کنار این حکم ذکر فرموده است. به عبارت روشنتر اولیاء مقتول حق دارند در برابر قاتل یکی از سه حکم را اجراء کنند:

1- قصاص کردن.
2- عفو کردن بدون گرفتن خونبها.
3- عفو کردن با گرفتن خونبها (البته در اینصورت موافقت قاتل نیز شرط است)

بطور کلی از نظراسلام: در برابر متجاوز، باید ایستاد، تا تعدی و تجاوز ریشه کن شود لذا به هر کس حق می‏دهد که اگر به او تعدی شود، به همان مقدار مقابله کند، زیرا تسلیم در برابر متجاوز مساوی است با تشویق او وگسترش تجاوز به جان و مال مردم و دست قاتلان را برای قتلهای دیگر باز گذارن و به افراد بی‏گناه از این رهگذر ظلم و ستم نمودن. ترحم بر پلینگ تیز دندان. ستمکاری بود بر گوسفندان، اما در بعضی از موارد مقاومت و قصاص مساوی است با حیات و زندگی آرام برای همه.

البته مساله عفو و گذشت، در مورد افراد شکست خورده یا نادم و پشیمان امری پسندیده است که در آیات قرآن به آن نیز تشویق شده است.

بنا بر این ولی مقتول در انتخاب یکی از سه گزینه ای که در اختیار او است خوب است حال قاتل و اوضاع جامعه را در نظر بگیرد.

در حدیثی از امام صادق ع نقل شده است که فرمود:" کسی که عفو کند، خداوند به همان اندازه از گناهان او می بخشد. بله،

در عفو لذتی است که در انتقام نیست. پس چه خوب است که مومنین جایگاه عفو یا انتقام را با دقت شناسایی و درست تصمیم گیری کنند.

۱۴۰۳/۱۲/۲۲
حبیب یوسفی

انتهای پیام./