به گزارش مرکز خبر حوزه، آیت الله صادق آملی لاریجانی ، عصر امروز طی سخنانی در کنگره بین المللی آخوند خراسانی که در سالن همایش های مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) به همت دفتر تبلیغات حوره علمیه قم برگزار شد، با تاکید بر این که مرحوم آخوند خراسانی از جمله شخصیت های بسیار بزرگ تاریخ تشیع است که همه ما باید به امر اکرام و تبلیغ شخصیت و سیره و احیای آثار ایشان همت بگماریم، گفت: حضور مرجع بزرگواری همچون آیت الله العظمی صافی در افتتاحیه این کنگره خود حاکی از اهتمام ایشان به بزرگداشت علم و تقوا و تجلیل از بزرگان شیعه است.
وی همچنین ضمن تقدیر از برگزارکنندگان این همایش به ویژه دفتر تبلیغات اسلامی، افزود: مرحوم آخوند خراسانی حقیقتا از جمله بزرگان و محققینی است که علاوه بر مباحث اصولی و کتاب شریف ایشان کفایه، که ما همگی بر سر سفره کتاب اصولی ایشان بزرگ شده ایم، در فقه هم آثار بسیار گرانسنگی را تالیف کرده اند.
رییس قوه قضاییه با اشاره به این که بحث توجه به روش تحقیق در علوم حوزوی ، جایش در حوزه های علمیه خالی است، ابراز داشت: در مغرب زمین، روش تحقیق یا همان متولوژی از جایگاه بسیار مهمی برخوردار است و با این حال خلا این مساله در حوزه علمیه احساس می شود.
وی با بیان این که ما با مسایل بسیار مهمی در شیوه تحقیق علوم حوزوی مواجه هستیم، گفت:حوزه های علمیه در مسایل نظری وعملی به شدت نیازمند تنقیح مسایل علمی می باشند، البته در این خصوص باید به این نکته مهم توجه داشت که اساسا بحث روش تحقیق از یک علم داخل در خود آن علم نیست.
عضو خبرگان رهبری با اشاره به لزوم طرح بحث روش تحقیق در فلسفه های علم خاطرنشان کرد: به نظر می رسد که مجموعه ای از مباحث را می توان در قالب فلسفه های علم مطرح کرد و الان طرح این گونه مسایل در حوزه واجب است که البته خود بنده هم سال ها پیش، بحث فلسفه علم اصول را مطرح کرده بودم.
وی ادامه داد: عدم طرح مباحث مبادی علم به صورت مستقل باعث شده که بسیاری از مسایل علمی در فقه و اصول و حتی فلسفه، به صورت برجسته مدنظر قرار نگیرد.
آیت الله آملی لاریجانی تاکید کرد: ما در حوزه های علمیه باید روی بحث مبادی علم کار کنیم تا وقتی وارد یک علم حوزوی می شویم، ورود ما توام با یک بینش و فهم بیشتری باشد.
وی با اشاره به این که یکی از مسایل فلسفه علم ناظر به بحث روش تحقیق است، به بیان نکاتی مهم در این باره پرداخت و گفت: این که در علوم نقلی و عقلی، رجوع به مباحث تاریخی چه نقشی دارد و تا چه میزان باید در هر کدام از این علوم، به تاریخ مراجعه کرد، از مباحثی است که ریشه در مقوله روش تحقیق دارد و باید مورد توجه حوزویان قرار گیرد.
رییس قوه قضاییه یادآور شد: این در حالی است که در غرب، تاریخ در امر شناخت روش های علم از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است.
وی اضافه کرد: با این همه به اعتقاد بنده، به نظر نمی رسد که تحقیقات تاریخی در روش تحقیق برای علوم عقلی همچون اصول نقشی داشته باشد.
آیت الله لاریجانی با اشاره به این که مرحوم آخوند، حقیقتا در فقه کارهای ارزنده ای داشته اند، گرچه شهرت ایشان در علم اصول است، اظهار داشت: مقایسه اصول مرحوم شیخ انصاری با کفایه مرحوم آخوند خراسانی از حیث حجم و میزان مراجعه به اقوال اصولیین، تفاوت دارد و این ها با یکدیگر قابل مقایسه نیست.
وی اضافه کرد: اساسا روش تحقیق در کتب اصولی آخوند با سایر علما همچون سید یزدی دارای تفاوت هایی است که طلاب و فضلا باید به این ها توجه کنند.
عضو خبرگان رهبری ادامه داد: باید بر روی مساله اختلاف روش در حوزه کار کرد و نباید به سادگی از کنار این مباحث به این بهانه که این اختلافات، عموما ذوقی است، گذشت.
وی در بخش دیگری از سخنان خود خواستار برجسته شدن روش تحقیق در حوزه های علمیه شد و گفت:باید کار محققانه ای صورت گیرد که در علم اصول و فقه باید چگونه کار کنیم و به عبارت دیگر، روش تحقیق در علوم حوزوی می بایست برای طلاب، دغدغه آفرین باشد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با تاکید بر این که ما اگر معتقدیم علوم انسانی باید اسلامی شود، ناچاریم که به روش تحقیق توجه جدی کنیم، افزود: ما باید به کتاب و سنت رجوع کنیم تا رشته های علوم انسانی ما از حقوق و روان شناسی و غیره، خاستگاهشان قرآن و سنت باشد.
وی ادامه داد: در واقع چگونگی رجوع به قرآن و سنت در اسلامی سازی علوم انسانی امر مهمی است که حتما باید به آن توجه داشت.
وی همچنین ابراز داشت: علمای بزرگ شیعه با وجود مشقت ها و سختی های زندگی، گنجینه ای از تحقیقات ارزشمند علمی را برای ما به یادگار گذاشته اند و امروز این تحقیقات به رایگان در اختیار ماست.
آیت الله لاریجانی تصریح کرد: ما باید برای عرضه این گنجینه طلایی از علومی که در اختیار داریم به دنیا ، سرمایه گذاری کنیم؛ چرا که معارف غنی ما در فقه و اصول و کلام و فسلفه و ... در دنیا به خوبی قابل عرضه است.
وی گفت: باید هم علوم دیگران را بخوانیم و آن ها را بفهمیم و هم این که علوم خود را در قالبی نوین به دنیا عرضه نماییم؛ این مستلزم این است که ما بتوانیم حرف خود را به دنیا برسانیم و در عرصه علوم تطبیقی کار کنیم.
رییس قوه قضاییه همچنین تاکید کرد: علمای ما در رشته های علمی چون فلسفه، فقه ، تفسیر، کلام و ... حرف های بسیار دقیق علمی زده اند که این ها باید به دنیا و مجامع علمی عالم، معرفی شود.
وی در خاتمه سخنان خود با اشاره مجدد به این که ما باید در روش تحقیق خود تجدیدنظر کنیم، بیان داشت: ما باید در رابطه با مسایلی که مربوط به فلسفه های علوم است بیش از این ها کار کنیم، ضمن آن که مسئولان حوزوی نیز می بایست کمر همت بربسته و کارهای زمین مانده در حوزه را به سرانجام مطلوب خویش برسانند.