دکتر هایل عبدالحفیظ وزیر اوقاف و امور اسلامی اردن، از میهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی در تهران بود. با او در حاشیه این کنفرانس درباره اوضاع منطقه به ویژه مساله فلسطین به گفت و گو نشستیم. دکتر عبدالحفیظ در مصاحبه با گروه بین الملل خبرگزاری حوزه، در عین حال که از عملکرد کشورش در قبال فلسطین دفاع می کرد گفت اقدامات کنونی از سوی سران عربی و اسلامی در خصوص مساله فلسطین کافی نیست و به نتیجه خاصی منتهی نمی شود. او در خصوص فتوای برخی مفتی های وهابی درباره حرمت نبرد با اسرائیل در جریان جنگ بین حزب الله و رژیم صهیونیستی با این که در آغاز تلاش داشت این فتوا را توجیه کند اما نهایتا گفت: جنگ 2006 میلادی از راه درست صورت گرفت و باید جلوی تجاوز اسراییل گرفته می شد و این معقول نیست که اسراییل حمله کند و ما بنشینیم و نجنگیم. لذا باید از خودمان دفاع کنیم و دشمن را از خود دور کنیم. متن گفت و گوی ما با وزیر اوقاف اردن تقدیم می شود:

* قبل از هرچیز حضور شما در جمهوری اسلامی ایران را خوشامد عرض می کنم. این چندمین سفر شما به ایران است؟

بار دوم است که به ایران می آیم و در کنفرانس سالانه مجمع تقریب مذاهب اسلامی شرکت می کنم.

* در این دو سفر، ایران را چگونه دیدید؟

از خداوند می خواهم که به مسئولان و مردم ایران خیر و برکت دهد. ایران کشوری قدرتمند و بزرگ است و این به خاطر مردم و مساحت و ثروت ها و منابع آن می باشد و موجب قوت امت عرب و اسلام است ان شاءالله.

* شنیده ام که بسیاری از مردم فلسطین در اردن زندگی می کنند. درست است؟

بله پس از اشغال فلسطین توسط اسراییل در سال های 1948 و 1964 میلادی، میلیون ها نفر از مردم فلسطین در اثر این تجاوز آواره شدند و به کشورهای عربی پناه بردند که در این میان اردن میزبان بیش از نیمی از پناهندگان فلسطینی است و اکنون چند میلیون فلسطینی در اردن زندگی می کنند.

* همان طور که می دانید در سال های اخیر، جریان های تکفیری از فعالیت بالایی برخوردار شده اند که نیازمند بررسی تفصیلی است اما حدود یک ماه قبل که علمای اسلامی با حضرت آیت الله خامنه ای دیدار کردند، ایشان در آن دیدار فرمودند که اصل و ریشه جریان های تکفیری در غرب و آمریکا است و این جریان ها برای منحرف ساختن اذهان از مساله فلسطین ساخته شده است...

هر جریانی که امت اسلام را به جنگ داخلی بکشاند، انرژی و توان امت را تضعیف نموده و ثروت های آن را چپاول کند در نهایت توجه امت را از مساله اصلی یعنی فلسطین منحرف ساخته است چون ما باید تمام توان، انرژی و امکانات و قدرت خود را در راه مواجهه با دشمن اشغالگر به کار گیریم، اما اگر تفنگ های ما رو به داخل باشد این موجب تضعیف امت و خدمت به دشمنان است و همان طور که اشاره کردید، موجب فراموش شدن مساله فلسطین می شود.

* در این میان وظیفه حاکمان کشورهای اسلامی چیست؟ زیرا به نظر می رسد که بسیاری از این افراد نسبت به مساله فلسطین دغدغه مند نیستند و یا اقدام قابل توجهی ندارند.

به خاطر شرایط منطقه عربی و اسلامی متاسفانه بسیاری از کشورهای عربی به مشکلات داخلی خود مشغول شده اند و فلسطین از اولویت آنها خارج شده است و انتظار می رود که این کشورها مساله فلسطین را به صدر اولویت ها و توجه خود بازگردانند چون بزرگ ترین چالش پیش روی کشورهای عربی و اسلامی مساله فلسطین است.

* نکته اصلی همین جا است که مساله فلسطین از اولویت مردم و کشورهای اسلامی خارج شود...

البته این کشورها برای مساله فلسطین اقداماتی انجام می دهند، اما این اقدامات باید بیشتر شود و در اولویت قرار گیرد. ما نمی خواهیم دیگران را سرزنش کنیم و بگوییم هیچ کس کاری نکرده و نمی کند، چون در واقع تلاش هایی صورت گرفته و بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی تلاش مادی، معنوی، رسانه ای، سیاسی و گاهی نظامی خود را انجام می دهند، اما انتظار می رود که این تلاش ها و اقدامات افزایش یابد، چون فلسطین مستحق اقدامات بیشتری است.

