به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی در یکی از سخنرانی‌های خود به «شرح دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان» پرداختند که تقدیم شما فرهیختگان می شود.

«اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَطَهِّرْنِی فِیْهِ مِنَ العُیُوبِ، وَامْتَحِنْ قَلْبِی فِیْهِ بِتَقْوی القُلُوبِ، یا مُقِیلَ عَثَراتِ المُذْنِبِینَ.»

«خدایا در این روز مرا از گناهان پاکیزه گردان، و از هر عیب پاک ساز، و دلم را در آزمایش رتبه دل‌های اهل تقوی بخش، ‌ای پذیرنده عذر لغزش‌های گناهکاران.»

بسم الله الرحمن الرحیم، در تشریح و تفسیر دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان، مفاهیم عمیقی نهفته است که به شرح زیر می‌توان آن را بیان کرد:

این دعای شریف با عبارت «اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ» آغاز می‌شود که در آن، بنده از خداوند متعال درخواست پاکسازی و شستشوی معنوی از گناهان را دارد.

این مفهوم را می‌توان به مهمانی تشبیه کرد که در آن، ماه رمضان به عنوان «ضیافت الله» شناخته می‌شود و بندگان مهمانان این ضیافت الهی هستند.

همانطور که انسان برای حضور در مهمانی‌های معمول، خود را آماده و پاکیزه می‌کند، شایسته است که برای حضور در این ضیافت معنوی نیز، روح و جان خود را از آلودگی‌های گناه پاک کند.

این آمادگی معنوی، شرط بهره‌مندی کامل از برکات ماه رمضان است.

در ادامه، توبه و استغفار به عنوان راهکار اصلی این پاکسازی معرفی می‌شود.

همانند کودکی که با اشک و پشیمانی از پدر طلب بخشش می‌کند و مورد مهر و محبت قرار می‌گیرد، بنده نیز می‌تواند در خلوت شب‌های ماه رمضان، با اشک و استغفار از درگاه الهی طلب آمرزش کند. البته که رحمت و مهربانی خداوند بسیار فراتر از مهر پدر به فرزند است.

* فراز دوم دعا؛ اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ

وقتی می‌گوییم «اللَّهُمَّ اغْسِلْنِی فِیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ»، یعنی خداوندا مرا از گناهان شستشو بده. ببینید، ما در ماه رمضان مهمان خدا هستیم. همانطور که وقتی به مهمانی می‌رویم، خودمان را تمیز می‌کنیم، در این ماه هم که «ضیافت الله» است، باید دل‌هایمان را از گناه پاک کنیم.

شما نگاه کنید، خانم‌ها وقتی می‌خواهند به مهمانی بروند، از چند روز قبل لباس تهیه می‌کنند، به حمام می‌روند، آماده می‌شوند.

ما هم برای مهمانی یا عروسی همینطور؛ اما متأسفانه در ماه رمضان کمتر به فکر این پاکسازی معنوی هستیم.

همینطور راه می‌افتیم و روزه می‌گیریم و وارد این مهمانی الهی می‌شویم، بدون اینکه خودمان را شستشو داده باشیم.

اگر می‌خواهید از روزه‌های ماه رمضان بهره ببرید و نورانی شوید، باید از خدا بخواهید که شما را از گناهان پاک کند. کار سختی نیست، فقط کافیست به خدا بگویید: «خدایا مرا پاک کن.» یک «خدایا غلط کردم» از ته دل کافی است.

مثل بچه‌ای که وقتی اشتباه می‌کند و پدرش او را تنبیه می‌کند، با گریه می‌گوید « غلط کردم، دیگر تکرار نمی‌کنم.»

ما هم باید همینطور با خدا رفتار کنیم. نیمه‌شب‌ها گریه کنیم و از ته دل بگوییم «خدایا نفهمیدم، اشتباه کردم.»

مخصوصاً اگر دختربچه باشد، پدر زودتر دلش نرم می‌شود و او را در آغوش می‌گیرد. حالا مهربانی خدا خیلی بیشتر از پدر است.

پس بیایید در این شب‌های ماه رمضان، با اشک و استغفار از خدا بخواهیم که ما را پاک کند. نیمه‌شب بیدار شویم و با گریه بگوییم «خدایا نفهمیدم، غلط کردم.» این خیلی ارزشمند است.

* فراز سوم دعا؛ وَطَهِّرْنِی فِیْهِ مِنَ العُیُوبِ

ببینید در ادامه این دعای شریف می‌گوییم «وَطَهِّرْنِی فِیْهِ مِنَ العُیُوبِ»، یعنی خدایا مرا از عیب‌ها پاک کن. عیب‌هایی مثل غیبت، دروغ، تهمت، ریا، تکبر، حسد. اگر از این عیب‌ها پاک نشویم، عمل ما بالا نمی‌رود.

می‌دانید، عمل ما باید از هفت آسمان بالا برود. در هر آسمان برای یک عیب ایست می‌دهند. مثل تابلوهای ایست در جاده‌ها که در کشورهای عربی به آن «قف» می‌گویند.

در آسمان اول، مأموری که اعمال ما را بالا می‌برد، به نامه عمل ما نگاه می‌کند. اگر غیبت کرده باشیم، می‌گوید «برگردانید این عمل را به صاحبش.»

