به گزارش خبرگزاری حوزه، در محیط های مختلف از جمله محیط کار، در مقابل افراد هتاک با صبر به بی‌احترامی آنها پاسخ دهید و به جای جدال، زمینه گفتگوی سازنده را فراهم کنید. مهربانی و روشنگری، بهترین ابزار برای مقابله با بی‌دینی و هتاکی است.

پرسش:

در محل کار و اطرافم افراد زیادی هستند که هیچ اعتقادی به هیچ چیزی ندارند، بلکه فحاشی هم می کنند هم به ما و هم به مقدسات، خیلی آزار دهنده است. چه واکنشی باید داشته باشیم؟

پاسخ:

در ابتدا باید دقت کنیم که نسبت به دیگران وظیفه ما چقدر و چیست! دغدغه داشتن نسبت به دیگران بسیار نیکوست، تا آن جا که قرآن خطاب به پیامبر (ص) این گونه می فرماید:
فَلَعَلَّکَ بَاخِعٌ نَّفْسَکَ عَلیَ ءَاثَارِهِمْ إِن لَّمْ یُؤْمِنُواْ بِهَاذَا الْحَدِیثِ أَسَفًا(۱)شاید اگر به این سخن ایمان نیاورند، خویشتن را به خاطرشان از اندوه هلاک سازی.

اما در مواردی اگر زمینه گفتمان وجود ندارد، یعنی گوش شنوایی برای شنیدن حرف ندارند، با آن ها وارد بحث نشوید. حق تعالی در این زمینه می فرمایند: «وَ عِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَی الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا» (۲)؛ بندگان (خاص خداوند) رحمان، کسانی هستند که با آرامش و بی‌تکبّر بر زمین راه می‌روند؛ و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام می‌گویند (و با بی‌اعتنایی و بزرگواری می‌گذرند).»

یا در آیه ای دیگر خداوند می فرماید:وَ لَوْ أَنَّنا نَزَّلْنا إِلَیْهِمُ الْمَلائِکَةَ وَ کَلَّمَهُمُ الْمَوْتی‌ وَ حَشَرْنا عَلَیْهِمْ کُلَّ شَیْ‌ءٍ قُبُلاً ما کانُوا لِیُؤْمِنُوا إِلاَّ أَنْ یَشاءَ اللَّهُ وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ یَجْهَلُونَ(۳) اگر فرشتگان را بر آنها نازل می ‌کردیم، و مردگان با آنان سخن می ‌گفتند، و همه چیز را در برابر آنها جمع می ‌نمودیم، هرگز ایمان نمی ‌آوردند مگر آنکه خدا بخواهد! ولی بیشتر آنها نمی ‌دانند!

اما اگر زمینه گفتمان وجود داشته باشد، اطلاعات خود را نسبت به ایراداتی که مطرح می کنند، با مشورت و تحقیق و پرسیدن از کارشناسان دینی، بالا ببرید و سعی کنید وقتی گفتمان به بحث و تندی منجر می شود، بحث را ادامه ندهید. بلکه زمان و مکان را بسنجید و در یک فرصت مناسب که رگ خوابشان دست شماست، قبل از هر چیزی ویژگی های مثبت طرف مقابل را به رخشان بکشانید که فلانی شما که این خوبی ها را دارید، به نظر شما در فلان قضیه، بهتر نبود این گونه عمل می شد، یا بهتر نبود این گونه عمل نمی شد، یعنی قدم بعدی حالت مشاوره ای و از پایین به بالاست، تا بتوانید با این نوع گفتمان، تاثیر گذار باشید.

تذکرمان باید مانند قرص کپسول باشد، گرد داخل کپسول، تلخ است اما پوشش کپسول، خوردن آن را آسان کرده و مانع احساس تلخی آن توسط بیمار می‌شود. در زندگی باید سعی کنیم تذکرمان به دیگران کپسولی باشد. اگر لازم شد گاهی به کسی تذکر جدی دهید، اولاً حتی‌المقدور تذکر خود را طولانی نکنید بلکه خیلی کوتاه بیان کنید تا زمینه پذیرش در آن شخص ایجاد شده و زمینه لجبازی در او کمرنگ شود. ثانیاً تذکر خود را خیلی نرم و با ژست مهربانانه بیان کنید تا تلخی آن، برای دیگران شیرین گردد.

حتماً پس از تذکر خود، فضا را به فضای طبیعی و عادیِ قبل از تذکر برگردانید یعنی تذکر شما نباید باعث شود که رابطه گرم و صمیمی شما حتی در زمان کوتاه، قطع گردد. یعنی‌ پس‌ از تذکر خود، همه چیز را فراموش کنید و انگار نه انگار که گلایه داشتید و تذکر دادید.

پی نوشت:

۱-کهف. آیه ۶

۲-فرقان، آیه۶۳

۳-انعام. آیه ۱۱

منبع:مرکز پرسمان دینی