یکی از دانشمندان بزرگ و گران‌قدر شیعه در اواسط سده سوم هجری فضل‌بن شاذان نیشابوری است که در سال260 ه.ق چند ماه پیش از رحلت حضرت امام حسن عسکری(علیه‌السلام) و آغاز غیبت امام زمان(عج‌الله تعالی‌فرجه‌الشریف) چشم از جهان فروبست.
فضل‌بن شاذان از خاندانی برخاست که همگی از دانشمندان بنام و اهل علم ، حدیث، تفسیر و کلام بودند، اصل این خاندان از قبیله «اَزُد» و اهل یمن بودند که در دوستی امیرالمومنین(علیه‌السلام) شهرت داشتند و در تشیع راسخ قدم بودند.
فضل‌بن شاذان افتخار شاگردی و درک حضور چهار امام معصوم(علیهم‌السلام) را دارد و از امام رضا، امام جواد، امام هادی، و امام حسن عسکری(علیهم‌السلام) روایت نقل کرده است.
جایگاه فضل نزد امامان معصوم
کتابی از فضل بن‌شاذان به دست امام حسن عسکری(علیه‌السلام) رسید امام با ورق زدن به مطالعه کتاب پرداخت و سپس حضرت سه مرتبه فرمودند: «خدا فضل را رحمت کند»
نجاشی در ستایش فضل‌بن شاذان آورد که او ثقه و از بزرگان فقها و متکلمان شیعه بود و شیخ طوسی از او به عنوان فقیه و متکلم جلیل‌القدر نام می‌برد.
فضل‌بن شاذان نیشابوری محضر بزرگانی چون هشام‌بن حکم و یونس بن‌عبدالرحمان را درک کرده و از ابوثابت، حمادبن عیسی، محمدبن یحیی، عبدالله‌بن جبله، عبدالله‌بن ولیدالعدنی، محمدبن ابی عمیر و محمدبن سنان، محمدبن یحیی نقل روایت می‌کند و مجموع روایاتش در کتب اربعه شیعه به775 روایت می‌رسد.
تالیفات
نجاشی می‌نویسد که فضل‌بن شاذان 180 تالیف دارد.
النقص علی الاسکافی فی تقویة‌الحسم، الردّ علی الثنویه، الوعید، الاستطاعه، التوحید فی کتاب الله، معرفة‌الهوی و الضلاله، الرجعة و... از جمله تالیفات این دانشمند شیعی می‌باشد.
کتاب ایضاع به طور کامل از فضل‌بن شاذان به دست آمده و خوشبختانه چاپ و نشر شده است که از لحاظ نگارش و محتوا کم نظیر است.
ابن شاذان در سال 260ه.ق در نیشابور در گذشت، آرامگاه این دانشمند نامی شیعی در نیشابور است.
منبع: مفاخر اسلام علی دوانی انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی
انتهای پیام
