به گزارش خبرگزاری حوزه، نشست جمعی از اساتید و فضلای حوزه با شیخ علاء ابوالعزائم رهبر طریقت عزمیه مصر و شیخ المشایخ سابق طرق صوفیه این کشور امروز در معاونت بین الملل حوزه های علمیه برگزار شد.
فعالیت بیش از 60 طریقت متصوفه در مصر
شیخ ابوالعزائم در این نشست با اینکه مفهوم تصوف در مصر با آنچه در ایران به متصوفه گفته می شود فرق دارد گفت: ما تصوف را همان معنای عرفان در ایران می دانیم. هم اکنون بیش از 100 طریقت تصوف در مصر داریم که 72 طریقت ثبت شده است و تعداد طریقت های فعال به 65 طریقت می رسد، زیرا بعضی از طریقت ها، علیرغم اینکه ثبت شده و رسمی هستند اما یا رهبرشان فوت کرده یا به هر دلیلی فعالیت ندارند. از سوی دیگر برخی از طریقت های ثبت نشده مانند رضوانیه، واقعا فعال اند. طریقت های بزرگ مانند القادریه، احمدیه، شاذلیه و الرفاعیه هرکدام چند فرقه و تابعه دارند. رهبران طریقت های تصوف در مصر، هر سه سال یکبار انتخابات دارند و 10 نفر را انتخاب می کنند و آن 10 نفر نیز شیخ المشایخ را انتخاب می کند.
چگونگی شکل گیری طریقت عزمیه
وی ادامه داد: درباره طریقت عزمیه باید بگویم این طریقت 150 سال قبل توسط سید محمد ماضی ابوالعزائم ثبت شد و الان فعال ترین طریقت متصوفه در مصر است. آن مرحوم از سادات بود و از طرف پدر، حسینی و از طرف مادر، حسنی بود و ایشان فعالیت های سیاسی نیز داشت. هنگامی که "بالفور" آمد و زمینه خرید زمینهای فلسطینی از سوی صهیونیست ها را فراهم کرد، ایشان فتوای حرمت خرید اراضی فلسطینی را صادر کرد که به "الفتوي العزمية في بيع الأراضي الفلسطینیة" معروف شد. ایشان در آن فتوا تاکید کرد هر مسلمانی که یک وجب زمین فلسطین را به یهودیان بفروشد از اسلام خارج شده است و در قبرستان مسلمانان دفن نشود و حتی هرکس که شهادت به چنین بیعی داد، از اسلام خارج است.
وهابیت؛ عامل عقب ماندگی امت اسلامی
رهبر طریقت عزمیه افزود: به هر روی طریقت عزمیه توسط ایشان پایه گذاری شد و این روند ادامه یافت تا اینکه در سال 1990 سید عزالدین ماضی ابوالعزائم از دنیا رفت و من به جایش آمدم. ما برنامه ویژه ای در مخالفت با وهابیت داریم. زیرا یقین دارم وهابیت، عامل عقب ماندگی امت اسلامی است. ما کمیته پژوهشی در طریقت خود راه اندازی و یک مبارزه علمی را در این زمینه شروع کردیم و تا به حال 27 کتاب علیه وهابیت چاپ کرده ایم.
نقاط اشتراک شیعه و متصوفه
وی با بیان اینکه وهابی ها، صوفیه و شیعه را تکفیر می کند گفت: ما و شما نقاط اشتراکات فراوانی داریم از جمله اینکه اولا از شیعیان و صوفی ها، تروریست بیرون نمی آید. دوم اینکه ما معتقدیم محبت اهل بیت(ع)، بر همه مسلمین واجب است. سلفی ها محبت معاویة بن ابی سفیان برای شان مهم است و لذا می بینید که برای 28 نوامبر معرکه ای شبیه معرکه صفین به راه انداختند. به هر حال پیشوای آنها عمروعاص است و پیشوای ما هم اهل بیت(ع) هستند.
ایمان ابوطالب را به اثبات رساندیم
ابوالعزائم در ادامه توضیحاتش درباره فعالیت های طریقت عزمیه مصر گفت: ما در طریقت خودمان، طرح اللیالی المحمدیة (شبهای نبوی) را راه اندازی کردیم و مراسمی را به اجرا در آوردیم و در آن معارف نبوی و عترت را بیان کردیم و حتی موضوعات اختلافی مانند ایمان ابوطالب عموی پیامبر(ص) را مورد گفت و گو قرار دادیم و اثبات کردیم دیدگاه عترت یعنی ایمان ابوطالب ، درست است.
