سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» در گفتگو با پژوهشگر و محقق، استاد محمد مجتهدی مدیر و بنیانگذار بزرگترین کتابخانه تخصصی امیرالمومنین علیه السلام به تفصیلی از مراحل تاسیس، آثار و خدمات این کتابخانه عظیم را منتشر می‌کند.

در ابتدا معرفی اجمالی از خود داشته باشید و بفرمایید چطور شد که به تاسیس کتابخانه تخصصی امیر المومنین علیه السلام روی آوردید؟

بنده محمد مجتهدی، بازنشسته آموزش و پرورش هستم؛ این کتابخانه متاثر از رفتار علامه امینی و دیگر شخصیت‌های بزرگ دینی ما شکل گرفت، در ابتدا نظرم این بود خوب است در مجموعه ای مصادر الغدیر را جمع آوریم کنیم و مرحوم علامه  امینی که در تالیف کتاب ارزشمند الغدیر این همه زحمت کشیده و منطبق بر مصادر اهل سنت صحبت کرده و ما هم اینها را متمرکز کنیم تا کسانی که بخواهند یقین پیدا کنند مشکلی نداشته باشند.

لذا از سال 1370  شروع به تلخیص مصادر اهل سنت کردیم و در این کار عده ای از شاگردانم نیز کمک می‌کردند، در نتیجه در ایام غدیر در هتل آپادانا نمایشگاهی برگزار کردیم و پانصد کتاب از اهل سنت و پانصد کتاب از شیعه را به نمایش گذاشتیم و شاخص در آن نمایشگاه کتاب الغدیر بود.

وقتی آن نمایشگاه مورد استقبال مردم قرار گرفت، نظر بازدیدکنندگان این بود که چگونه می‌توان از این کتاب ها استفاده کرد؟ ما دیدیم که حرف معقولی است و صرف برگزاری نمایشگاه کافی نیست، به ذهنمان آمد که کتابخانه  تخصصی امیر المؤمنین(ع) را ایجاد کنیم به طوری که تمام مصادر در آنجا جمع باشد.
هزینه و بار مالی این مهم چگونه تامین شد؟

در همان سال مرحوم پدرم حاج ابوالقاسم مجتهدى به دیار باقی شتافتند و وصیت کردند که ثلث مال ایشان صرف این اقدام ها شود، به نظرم رسید که با اموال ایشان کار مستمری را انجام بدهم و با مشورت بقیه اعضای خانواده تصمیم گرفتیم از ثلث مال پدرمان این کتابخانه تخصصی را ایجاد نمایم، لذا در ابتدا شروع به کتابشناسی کردیم که چه کتابهایی در مورد حضرت امیر اعم از طبع جدید، چاپ سنگی و نسخه های خطی وجود دارد و چگونه باید آنها را خریداری نماییم. بنده هشت سال را صرف کتابشناسی کردم و رفته رفته کار هم به عهده خودم قرار گرفت و هنوز هم مشغول کار کتابشناسی هستم، لیستی از کتاب های مربوط به امیر المؤمنین(ع)(ع) با موضوع های آنها را آماده کردم و تا سال 1379 از مجموعه پنجاه و نه هزار جلد کتابی که ثبت کرده بودم، نزدیک به چهار هزار جلد آن را خریداری و در سال 1379 کتابخانه را تحت عنوان کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع)(ع) افتتاح کردیم.

سال هشتاد هم که سال امام علی(ع) معرفی شد، فرصت خیلی خوبی بود تا بتوانیم به همین طریق ارتباطاتی را برقرار نماییم و بسیاری از آن کتابها چاپ شد، بنابر این در نمایشگاه کتاب بین المللی تهران در سال هشتاد نسبت به سال هفتاد و نه، حدود هفتاد درصد کتب جدید چاپ شده بود و تنها سی درصد کتاب های قدیمی بودند، این اتفاق خوبی بود و استقبال از ما در کتابخانه کتاب تهران خیلی خوب بود و بسیاری از مؤلفین و ناشران کتاب های خود را به ما اهدا کردند و کار به سطح قابل قبولی رسید.

تا کنون چند مجلد کتاب درباره امیر المومنین علیه السلام در این کتابخانه جمع آوری کرده اید؟

 تا به حال ما توانسته ایم بیست و یک هزار جلد کتاب را در بیست و یک زبان زنده دنیا جمع آوری کنیم و همه این کتاب ها در سایت کتابخانه موجود است، اگر کسی عنوان کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع)(ع) را در اینترنت جستجو کند، می تواند لیست کتاب را مشاهده کند، اما به دلیل مالکیت معنوی کتاب ها، نمی توانیم متن کتاب ها را منتشر کنیم، با این حال، با توجه به اینکه مالکیت معنوی در برخی کشور‌ها وجود ندارد و یا جایی در اینترنت متن این کتب را قرار داده بود، ما لینک آن را قرار داده ایم، تا متن یا پی دی اف کتب قابل مشاهده باشد و از مدتی قبل شروع به اسکن کردن  کل کتاب ها کتابخانه کرده ایم تا باقی بمانند و از بین نروند.