بعضی‌ها از آسمان اول رد می‌شوند، اما در آسمان دوم به خاطر عُجب و خودپسندی متوقف می‌شوند. مثلاً موقع نماز خواندن با خودش می‌گفته «عجب آدم خوبی هستم!» این خودپسندی نمی‌گذارد عمل بالا برود.

در آسمان سوم برای حسد ایست می‌دهند. مثلاً یکی ناراحت است که باجناقش خانه خریده، می‌گوید حتماً کلاهبرداری کرده! چرا حسودی می‌کنی؟ خدا به او داده، صلاح دانسته.

آسمان چهارم برای تکبر است. ثروت، علم، ریاست، همه اینها تکبر می‌آورند. نگاه کنید امام رضا علیه‌السلام وقتی غذا می‌خوردند، با غلام‌ها می‌نشستند. می‌فرمودند: «همه فرزند آدمیم، فقط به تقوا امتیاز هست.»

یک آسمان هم برای ریاست. ریا یعنی اینکه عمل را برای نشان دادن به مردم انجام بدهی. مثل آن دلاکی که کیسه می‌کشید و چرک‌ها را جمع می‌کرد تا نشان بدهد و انعام بیشتری بگیرد.

بعضی‌ها عملشان از همه این آسمان‌ها رد می‌شود. ملائکه خوشحال می‌شوند که یک بنده خالص پیدا شده. اما خداوند می‌فرماید: «این اعمال را از ترس جهنم انجام داده، نه برای من.»

نتیجه اینکه باید عمل را برای خود خدا انجام دهیم. مثل احترام به چراغ قرمز، نه از ترس جریمه، بلکه برای احترام به قانون. عبادت خدا هم نه از ترس جهنم، بلکه برای تعظیم الله باشد.

ببینید چقدر نعمت به ما داده! سلامتی داده، در حالی که خیلی‌ها مریض‌اند. پس تعظیم خدا را به جا بیاوریم، نه از ترس جهنم. خدایا ما را از عیب‌ها پاک کن تا عملمان از هفت آسمان بالا برود.

* فراز چهارم دعا؛ وَامْتَحِنْ قَلْبِی فِیْهِ بِتَقْوی القُلُوبِ

در قسمت سوم دعا می‌خوانیم «وَامْتَحِنْ قَلْبِی فِیْهِ بِتَقْوی القُلُوبِ»، یعنی خدایا دل مرا با تقوای اهل تقوا آزمایش کن.

تقوای دل مهم است نه فقط تقوای زبان. گاهی زبان ما می‌گوید ترس از خدا داریم، اما در دل خبری نیست. تقوای واقعی آن است که قلب انسان با تقوا باشد.

مثلاً شنیده‌ام یک راننده تاکسی، مبلغ قابل توجهی پول در تاکسی‌اش پیدا کرده و به صاحبش برگردانده.

این تقواست! می‌توانست برندارد، اما تقوا و خداترسی داشته. این یعنی وقتی به گناه می‌رسیم، مثل چراغ قرمز ترمز کنیم و وقتی حلال است، مثل چراغ سبز حرکت کنیم.

البته در مورد چراغ قرمز هم دو جور برخورد هست: یکی از ترس جریمه ترمز می‌کند، یکی برای احترام به قانون مملکت، مخصوصاً در نظام جمهوری اسلامی.

متأسفانه الان می‌بینیم بعضی‌ها با افسر راهنمایی درگیر می‌شوند. این کار غلط است. باید به قانون احترام گذاشت.

مخصوصاً روحانیون، کسانی که محاسن و عبا دارند، شما طلبه‌ها که ظاهرتان نشان می‌دهد روحانی هستید، نباید خلاف کنید؛ البته دیگران هم نباید خلاف کنند، اما برای شما که لباس دین به تن دارید، این گناه سنگین‌تر است.

* فراز پایانی دعا؛ یا مُقِیلَ عَثَراتِ المُذْنِبِینَ

در پایان این دعای شریف می‌خوانیم «یا مُقِیلَ عَثَراتِ المُذْنِبِینَ»، یعنی ای خدایی که لغزش‌های گناهکاران را اقاله می‌کنی.

اقاله یعنی چه؟ مثل وقتی که شما جنسی را از مغازه می‌خرید و بعد پس می‌برید، کاسب هم پس می‌گیرد. مثلاً ماست خریدید، می‌روید خانه، می‌بینید مشکل دارد، برمی‌گردانید. این را می‌گویند اقاله.

حالا به خدا می‌گوییم خدایا گناهان ما را اقاله کن، یعنی مفت و مجانی ما را بیامرز.

به قول آن بنده خدا که می‌گفت: «خدایا مفتکی بیامرز». وقتی خدا ما را مفتی می‌آمرزد، اسمش اقاله است، درست مثل کاسبی که جنس شما را مفت پس می‌گیرد.

پس در این دعا سه درخواست مهم داریم:

۱. از گناه‌ها ما را شستشو بده

۲. از عیب‌ها ما را پاک کن

۳. قلب ما را با تقوای قلب آزمایش کن

یعنی حتی وقتی تنها هستیم، گناه نکنیم. خدایا تقوای قلب به همه ما عنایت کن، ما را از گناه و عیب پاک کن، و این دعاها را در این ماه مبارک رمضان درباره همه ما مستجاب بفرما. ان‌شاءالله.

برای دانلود صوت اینجا را کلیک کنید