به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی، امروز در مراسم هفته پژوهش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: پژوهش در حوزه، پس از انقلاب دو نوع تحول را ایجاد کرد؛ نخست در عرصه سازمانی که در قالب ایجاد یک نظام سازمان یافته پژوهش شکل گرفت که چنین مساله ای در حوزه سابقه نداشت و یا کم سابقه بود.

وی افزود: تحول دیگر در بحث عرصه های پژوهش است در حوزه موضوعات و رویکردهای پژوهشی. حوزه پس از انقلاب به دلیل اینکه فضا برای حضور علمی روحانیت باز شد و سطح انتظارات از حوزه بالا رفت شاهد یک تحول در این حوزه هستیم.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی ادامه داد: پژوهش ها درگذشته بیشتر در حوزه علوم اسلامی و سنن حوزوی بود، ولی پس از انقلاب به برکت تاسیس مراکز پژوهش شاهد مباحث تطبیقی و ناظر به نیازمندی های روز و... هستیم که از قضا این مساله باعث شد افزایش کمّی پژوهش ها شده است.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: در گذشته تدریس و آموزش، بیش از پژوهش ارزش‌گذاری می شد، در حالی که نباید تلقی شود صرفا باید در عرصه تدریس و آموزش وارد شد، بلکه باید بخشی از فضلای حوزه باید در حوزه پژوهش وارد شوند.

وی افزود: این دو تحول معنا دار باعث شده است که در مقام ارزیابی در پژوهش، حوزه نسبت به پیش از انقلاب نمره قبولی را بگیرد.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی اضافه کرد: اگر معیارها و وجوه دیگری را در مساله قضاوت خودمان لحاظ کنیم، شاید ماهیت نتیجه تغییر کند و آن هم مساله شرایط زمانه و واقعیت های علمی که در بیرون از مرزهای ما می گذرد؛ فرایند پرشتاب تغییر ذائقه های علمی و فرهنگی و... همه باعث می شود که نگاه ما به این فضاها متفاوت شود.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: اگر دقت کنیم که در چه وسعتی نسبت به مبانی ما حمله صورت می گیرد و فرهنگ سازی و مفهوم سازی که در حال وقوع است و همچنین تکنولوژی که در خدمت این باز تولید مفهومی است باید نگاه خود را به عرصه های پژوهشی تغییر دهیم.

وی افزود: اگر به این مسائل و فضاها نگاه کنیم، خوشبینانه به مسایل نگاه نمی کنیم و قطعا برای رسیدن به توفیق در این زمینه کارهای بیشتری خواهیم کرد ورسالت ما در اشل جدیدی تعریف می شود.

بروکراسی پژوهشی آفت است

حجت الاسلام والمسلمین واعظی گفت: مدیریت پژوهش فرصت ها ونگرانی هایی را در عرصه پژوهش ایجاد می کند؛ آفتی که می تواند در این میان ایجاد شود، بحث بروکراسی پژوهشی است که این مسئله خود یک مانع جدی است و خود باعث گران شدن یک پژوهش می شود.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی افزود: سهولت پشتیبانی پژوهش از جمله فرصت هایی است که نتیجه مدیریت پژوهش در حوزه است؛ در ارزیابی های علمی این سیستم مدیریتی، پژوهش ها چکش خورده و تکمیل خواهند شد.

وی ادامه داد: اگر پژوهش حوزوی به دنبال رسیدن به تحول جدی است باید چهار امر اتفاق بیافتد؛ نخست، رشد و ارتقای انگیزه پژوهشی است؛ تمام پژوهش های بزرگ دنیا به دلیل این که عنصر تعیین کننده آن عامل انسانی است نیازمند انگیزه است؛ مثل کتاب« الغدیر» و انگیزه خارق العاده علامه امینی که پژوهشگر غربی بیان کرده بود که نوشتن این کتاب کار یک لجنه علمی با 200عضو هیئت علمی است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در دنیا با انگیزه هایی مادی به توسعه پژوهش می پردازند؛ در غرب بین دانش و مراکز مدیریتی و صنعتی پیوند ایجاد کرده‌اند، از طرفی به فرهنگ سازی در عرصه پژوهش در جامعه خود اقدام کرده اند.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: عالمان علوم انسانی در کشوری که هنوز فرهنگ پژوهشی نهادینه نشده است باید ابتدا ثابت کنند که عالم هستند.

المیزان مرحوم علامه، فخر شیعه است

وی افزود: المیزان مرحوم علامه، فخر شیعه است، ولی ایشان با فقر مطلق این کتاب ارزشمند را نوشتند و روزی 16ساعت کار طاقت فرسای علمی انجام می دادند، در حالی که ایشان تا 70سالگی اجاره نشین بودند و این کار صرفا با پشتوانه انگیزشی و همت عالی به انجام رسید.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی گفت: نکته دوم، تسهیل و تقویت پشتیبانی پژوهشی است؛ ابزار از مهمترین لوازم پژوهش است.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه خاطرنشان کرد: نکته سوم در رشد پژوهش های حوزوی، ارتقای سطح کیفی مدیریت پژوهش است؛ در اینجا نباید این خواست به معنی تشدید بروکراسی پژوهشی باشد.

پافشاری بر روی استانداردهای پژوهشی بسیار مهم است

وی افزود: پافشاری بر روی استانداردهای پژوهشی بسیار مهم است و با بروکراسی و مانع گذاری پژوهش بسیار متفاوت است؛ در این عرصه باید با استفاده از ارزیابان قوی به ارتقای کیفی آثار برسیم.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی گفت: نکته چهارم، مساله شناسی و انتخاب دقیق و بجای عناوین و موضوعات پژوهشی است؛ گاهی اوقات یک پژوهشگر ممکن است که اهل دقت و توجه و جدیت باشد، ولی به سراغ موضوع غیرکاربردی برود که این کار نیز درست نیست.

پژوهش باید دردی از جامعه را دوا کند

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: پژوهش باید دردی از درهای جامعه را درمان کند؛ گاهی دردها، دردهای بنیادی است و نباید روزآمد بودن پژوهش را نادرست تفسیر کنیم..

وی گفت: برای چهار محوری که عنوان شد متکفل وجود دارد، ولی در حوزه مساله شناسی باید با طرح قطب های فکری و فرهنگی می توانیم به این مهم نایل آییم و پژوهشگران با شرکت فعال در میزهای تخصصی مساله محور به شکل عالمانه، در طی یک مدت مشخص تقرب علمی، به مسایل و موضوعات می رسند.

وی خاطرنشان کرد: در هر یک از این میزهای علمی پژوهشگاه یک مدیر حقوقی از سوی پژوهشگاه تعیین شده است که وظیفه رابط را ایجاد می کند؛ ده میز تخصصی در این زمینه در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شکل گرفته است.