* در واقع می خواهید بگویید که اگر اقدامات کشورهای عربی در همین سطح باشد، به نتیجه خاصی نمی رسد. درست است؟

بله به نظر من مجموع اقدامات کنونی برای خدمت به مساله فلسطین کافی نیست و باید تلاش بیشتری صورت گیرد؛ در واقع اگر کشورهای عربی و اسلامی به اندازه کافی به فلسطین توجه می کردند، اوضاع این گونه نبود. البته اردن تا کنون در جنگ های فلسطین، همواره در کنار برادران فلسطینی خود بوده از جمله سال های 1948 ، 1967 ، 1968 ، 1973 میلادی ارتش اردن نیز هزاران شهید در راه فلسطین تقدیم کرده است. همان طور که گفتم اردن از سال 1948  تا دهه هفتاد در جنگ های فلسطین شرکت داشته و در هیچ کدام از این جنگ ها عقب نشینی نکرده است.

* شما گفتید که اردن در تمام جنگ های فلسطین حضور داشته و شرکت کرده، اما متاسفانه گاهی می بینیم که برخی مفتیان کشورهای اسلامی به حرمت مبارزه با صهیونیست ها فتوا می دهند. علت این گونه فتواها چیست؟

من مفتی و مرجع قابل توجهی که به حرمت مبارزه با صهیونیست ها فتوا داده باشد نمی شناسم، زیرا مبارزه با اشغالگر و بیرون کردن او از مسلمات دین ما است.

* در جنگ اسراییل و حزب الله برخی مفتیان به ویژه در عربستان سعودی چنین فتوایی دادند.

ببینید جنگ که مطلوبیت ذاتی ندارد، بلکه هدف از آن دفع دشمنان، اشغالگران و پس گرفتن سرزمین است و اگر این جنگ به این نتایج منتهی نشود و نتیجه عکس دهد این جنگ غیر مشروع می شود و این فرق دارد با اینکه بگوییم مبارزه با اشغالگر غیر مشروع است. بلکه ما می گوییم مبارز با اشغالگر باید از راه مشروع صورت گیرد و راه مشروع این است که ما نیاز به آمادگی و قدرت داریم و این که ولی امر اعلام جنگ کند و یقین داشته باشیم که قدرت و امکانات لازم برای این جنگ را در اختیار داریم نه این که جنگی را آغاز کنیم و نتیجه اش تخریب نیروها و امکانات ما یا اشغال بخش های دیگری از سرزمین ما باشد. پس اگر ما بررسی کنیم و ببینیم این جنگ به زیان کشور ما است، به اتفاق فقها این جنگ غیر مشروع است.

* البته شما می دانید که حزب الله آغازگر جنگ با صهیونیست ها نبوده و این رژیم در صورتی که کوچک ترین فرصتی به دست بیاورد، اراضی لبنان را اشغال خواهد کرد و بهتر است در این زمینه منصف باشیم. حال فارغ از دیدگاه مفتی های عربستان، نظر شما به عنوان یک شخصیت دینی درباره جنگ میان حزب الله و صهیونیست ها چگونه بود؟

البته اکنون جنگی نیست و نیروهای سازمان ملل میان دو جبهه قرار دارند؛ حتی حزب الله هم اکنون مستقیماً با اسراییل درگیر نیست و پس از جنگ اخیر آنها در سال 2006 میلادی هیچ درگیری مستقیمی میان حزب الله و اسراییل رخ نداده، یعنی اکنون حزب الله و سایر کشورهای عربی یکسان هستند.

* سؤال من در مورد جنگ اخیر یعنی جنگ سال 2006 میلادی بود.

جنگ سال  2006 میلادی از راه درست صورت گرفت و باید جلوی تجاوز اسراییل گرفته می شد و این معقول نیست که اسراییل حمله کند و ما بنشینیم و نجنگیم. باید از خودمان دفاع کنیم و دشمن را از خود دور کنیم. سخنان من درباره مرحله فعلی است که جبهه های پیرامون اسراییل همگی ساکن هستند.

* بسیار ممنون. همان طور که می دانید ایران از هر کسی که در مقابل صهیونیست ها بایستد حمایت می کند. چه شیعه و چه سنی. ما از یک طرف از حزب الله شیعه و از سویی دیگر، از جهاد اسلامی فلسطینی سنی حمایت می کنیم. ارزیابی شما از این حمایت ایران چیست؟

بدون تردید ایران در این موضوع نقش مثبتی در حمایت از فلسطین و دفاع از سرزمین فلسطین ایفا می کند و این قابل تقدیر و سپاس است و همان طور که گفتید، در این زمینه از تمام نیروهای شیعه و سنی حمایت کرده است.

* برای شما آرزوی سفر خوشی را در ایران می کنم.

بسیار ممنون

گفت و گو: حسن صدرایی عارف