خبرگزاری حوزه/ نام مبارک ام المومنین حضرت خدیجهکبری(س) که بانوی برجسته جهان اسلام و اولین زن ایمان آورنده به رسول گرامی خداست، همیشه یادآور برترین و باشکوهترین جلوههای ایمان و اعتقاد و عزم راسخ، در دفاع از حقیقت دین، آنهم در سختترین شرایط روزگار صدر اسلام است که گویای بزرگی و عظمت این شخصیت بینظیر و محبوب امت اسلام است.
کسی که در هر برهه ای از زندگی پیامبر(ص) و در هر مقطعی از رسالت ایشان، بهترین و آموزنده ترین نقش را ایفا کرد و همه این نقش آفرینیها به ارزشمندترین و افتخارآمیزترین جلوه های تاریخ صدر اسلام تبدیل گشت.
خدیجه کبری(س) چه در مقام همسر پیامبر(ص)، چه در قامت مدافع دین خدا، چه در هیئت یک پشتیبان معنوی و مادی در حمایت از مسلمین حضوری موثر، ارزشمند و ماندگار داشت.
او که در دفاع از اسلام و مسلمانان از مال، مقام و جلال و همه داشتههای خود گذشت و آنها را بی شائبه و بزرگوارانه در راه اسلام صرف نمود.
او که در روزگار غربت و مظلومیت پیامبر(ص) و یارانش، همراه و پشتیبان آنان بود و لحظه ای از دفاعشان کوتاهی نکرد و هرچه داشت تقدیم حقیقت دین و معارف آئین نمود و به اخلاص، وفاداری، خیر، دلسوزی، محبت و استقامت معنایی دیگر بخشید.
به مناسبت سالروز رحلت این بانوی محترم مروری کوتاه بر زندگی، فضایل و شخصیت ایشان داریم تا انشالله ذکر و یاد این بانوی محبوب خدا و رسولش، همیشه در یاد ما باقی بماند.
پدر ایشان خُوَیلد بن اسد و مادرش، فاطمه دختر زائده میباشد.
حضرت خدیجه علیهاالسلام در سال 68 پیش از هجرت به دنیا آمد.
ازدواج خدیجه(س) با پیامبر اسلام صلی اللهعلیهوآلهوسلم در سن 25 سالگی آن حضرت و چهل سالگی حضرت خدیجه علیهاالسلام بود.
در ماه رمضان سال دهم بعثت و مدت کوتاهی پس از رحلت حضرت ابوطالب(ع) درگذشت و همین امر باعث شد تا رنج و مصیبت رحلت این بانوی گرامی بر مسلمانان که در آن روزگار در سختی محاصره شعب ابیطالب روزگار می گذراندند، مضاعف گردد.
پیغمبر گرامی اسلام(ص)، پیکر مطهر حضرت خدیجه(س) را در منطقه ای به نام «حجون» دفن کرد و مراسم تدفین را با دست مبارک خود به انجام رساند.
ازدواج رسول خدا(ص) و حضرت خدیجه کبری(س) ، شش فرزند به همراه داشت؛ این فرزندان هاشم، عبدالله، رقیه، زینب، ام کلثوم و فاطمه زهرا سلام الله علیها نام داشتند.
آنچنان که در تاریخ آمده است رقیه بزرگترین دختر زینب، امکلثوم و فاطمه به ترتیب پس از رقیه قرار داشتند. اما پسران خدیجه(س) متاسفانه پیش از بعثت پیامبر(ص)، از دنیا رفتند.
حضرت خدیجه علیهاالسلام در دوران جوانی و پیش از بعثت، به کار تجارت مبادرت می ورزید و در این عرصه حضوری فعال داشت اما برخلاف سایر تاجران زمان خود، به آئین رباخواری آلوده باشد، به فعالتی سالم در عرصه اقتصادی مشغول بود.
حضرت خدیجه علیهاالسلام یکی از ثروتمندترین مردمان مکه بود، با این حال یاری کردن فقیران و پناهگاه ساختن خانه خویش برای دردمندان از روحیات و سنتهای حسنه این بانوی بزرگوار بود.
و بدین خاطر بود که لقب«بانوی بانوان قریش» در آن زمان به وی ارزانی شد که نشان از پایگاه مردمی و مرتبت ایشان او در میان اهالی مکه داشت.
از افتخارات بزرگ و شاید برترین موهبت الهی این بانوی بزرگوار این بود که نخستین زنی بودند که به پیامبری حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله ایمان آورده و اولین بانویی بودند که همراه امام علی علیهالسلام و پیامبر(ص) به نماز ایستاد و در برابر عظمت خدای یگانه سجده نمود.
از یکی از همسران پیامبراعظم صلیاللهعلیهوآله آورده اند که:
«من همواره از علاقه پیامبر(ص) به خدیجه(س) در شگفت بودم؛ چرا که حضرت بسیار از او یاد میکرد و اگر گوسفندی میکشت، به سراغ دوستان خدیجه(س) میرفت و سهمی برای آنها میفرستاد. روزی رسول خدا صلیاللهعلیهوآله در حالی که خانه را ترک میکرد، نام خدیجه را بر زبان آورد و از او تعریف کرد. کار به جایی رسید که صبر خویش را از دست دادم و با کمال جرئت گفتم: «وی پیرزنی بیش نبود و خدا بهتر از او را نصیب شما کرده است!» گفتار من چنان رسول خدا صلیاللهعلیهوآله را متأثر ساخت که آثار خشم و غضب در چهره ایشان ظاهر شد. در این هنگام رو به من کرد و فرمود: «ابدا چنین نیست!... هرگز همسری بهتر از او نصیب من نشده است. خدیجه هنگامی به من ایمان آورد که همه مردم در کفر و شرک به سر میبردند. او ثروت خود را در سختترین لحظات در اختیار من گذاشت. خدا از او فرزندانی نصیبم کرد که به دیگر همسرانم نداد».
