چهارشنبه ۶ فروردین ۱۴۰۴ - ۱۳:۰۹
تأملی در دعای روز بیست‌ و پنجم | این نشانه‌ها می‌گوید شما اهل بهشت هستید

حوزه/ براساس روایات، دو شاخص کلیدی برای سنجش خیر در قلب انسان وجود دارد: نخست، واکنش مثبت نسبت به افراد متدین و واکنش منفی نسبت به افراد غیرمتدین، فارغ از روابط خویشاوندی. دوم، احساس رضایت از مشاهده خدمت صادقانه مسئولان به جامعه و احساس نارضایتی از مواجهه با سوءمدیریت و کم‌کاری‌های اداری.

به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی در یکی از سخنرانی‌های خود به «شرح دعای روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان» پرداختند که تقدیم شما فرهیختگان می‌شود.

«اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِیْهِ مُحِبّا لاَوْلِیآئِکَ، وَمُعادِیا لاَعْدائِکَ، مُسْتَنّا بِسُنَّةِ خاتَمِ أَنْبِیائِکَ، یا عاصِمَ قُلُوبِ النَّبِیِّینَ.»

«خدایا قرار بده در این روز مرا دوست دوستانت و دشمن دشمنانت، و پیرو راه و روش خاتم پیغمبرانت‌؛ ای نگهدار دل‌های پیامبران.»

با توجه به دعای روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان، این دعا حاوی درخواستی مهم از خداوند متعال است که ما را در زمره دوستداران اولیای الهی و دشمنان دشمنان خدا قرار دهد.

این موضوع از نشانه‌های مهم ایمان حقیقی است، چنانکه در روایتی از امام باقر علیه‌السلام آمده است که «اگر می‌خواهید بدانید در وجودتان خیر هست یا نه، به قلبتان مراجعه کنید. اگر دیدید اهل طاعت خدا و متدینین را دوست دارید، این نشانه خیر در وجود شماست».

* تدین؛ یگانه معیار دوستی و رفاقت با افراد

این محبت و دشمنی باید خالصانه برای خدا باشد، حتی اگر در مورد نزدیک‌ترین خویشاوندان باشد.

در روایات آمده که «انسان به حقیقت ایمان نمی‌رسد مگر آنکه نزدیک‌ترین افراد را در صورت عدم تدین، برای خدا دوست نداشته باشد و دورترین افراد را در صورت دینداری، دوست بدارد».

در تأیید این مطلب، می‌توان به نمونه‌های عینی از افرادی اشاره کرد که با مهریه‌های اندک اما با معیار دینداری ازدواج کردند و فرزندانشان اهل علم و تقوا شدند.

این نشان می‌دهد که ملاک در انتخاب دوست و همسر باید تقوا و دینداری باشد، نه معیارهای مادی و دنیوی.

بخش دیگر دعا، درخواست پیروی از سنت پیامبر خاتم (ص) است که تکمیل‌کننده مفهوم تولی و تبری است، زیرا راه شناخت دوستان و دشمنان خدا، همان راه و روش پیامبر اکرم (ص) است.

با توجه به دعای روز بیست و پنجم، برای شناخت میزان خیر در وجود انسان، باید به واکنش‌های قلبی خود در مواجهه با نیکی‌ها و بدی‌ها توجه کنیم.

* نشانه های وجود خیر در قلب انسان ها

در روایات آمده است که در آخرالزمان قلب مؤمن همچون آهن در کوره ذوب می‌شود؛ همانطور که در ذوب آهن اصفهان، آهن را ذوب می‌کنند.

علت این ذوب شدن قلب مؤمن، مشاهده گناهان و منکراتی است که در جامعه رواج دارد و او توان تغییر آن‌ها را ندارد.

وقتی مؤمن می‌بیند که نمی‌تواند در برابر منکرات اقدام مؤثری انجام دهد، قلبش از مشاهده این وضعیت آب می‌شود.

