به گزارش خبرگزاری حوزه، سمیه عرب‌خراسانی در نشست عمومي دفتر مطالعات و تحقیقات زنان که با موضوع «رشد جمعيت در ايران» برگزار شد، با بيان اينکه سیاست‌های تشویقی بدون فراهم‌سازی زیرساخت‌های لازم فایده‌ای ندارد، اظهار داشت: که نرخ فرزندآوری در ایران20 پله از آمریکا پایین‌تر و اسرائیل دو برابر نرخ فرزندآوری ایران را در اختیار دارد. نرخ باروری در ایران پایین‌ترين مقدار در میان کشورهای مسلمان است و رقیب اروپایی او آلبانی با رقم 5/1 است.
عضو هیئت علمی دفتر مطالعات و تحقیقات زنان حوزه های علیمه خواهران تأکيد کرد: مسئله جمعیت برخلاف نظر برخی، مسئله‌ای موقتی نیست که بدون دخالت‌های مدیریتی قابل رفع باشد، بلکه نیازمند برنامه‌ریزی است و به گفتة کارشناسان، مسئله افزایش جمعیت نیازمند تأمین ساختارهای بنیادین و حرکت‌های عمیق فرهنگی است.
عرب خراساني با اشاره به روند روبه کاهش رشد جمعيت در ايران، اظهار داشت: هشدار درباره مسئلة جمعیت در ايران برپایه پیش‌بینی‌های جمعیت‌شناسان و سناریوی ارائه شده در سال 2011 سازمان ملل اين موضوع را به مسئله‌ای جدی تبدیل کرده است.
وي افزود: مطابق این سناریو، ایران با روند رشد فعلی جمعیت در سال 1460 با نرخ 5/1 فرزند جمعیت به 46 میلیون می‌رسد که 53 درصدآن سالمند خواهد بود و در سال 1480 با نرح 5/1 فرزند، جمعیت به 31 میلیون می‌رسد که 47 درصد آن سالمند هستند.
عضو هیئت علمی دفتر مطالعات و تحقیقات زنان با اشاره به روند6/1- 8/1 رشد جمعیت در ایران، گفت: این رقم باید به 1/2 برسد به این معنا که اگر در ازای والدین دو فرزند وجود داشته باشد که جایگزین آنها شود، این رقم جایگزینی طبیعی است، یک‌دهم باقیمانده هم برای موارد فوت و مرگ و میر فرزندان است.
وی اضافه کرد: به این ترتیب هر خانواده ایرانی باید 2 فرزند داشته باشد تا روند رشد جمعیت ثابت و رشد منفی ایجاد نشود؛ در حالی که این رقم در مورد وضعیت کنوني خانواده ایرانی یک فرزند است، این نرخ سبب می شود نسل متولد شده نصف نسل قبل و نسل سوم 60 سال بعد متولد شوند و حجم جمعیتی آنها 8/1 حجم امروزی باشد.
*منتظر فراگیر شدن خانه‌های سالمندی باشیم
کارشناس مطالعات زن و خانواده با توصیف اينکه ایران در وضعیتي موسوم به پنجره جمعیتی قرار دارد، افزود: اين وضعيت به این معناست که بیش از نیمی از جمعیت بین سنین 15-64 قرار دارد؛ ایجاد موقعیت کاری و استفاده از نیروی این جمعیت نکته مثبت آن به شمار مي‌آيد؛ اما بدون جایگزینی نیروی جوانی که قادر به نگهداری و مديریت آنان باشد، سبب فراگیر شدن خانه‌های سالمندی، جمعیت غیر‌مولد، بیماری‌ها، هزینه‌های نگهداری بدون بازگشت و مساله امنیتی و دفاعی خواهد شد، چنانچه برژینسکی در مساله هسته ای از این راهبرد استفاده کرده است.
وي گفت: اين‌ها همه در حالی است که مطابق گزارش سازمان نظارت راهبردی، ایران گنجایش تأمین 83 میلیون نفر و طبق بررسی سازمان جمعیت‌شناسی، ایران ظرفيت گنجايش 200 میلیون نفر را دارد؛ البته با وجود روند فعلی در سال 1420 این جمعیت با رشد منفی و سالخوردگی، به 39 میلیون خواهد رسید.
عرب‌خراساني، عوامل کاهش رشد جمعيت را به ترتيب راه‌اندازی دانشگاه آزاد، تحصیل زنان، بالا رفتن سن ازدواج، تجرد قطعی زنان، اهمیت دادن به کیفیت آموزش فرزندان، گذران بیشتر اوقات فراغت، سیاست‌های تنبیهی دولت (فرزند چهارم)، ترویج سیاست‌های کنترل جمعیت، هم‌گرایی عمومی در برنامه کاهش جمعیت (شهری و روستایی)، اقبال زنان به برنامه‌های کنترل جمعیت، رایگان بودن اعمال جراحی کنترل بارداری، آموزش‌های اجباری تنظیم خانواده در دانشگاه‌ها و زوجین قبل از ازدواج، تحولات هویتی زنان، زندگی مدرن و فردگرایی، کاهش تمایل مردان به ازدواج و مسئولیت‌های خانگی، افزایش فاصله فرزندآوری، تغییر نگرش‌ها در فرزندآوری در دنیای نامطمئن و خطرناک امروزی، شهرنشینی، تغییر کارکرد خانواده، کاهش صله رحم، دخالت دولت، ناسازگاری زوجین و افزایش طلاق و بیکاری برشمرد.
بر اساس اعلام روابط عمومي حوزه‌های علمیه خواهران، وی با اشاره به اين که بسياري عامل اقتصادی و فقر و کمبود منابع به‌ویژه منابع غذایی را از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعيت مي‌دانند، اظهار داشت: تحقیقات نشان داده است که عامل اقتصادي دليل کاهش‌دهنده جمعیت نیست، بلکه برعکس این توسعه‌یافتگی و بهبود شرایط اقتصادی است که باعث کاهش جمعیت شده است.
