خبرگزاری حوزه/ جدیدترین شماره مجله تخصصی محفل که شماره 9 و 10 این فصلنامه علمي است با عنوان «نياز بشر به دين» منتشر شد.
در این شماره از فصلنامه علمي- تخصصي محفل مطالب متنوعی در قالبهای مختلف و با مضامین گوناگون علم آورانه در حیطه موضوع نیاز بشر به دین منتشر شده است.
علاوه بر مصاحبه علمي، با تعدادی از برجسته‌ترين اساتيد و صاحب‌نظران اين حوزه،می توان مطالب دیگری را در قالب های مقاله، يادداشت، معرفي کتاب، گزارش نشست و ارائه ديدگاه‌هاي برخي علما و طلاب پژوهشگر و اهل قلم مطالعه نمود.
از جمله عناوین این شماره می توان به مصاحبه ای با عنوان سود دهي يا زيان‌بخشي دين، در گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمين عبدالحسين خسروپناه اشاره نمود.
در قسمتی از این گفتگو، استاد خسروپناه چنین می گوید:
اعتقاد من بر اين است که چنانچه عقيده درستي در جامعه دينداري تحقق پيدا کند، کارکردهاي آن، به يقين، مثبت خواهد بود؛ اما گاهي اوقات بعضي از عقائي غلط به نام دين، در جامعه ديني مي‌آيد و دينداران با آن عقيده غلط، دينداري خود را دنبال مي‌کنند. البته ما منکر کارکردهاي غلط نيستيم؛ به عنوان مثال، در حال حاضر، از جمله کارکردهاي دينداري سلفي‌گري، اين است که با عقل مخالف است و اين جنايت‌ها را انجام مي‌دهد؛ يا مثلاً وقتي دينداري صوفيانه در جامعه تحقق پيدا کند، رشد علمي و صنعتي کاملاً آسيب مي‌بيند؛ چون يک رويکرد ضد عقلاني هم در آن وجود دارد؛ بنابراين، ما اول بايد با رويکرد معرفت‌شناسانه به باورهاي ديني بپردازيم، بعد کارکردهاي دينداري را در عرصه فردي يا اجتماعي، مورد بررسي قرار دهيم...
مصاحبه دیگری با عنوان فلسفه نياز بشر به دين، با حجت‌الاسلام والمسلمين ابوالفضل ساجدي به چاپ رسیده است.
یکی از جملات مهم و خطیر این مصاحبه این قسمت از آن است که گفتگو شونده طی آن ابراز می دارد:
درباره افرادي که بعضاً معتقد‌اند، دين نتوانسته در رفع حوائج و نيازهاي انسان، توفيق چنداني کسب کند، چند نکته بايد ذکر شود: اولاً يک نکته مهم اين است که ممکن است ما دستوراهاي دين را به درستي عمل نکرده باشيم، دوم اينکه: آيا ما توانسته‌ايم همه دستورهاي دين را استخراج کنيم يا نه؟ ما، هم در بخش استخراج دستورهاي دين، محدوديت‌هايي داريم و هم به بسياري از دستورهايي که استخراج کرده‌ايم، عمل نکرده‌ايم. در مجموع، ما در حد شناخت تفصيلي که از دين کسب کرده‌ايم، مي‌توانيم ار دين انتظار داشته باشيم... بنابراين، در عين حالي که سطح انتظار خودمان را بر اساس ميزان شناختي که از خود و از دين داريم، تعيين مي‌کنيم، جزئياتي را که قاعدتاً توانايي درک صحيح آن را نداريم، به دين مي‌سپاريم و مانع آن نمي‌شويم.
عرفان و نياز بشر به دين، عنوان مصاحبه دیگری است که با حجت‌الاسلام والمسلمين اسماعيل عليخاني انجام شده است.