به عنوان مثال، وقتی بی‌حجابی یا رفتارهای ناشایست را در جامعه می‌بیند اما امکان امر به معروف و نهی از منکر مؤثر را ندارد، دچار تألم قلبی می‌شود؛ حتی اگر بخواهد تذکر دهد، ممکن است با واکنش‌های نامناسب روبرو شود یا تأثیری نداشته باشد.

برای تشخیص وجود خیر در خود، باید به دو نشانه اصلی توجه کنیم:

۱. محبت به اهل تقوا:

اگر از دیدن جوانان مؤمن و متدین خوشحال می‌شوید و از دیدن افراد بی‌بندوبار ناراحت می‌شوید، این نشانه خیر است.

حتی اگر این افراد متدین از خانواده خودتان نباشند و افراد بی‌تقوا از نزدیکانتان باشند، باز هم باید ملاک دوستی و دشمنی‌تان تقوا باشد نه نسبت فامیلی.

۲. دوست داشتن خدمتگزاران واقعی جامعه:

اگر از دیدن مسئولین و نمایندگانی که واقعاً به مردم خدمت می‌کنند خوشحال می‌شوید و از دیدن کم‌کاری‌ها و سوءاستفاده‌ها ناراحت می‌شوید، این نیز نشانه خیر است.

* عاقبت شخصی که از دیدن چهره‌های نورانی علما خوشحال می‌شد

در همین زمینه، از علما نقل شده که خدمت صادقانه در مناصب حکومتی می‌تواند کفاره گناهان باشد. چنانکه آیت‌الله اصفهانی در پاسخ به استفتایی درباره کار در ادارات دولتی در زمان طاغوت فرموده‌اند: اگر به مردم خدمت کنید، این خدمت کفاره آن کار است. در آن زمان، کار در ادارات دولتی به خودی خود مشکل شرعی داشت، اما خدمت به مردم می‌توانست جبران‌کننده آن باشد.

البته این حکم مربوط به زمان حکومت طاغوت بود و در نظام جمهوری اسلامی، اصل کار در ادارات دولتی مشروع است و حقوق‌ها حلال است.

در مورد تشخیص خیر در وجود انسان، حکایتی در کتاب «سیره زاهده» نقل شده است: شخصی لات و ناهل، وقتی طلاب و روحانیون را می‌دید، از شوق فریاد می‌زد «هر که خواهان علماست، فلان است»؛ یعنی به تمجید از دوستداران علما می پرداخت.

اهل دین می فرمودند که این شخص رستگار خواهد شد، زیرا با آنکه خود ناهل بود، اما از دیدن چهره‌های نورانی علما خوشحال می‌شد. نویسنده کتاب تأیید می‌کند که این شخص بعدها عاقبت به خیر شد و اهل نماز و مسجد گردید.

این داستان تأییدی است بر روایتی که می‌فرماید انسان با کسی که دوستش دارد محشور می‌شود. اگر کسی خوبان را دوست بدارد، با آنها محشور می‌شود و اگر بدان را دوست بدارد، با آنها محشور خواهد شد؛ حتی در روایت آمده که «هر کس سنگی را دوست بدارد، روز قیامت با آن محشور می‌شود.»

در بخش پایانی دعا، «مُسْتَنّا بِسُنَّةِ خاتَمِ أَنْبِیائِکَ»، از خداوند می‌خواهیم که به ما توفیق عمل به سنت پیامبر اکرم (ص) را عنایت کند؛ یعنی به تمام دستورات اسلام، اعم از واجبات و مستحبات عمل کنیم و از محرمات دوری کنیم.

در پایان می خوانیم که «یا عاصِمَ قُلُوبِ النَّبِیِّینَ»، خداوند را به عنوان حافظ قلوب انبیاء می‌خوانیم.

این همان رمز عصمت انبیاست که خداوند قلوب آنها را حفظ کرده است. به حق این ویژگی الهی، از خداوند می‌خواهیم سه درخواست ما را مستجاب کند:

محبت به نیکان

بیزاری از بدان

توفیق عمل به سنت پیامبر (ص)

برای دانلود صوت اینجا را کلیک کنید

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha