حجت الاسلام رحیمی مدیر مدرسه علمیه امام صادق(ع) شهرستان چالوس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه از ساری، به تشریح نکاتی در رابطه با عید سعید فطر پرداخت، متن این گفت‌وگو به شرح زیر است:
عید فطر در فرهنگ اسلامی به‌عنوان روزی ویژه و مبارک شناخته می‌شود. این عید چه پیامی برای مسلمانان دارد و چرا به آن «عید فطرت» گفته می‌شود؟
اول ماه مبارک رمضان، رحمت است وسطش مغفرت و در انتها خروجی این ماه رها شدن از آتش جهنم می باشد، رها شدن از آتش جهنم به همان معنایی که فرمودند: هیزمش خودمان هستیم، همان اعمال ما، کردار ما که می شود آتش.
پس انسان از این کردار زشت، از این رفتار زشت و از این گناهانی که در وجودش است رهایی پیدا می‌کند، یعنی مستحق بهشت می شود و از آتش جهنم نجات پیدا می کند پس عید فطر یعنی بازگشت به فطرتمان، بازگشت به همان چیزی که خداوند متعال براساس آن فطرت توحیدی انسان را خلق کرد، لذا انسان پاک و مطهر می شود و شایستگی بهشت را پیدا می کند.
پس از یک ماه روزه‌داری و عبادت، عید فطر به‌عنوان نقطه پایانی بر رمضان در نظر گرفته می‌شود. چگونه می‌توان این روز را سرآغازی برای یک مسیر جدید در زندگی معنوی دانست؟
ماه مبارک رمضان و عید فطر همه مقدمه است برای یک زندگی ایده آل و زندگی معنوی، یک زندگی همراه با حیات طیبه، چون در ماه مبارک رمضان انسان اعمالی که انجام می دهد پا بر روی هوای نفس خود می گذارد و در واقع بندگی را تمرین می کند که در صحیفه سجادیه در دعای مربوط به ماه مبارک رمضان به این حقیقت اشاره شده است که در ماه مبارک رمضان برای بندگی تمرین می‌کنیم.
انسان در ماه مبارک رمضان نسبت به حلال خودش صرف نظر می‌کند، غذایی که می تواند مصرف کند اما نمی خورد، نسبت به حلالش رابطه برقرار نمی‌کند پس می شود در غیر ماه مبارک رمضان نیز انسان از حرام هم پرهیز کند.
وقتی می شود انسان از حلال پرهیز بکند، از حرام نمی شود پرهیز کند؟ پس در حقیقت ماه مبارک رمضان یک محل و یک باشگاه و یک مکانی است که انسان تمرین می‌کند برای بحث عبود یت و بندگی و زندگی معنوی داشتن.
روزه‌داری علاوه بر ابعاد فردی، تأثیرات اجتماعی و اخلاقی عمیقی دارد، به نظر شما جامعه اسلامی چگونه می‌تواند از دستاوردهای اخلاقی این ماه برای بهبود تعاملات اجتماعی بهره ببرد؟
گفتیم ماه مبارک رمضان بستری است برای عبودیت و بندگی و مسیر صحیح زندگی معنوی و زندگی آرمانی و اگر کسی در این ماه خودش را بسازد و تهذیب نفس داشته باشد و به آن فرامینی که در این ماه است گوش فرا دهد احساس می‌کند نه تنها جنبه فردی او تقویت می‌شود بلکه جنبه اجتماعی او هم در این ماه تقویت می‌شود.
توصیه‌هایی که در این ماه شده نسبت به دیگران، نسبت به یتیم که احسان داشته باشید یا صله رحم انجام دهید، اینها مسائل اجتماعی دین ما است که از آن بعد فردی بیرون می‌آید، پس خروجی ماه مبارک رمضان داشتن همین روحیه می‌شود.
عید فطر از جهاتی به آغاز سال نو شباهت دارد، به‌خصوص در بعد روحی و معنوی، آیا می‌توان این روز را به‌عنوان فرصتی برای بازسازی اخلاقی و سبک زندگی معرفی کرد؟
این روز را می‌توان به عنوان فرصتی برای بازسازی اخلاقی و سبک زندگی معرفی کنیم، همان طور که سال نو می آید و انسان برنامه جدیدی برای خودش تدوین می‌کند، وقتی ماه مبارک رمضان نیز تمام می شود انسان یک کلاس بالاتر در بندگی خدا را طی می‌کند.
وقتی انسان به لحاظ معرفت و معنوی رشد پیدا کند، می‌تواند در تمامی ایام سال نیز آن را استمرار ببخشد، لذا می‌شود از این روز که روز عید فطر است به عنوان فرصتی برای بازسازی اخلاقی و سبک زندگی استفاده کرد.