در یکی از فرازهای این مصاحبه چنین می خوانیم که:
اگر بخواهيم در مقام تعريف باشيم و بگوييم دين، يعني معنويت، اين درست نيست. معنويت بُعدي از دين است. دين، مجموعه‌اي از احکام، اخلاق، اعتقادات و معنويت است؛ اما منظور من اين است که تمام روح دين، با در نظر گرفتن اخلاقيات، احکام و باورهاي دين، اين است که انسان‌ها به اوج معنويت برسند... اگر از اين منظر نگاه کنيم، مي‌توانيم بگوييم که اساس دين، معنويت و روح دين است و آن چيزي است که تحت عنوان رضايت خداوند متعال و مقام رضا مطرح مي‌شود.
از جمله مقالات این شماره از مجله محفل می توان به نوشتار مهمی با عنوان نياز بشر به دين، از ديدگاه استاد علي صفايي حائري(عين-صاد) به نویسندگی حجت‌الاسلام والمسلمين محمد مهدي زارعي گلپايگاني اشاره کرد.
در این مقاله ضمن یادآوری این نکته که بحث درباره نیاز بشر به دین، یکی از مباحث دین‌پژوهی معاصر است این نکته خاطرنشان می شود که این بحث در کلام اسلامی، تحت عنوان «حسن و وجوب تکلیف» و نیز در مبحث «ضرورت نبوت» مطرح شده است. متکلمان در مقام اثبات حسن تکلیف، از منظر پاداش اخروی و سودمندی‌های دنیوی، به موضوع نگریسته‌اند. مهم‌ترین استدلال متکلمان و فلاسفه اسلامی، استدلال به نیاز جامعه به قانون کامل است. استاد صفایی حائری با تأکید بر اندازه انسان و رابطه‌های گسترده و نیازهای فراگیر او و حرکت مستمر انسان که جهت نامحدودى را طلب مىكند و این جهت نامحدود با علم و تجربه و فکر و عقل محدود، دست‌نیافتنی است، اضطرار به دین را مطرح می‌کند و از همین روی، نظریه‌های مدرن منشأ دین و هرگونه بحث در زمینه دین‌پژوهی را بدون تکیه بر اضطرار بشر به دین، مبتنی بر پیش‌فرض خطا می‌داند.
نوشتار دیگری با عنوان بررسي و نقد مقاله «دين به زندگي معنا مي‌بخشد» اثر لوييس‌هاپ‌واکر اثر سيدعلي شمسي نیز در این شماره مجله محفل به چاپ رسیده است.
در این نشریه علاوه بر این، نوشتارهای دیگری همچون «نياز بشر به جهان‌بيني ديني از ديدگاه قرآن کريم»، اثر حجت‌الاسلام والمسلمين سيدرضا اسحاق نيا؛ «فوايد دين از منظر حکمت متعاليه»، اثر حجت‌الاسلام والمسلمين حامد وفسي؛ «نياز بشر به دين با رويکردي بر تاريخ اعراب جاهليِ پيش از اسلام» اثر حجت‌السلام والمسلمين علي‌اکبر رضايي؛ «إحتياج البشر إلي الدين و ضرورته و انتظاره منه»، اثر حجت‌الاسلام والمسلمين عليرضا عليپور فرزانه و «نیاز به دین با رویکردی بر آموزه‌های اهل بیت(ع)»، اثر استاد محمدرضا کاشانی چاپ گردیده است.
علاوه بر این در بخش «ديدگاه‌ها»، نیز دیدگاههایی از بزرگان دین و اندیشه نظیر حضرت امام خميني(ره)، مقام معظم رهبري(دامت برکاته)، علامه طباطبايي، علامه جعفري، شهيد صدر، شهيد مطهري، امام موسي صدر، سيد جمال‌الدين اسدآبادي و آيات عظام سبحاني، جوادي آملي و مصباح يزدي و... یادآوری شده است.
همچنین کتابهای «انتظار بشر از دين»، نوشته حضرت آيت‌الله جوادي آملي و کتاب «از معرفت ديني تا حکومت ديني» اثر استاد علي صفايي حائري به مخاطبان این نشریه معرفی شده است.
فصلنامه علمی- تخصصی محفل، با مدیرمسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین سماوات، معاون پژوهش حوزه علمیه استان تهران است که علاقمندان آن جهت ارتباط با مجله می توانند با شماره تلفن 02177486048 تماس حاصل نمایند.