علاوه بر همه این فضایل باید گفت: حضرت خدیجه(س) از کتب آسمانی هم اطلاع و آگاهی داشت و ایشان را «ملکه بطحاء» لقب داده بودند .
خرد و فراست این بانوی بزرگوار به اندازه ای بود که در قبل از اسلام هم، ایشان دارای القابی نظیر «طاهره»، «مبارکه»و «سیده زنان» بودند.
ایشان همچنین دارای بیانی بلیغ، فصیح و صاحب ذوقی ادیبانه هم بودند و شعر هم میسرودند.
پیامبر اکرم (ص) میفرماید : «افضل نساء اهل الجنه خدیجه بنتخویلد و فاطمه بنت محمد و مریم بنت عمران و آسیه بنت مزاحم .»
در تاریخ آمده است «حضرت محمد (ص) هر وقت از تکذیب قریش و اذیتهای ایشان آزرده میشدند ، هیچ چیز آن حضرت را مسرور نمیکرد مگریاد خدیجه؛ هرگاه خدیجه را میدید مسرور میشد».
ذهبی آورده است: مناقب و فضایل خدیجه(س) بسیار است؛ او از جمله زنان کامل، عاقل، والا، پایبند به دیانت و عفیف و کریم و از اهل بهشتبود . پیامبر اکرم (ص) کرارا او را مدح و ثنا میگفت بر سایر امهات مومنین ترجیح میداد و از او بسیار تجلیل میکرد. به حدی که عایشه میگفت: بر هیچ یک از زنان پیامبر (ص) به اندازه خدیجه(س) رشک نورزیدم و این بدان سبب بود که پیامبر (ص)بسیار او را یاد کرد.
همانطور که اشاره کردیم در طول 24 سال زندگی مشترک حضرت خدیجه کبری با پیامبر گرامی اسلام، خدمات ارزشمندی از سوی آن بانوی عزیز برای رسول بزرگوار و دین اسلام به انجام رسید و اثرات قابل توجه و بینظیری به همراه داشت.
حمایتهای مادی، معنوی، همراهی ایشان که در همه ابعاد، قابل توجه و بی بدیل مینمود، رسول گرامی اسلام نیز همیشه قدردان این حمایتها و فداکاریهای همسر خود بودند و در بیانی فرمودند: «هیچ ثروتی به اندازه ثروت خدیجه علیهاالسلام برای من سودمند نبود».
در مدح و فضیلت خدیجه کبری(س) بزرگان بسیاری سخن گفتهاند و اذعان به برتری و بزرگیش کرده اند. زبیر بن بکّار می گوید: خدیجه(س)، در عصر جاهلیّت «طاهره» خوانده میشد. هشام بن محمّد می گوید : رسول خدا(ص) خدیجه(س) را دوست داشت و به او احترام میگذارد و در بعضی کارها با او مشورت میکرد. او وزیر صدق و راستی بود و نخستین زنی است که به پیامبر(ص) ایمان آورد و پیامبر(ص) تا وقتیکه خدیجه(س) زنده بود، هرگز همسر دیگری برنگزید و تمام فرزندانش به جز ابراهیم از خدیجه بودند.
پیامبراکرم صلیاللهعلیهوآله، خدیجه کبری(س) را همیشه به مقام و منزلتی بس ارجمند و بلندمرتبه در بهشت برین الهی مژده میداد و میفرمودند: «در بهشت، خانهای داری که در آن رنج و سختی نمیبینی.»
امام صادق علیهالسلام نیز میفرمایند: هنگامی که خدیجه(س) وفات یافت، فاطمه(س) خردسال بود و بیتابی میکرد و گرد پدرش میگشت و سراغ مادر را از او میگرفت. پیامبر(ص) از این حالت دخت کوچکش بیشتر محزون میشد و دنبال راهی بود تا او را آرام کند. فاطمه(س) همچنان بیتابی میکرد تا اینکه جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد و فرمود: «به فاطمه(س) سلام برسان و بگو مادرت در بهشت در خانهای کنار آسیه، همسر فرعون و مریم، دختر عمران نشسته است.»هنگامی که فاطمه(س) این سخن را شنید، آرام گرفت و دیگر بیتابی نکرد.
پیغمبر خدا(ص) هنگامی که شخصا خدیجه(س) را غسل داد، با همان پارچهای که جبرئیلاز طرف خداوند عزوجل برای خدیجه آورده بود، کفن کرد. رسولخدا (ص) شخصا درون قبر رفت، سپس خدیجه(س) را در خاک نهاد و آنگاه سنگ لحد را در جای خویش استوار ساخت. او بر خدیجه(س) اشک میریخت، دعا میکرد و برایش آمرزش میطلبید .
درود و رحمت خدا و همه پاکان و نیکان روزگار، بر او و یادش گرامی و راهش پر رهرو باد!