به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» در این رساله ذيل دو مطلب «هويت و چيستي حركت» و «نقش ايجادي آن در ظهور تعيّنات» بررسي شده است.
حركت حبي، از آموزه‌هاي بنيادين عرفان اسلامي است که در این رساله دو مطلب «هويت و چيستي حركت» و «نقش ايجادي آن در ظهور تعيّنات» مورد بررسی قرار گرفته، در مطلب نخست، اطلاق حركت بر حركت حبي به همان معناي فلسفي و به لحاظ روح معناي حركت است. حرکت حبي از احوال و شئون ذاتي حضرت حق و لازمه ذاتي مطلق تعين است. پس در هر تعيني ساري است و هر حرکتي مطلقا حبي خواهد بود. حرکت در اولين تعين، از حب حضرت حق به کمال اسمایي پديد ميآيد و حب به کمال جلاء و استجلاء، موجب ظهور حق در تعينات مي¬شود و به مقتضاي هر مرتبه، با اوصاف و قيود آن، ظهور مي-کند.
در مطلب دوم، این پرسش مطرح است که وجود مطلق مبرّا از هر حكم، اسم و وصف چگونه در تعينات ظهور مي‌کند و احکام هر مرتبه را ظاهر مي‌سازد؟ نگارنده در پاسخ، چنین آورده است که اولين تعين و ظهور، تعين مطلق احاطي و لازمة ذاتي اطلاق مقسمي است كه با نسبت علميه يعني علم حق سبحانه بذاته ¬في ¬ذاته ظاهر ميشود. همه احكام و اعتبارات وجود، با همين تعين اول حاصل ميشود. به موجب همين علم، علم به كمال مستجن در غيب كه همان كمال جلاء و استجلاء و صورت انسان كامل است، شكل ميگيرد. در پي اين علم، رقيقة عشقيه و محبت براي متحقق شدن اين کمال، به وجود ميآيد و باعث پيدايش حركت حبي ايجادي و اظهاري ميشود؛ لکن چنين مطلوبي در تعين اول محقق نمي‌شود؛ چون قابلي وجود ندارد. با نبودن قابل، تجلي حبي به موطن اصلي خود بر مي‌گردد و اين دور، باعث ظهور حق در سِمَت ايجادي و فاعليت براي محقق کردن مطلوب خود ميشود و در نتیجه، تعين ثاني يعني مرتبة الوهيت پديد مي‌آید.