ما در این جلسات همچنین رویکرد ابوسفیان بر ضد اسلام و مسلمانان را چه قبل از اسلام آوردنش چه بعد از اسلام و چه بعد از رحلت پیامبر(ص)، بحث کردیم. از نکات دیگر که در این جلسات بحث شد مربوط به معاویه بود. اهل سنت می گویند؛ معاویه کاتب وحی است در حالی که اصلا کاتب وحی نبوده و تنها پیامبر به وی گفته که نامه بنویس، در همان یک مورد هم به واسطه گفت؛ بگذار غذا بخورم بعد بیایم بنویسم! که پیامبر(ص) فرمود خداوند هیچوقت شکمت را سیر نکند. همچنین در آن سلسله نشست ها وارد سیره اهل بیت (ع) شدیم و به صورت سیر تاریخی، سیره علی بن ابیطالب و سایر عترت پیامبر(ص) را مورد بحث و گفت و گو قرار دادیم.
انتقاد از رویکرد افراطی برخی شبکه های ماهواره ای
وی در بخش دیگری از سخنانش با انتقاد از رویکرد افراطی از سوی برخی شبکه های ماهواره ای در انگلستان و آمریکا که منتسب به شیعه هستند گفت: در حال حاضر بعضی شبکه های ماهواره ای رویکرد نادرستی را در پیش گرفته اند و فعالیت این شبکه ها به مصلحت هیچکدام مان نیست. البته من می دانم سازمان جاسوسی آمریکا و انگلیس بر این شبکه ها نفوذ دارند و خواسته های آنها را در ایجاد اختلاف در امت اسلامی عملی می کنند، اما این کارها به نام شیعه تمام می شود.
انگلیسی ها و فعالیت تنصیری از طریق بیمارستان!
رهبر طریقت عزمیه بهبود روابط بین ایران و مصر را به نفع امت اسلامی دانست و بیان داشت: اهمیت مصر از آنجاست که بر کشورهای همجوار نیز تاثیر دارد. به نظرم مصر، مرکز فرهنگ اسلامی است و معتقدم باید افراد از کشورهای مختلف به مصر بیایند و ادبیات عرب را در الازهر فرابگیرند و این ارتباطات، به نفع آینده امت اسلامی است. ما در حالی از این ارتباطات غافلیم که دیگران فعالیت گسترده ای در این زمینه ها دارند. انگلیسی ها قبلا یک بیمارستان در مصر داشتند و از طریق کارهای بشردوستانه، فعالیت های تنصیری را دنبال می کردند.
در ابتدای این نشست حجتالاسلام والمسلمین زمانی معاون بین الملل حوزه های علمیه و رایزن پیشین فرهنگی ایران در مصر با اشاره به روند انتخاب شیخ المشایخ صوفیه در مصر گفت: هنگامی که مصر بودم، شیخ المشایخ وقت، مرحوم شد و شورای عالی طریقت های صوفیه مصر، آقای شیخ ابوالعزائم را به عنوان رهبر انتخاب کردند تا اینکه شرایط تغییر کرد و هم اینک آقای شیخ عبدالهادی القصبی این منصب را بر عهده دارد.
دو ویژگی بارز طرق صوفیه در مصر
وی افزود: طرق صوفیه مصر دو ویژگی دارند: یکی محبت فراوان به اهل بیت علیهم السلام و دیگری اهتمام به احتفالات و مراسم جشن در مولد النبی و سایر مناسبت های دینی.
معاون بین الملل حوزه های علمیه خاطر نشان کرد: در ایران برداشت متفاوتی از کلمه تصوف نسبت به این برداشت در خارج از ایران دارند. ما بین عرفان و تصوف فرق قائل می شویم اما در خارج از ایران، عمدتا تصوف و عرفان را به یک معنا می دانند و به کار می گیرند. ما معتقد به عرفان اعم از نظری و عملی هستیم و به آن اهمیت می دهیم و بسیاری از شخصیت های بزرگ حوزوی مانند علامه حسن زاده آملی از اساتید عرفان به شمار می روند و کتابهای زیادی داریم که در این زمینه در حوزه علمیه قم تدریس می شود اما منظور ما از تصوف، قواعدی است که طرق صوفیه خودشان ایجاد کرده اند و آداب خاص این طریقت ها را تصوف می دانیم که در این صورت، موضع ما نسبت به تصوف بستگی به نوع آن آداب و قواعد، سلبی یا ایجابی خواهد بود.