در تعالیم اسلامی، زکات فطره یکی از مهم‌ترین ارکان عید فطر است. این واجب دینی چه آثار و برکاتی در راستای عدالت اجتماعی و حمایت از نیازمندان دارد؟
تمام احکامی که از این دین شریف صادر می‌شود بر اساس همان کمال و بر اساس حکمت‌هایی که در آن نهفته شده و برای بشریت دیکته شده تا ضمن عمل کردن احکام و شریعت به سعادت برسند، این یک اصل است که همه ما قبول داریم و در آن شکی نداریم که آموزه‌های دین اسلام بر اساس حکمت است، آموزه‌های دین اسلام موجب ترقی و رشد انسان و بشریت می‌باشد.
پرداخت زکات فطریه برای آن است تا روزه‌ها قبول شود و مکملی برای روزه‌ها است و این کار به معنای آن است که انسان از این خودخواهی خودش بیرون بیاید و به سمت با هم شدن برود.
در ماه مبارک رمضان نماز خواندیم، روزه گرفتیم، مسجد رفتیم و کارهای فردی خود را انجام دادیم، اما در نهایت خداوند می‌فرماید با زکات فطریه باید کار را تموم کنید، یعنی این روحیه باید در وجود انسان ایجاد شود که انسان روحیه اجتماعی داشته باشد.
نماز عید فطر یکی از اعمال ویژه این روز است. از منظر فقهی و معنوی، چه فلسفه‌ای در پس این عبادت باشکوه نهفته است؟
اگر ما به باطن امر نگاه بکنیم در این نمازها مخصوصا نماز عید سعید فطر که با چه صلابت و شکوهی برگزار می شود آثار و برکات زیادی نهفته است، آنچه دین اسلام از امت‌های مسلمان می خواهد این است که این وحدت را با همدیگر داشته باشند و همه زیر پرچم ولایت باشند، نزاع نداشته باشند.
نگاه کنید ثمره این تمدن مادی در دنیا چه شده که ما در برخی از کشورهای اروپایی که مدعی تمدن هستند، چقدر مشکلات فردی و اجتماعی داریم، انگلستان وزارت تنهایی تشکیل می‌شود، البته این آسیب ها را گهگاهی در کشور خودمان هم می‌بینیم که بعضی از جوان ها تمایل دارند به تنهایی زندگی کنند، یعنی حاضر است با سگ زندگی کند اما با یک انسان دیگر زندگی نکند، این همان دامی است که شیاطین برای بشریت پهن کردند که متاسفانه یک عده گرفتار شدند.
در طول ماه مبارک رمضان، بسیاری از مؤمنان به تمرین صبر، انضباط و مهربانی می‌پردازند. چه راهکارهایی برای استمرار این فضائل پس از رمضان وجود دارد؟
ماه مبارک رمضان بهترین فرصت است تا انسان اراده خودش را تقویت کند، خیلی اوقات انسان در ماه مبارک رمضان با مشکلاتی روبرو می‌شود اما می‌گوید به حرمت این ماه مبارک صبر می‌کنم و اخلاقم را درست می‌کنم، حال چرا در غیر از ماه مبارک رمضان نمی‌توان این کارها را انجام داد، لذا این تقویت اراده است که در ماه مبارک رمضان برای انسان رقم می‌خورد و باید آن را در طول استمرار ببخشیم
در شرایط کنونی که جوامع با چالش‌های مختلف مواجه‌اند، عید فطر چه نقشی در تقویت همبستگی و امید اجتماعی می‌تواند داشته باشد؟
در زمانی زندگی می کنیم که معضلات فرهنگی بی شمار شده و مردم در دوران حیران و حیرت به سر می برند و سردرگم هستند، اگر بتوانیم از این فضای عید فطر و روحیه جمعی به نحو احسن استفاده کنیم و جریان عید فطر را به درستی تبلیغ کنیم، یقینا می‌توانیم در تقویت همبستگی و امید اجتماعی برای جامعه خودمان و بلکه برای بشریت نیز نقش ایفا کنیم.
ای کاش می‌توانستیم حال و هوایی که وجود دارد را به تصویر بکشیم، باید بگوییم در سایه طاعت و بندگی خدا انسان می‌تواند به اوج لذت برسد، ما هر چقدر بتوانیم این عبادات و این مناسک را به صورت کاربردی برای بشر معرفی کنیم یقینا می‌توانیم در بحث تقویت همبستگی اجتماعی و امید مردم به زندگی نقش داشته باشیم.
انتهای پیام. /
نظر شما