کتابهایی جمع آوری شده در چه موضوعاتی طبقه بندی شده است؟

کتابها در شش بخش: زندگی امیر المؤمنین(ع)، فرمایشات، فضائل، غدیر، تشیع و امامت جمع آوری شده اند:

مثلاً بخش شیعه شناسی ما، در بردارنده منابع فقهی شیعه نیست، اما خود هویت و مباحثی که به امیر المؤمنین(ع) ختم می‌شود، مجموعه نفیسی است و البته این نظر کسانی است که از کتابخانه بازدید کرده اند.

این شش موضوع اصلی وجود دارد  و در این رابطه تمام نسخه های خطی یا چاپی در اختیار مراجعین قرار دارد.

بیشتر چه قشری از جامعه علمی ما از کتابخانه استفاده می کنند؟

با اینکه کتابخانه ما عمومی است، اما نوعاً با شخصیت هایی برخورد داریم که دارای مدارک سطح بالای دانشگاهی هستند یا مشغول نوشتن پایان نامه های ارشد و دکتری هستند، یا محققین هستند و ما مطالعه کننده عادی کم داریم، اکثر مراجعین ما کسانی هستند که یا کتاب تصحیح می‌کنند یا قصد نوشتن پایان نامه را دارند.

با توجه به جمع آوری نسخ خطی و کتب ارزشمندی که راجع امیر المومنین (علیه السلام) در این کتابخانه تهیه نموده اید آیا نسبت به انتشار و احیای آن نیز اهتمام دارید؟

خروجی این کتابخانه  انتشارات ماست و سعی کرده ایم در این مورد هم اهداف اصلی خود را در نظر بگیریم، بنابر این تمرکز ما روی نسخه های خطی است که روز به روز به فراموشی سپرده می‌شوند و نسل جوان هم با آنها ارتباط برقرار نمی کند و موضوعات آنها هم در رابطه با امیر المؤمنین(ع) حضرت زهرا(س)(س) می باشد.

ظاهرا در کنار تاسیس کتابخانه تخصصی امیر المومنین(ع) شروع به تاسیس کتابخانه تخصصی حضرت زهرا(س)(س) نیز نموده اید؟

همین طور است در سال 1380 احساس کردم کتابخانه نقصی عمده دارد و آن بحث نبود کتاب مستند در مورد حضرت زهرا(س)(س) است، اولین مدافع امیر المؤمنین(ع) حضرت زهرا(س) هستند و با توجه به اینکه کتاب هایی در اختیار ما قرار دارد، شروع به ارائه آنها در قالب کتابخانه تخصصی حضرت زهرا(س) کردیم و تا به امروز حدود سه هزار جلد کتاب جمع آوری کرده ایم.

آیا استفاده از کتابخانه شرایط خاصی دارد؟

 تا آنجایی که برای ما مقدور است، علی‌رغم تمام مسائلی که وجود دارد، به این دلیل که کتابخانه متعلق به امیر المؤمنین(ع) است کل خدمات آن رایگان بوده و سعی می‌کنیم در راه نشر معارف امیر المؤمنین(ع) سهل برخورد کنیم و مواردی داشته ایم که افرادی از خارج از کشور یا شهرستان های مختلف به کتابخانه مراجعه کرده اند و پایان نامه خود را  در اینجا نوشته اند.

آیا این کتابخانه آن‌طور که باید باشد، شناخته شده هست ؟

این کتابخانه در کشورمان در حوزه و دانشگاه معرفی شده و در سطح بین المللی جامع ترین کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع) است.

با توجه به ارتباطاتی که با شخصیت های علمی و نویسندگان حوزه شیعی در خارج از کشور داریم، اقبال آنها به این کتابخانه بسیار خوب است.

آیا ملاک خاصی در جمع آوری کتاب‌ها در رابطه با شخصیت امیر المومنین علیه السلام داشته اید؟

در ارتباط با امیر المؤمنین(ع) ما هیچ محدودیتی برای کارمان در نظر نگرفته ایم، هر کتابی که نوشته شود، نهایتاً یا در جهت مثبت خواهد بود که کتاب را به کتابخانه اضافه می‌کنیم و یا در جهت منفی است که تعداد این نوع کتابها بسیار قلیل است، البته حمله به شیعه زیاد بوده و در لابلای آنها هم ممکن است نقدی نسبت به امیر المؤمنین(ع) وجود داشته باشد که در اینجا چند مشکل وجود دارد، یکی مشکل قانونی که ممکن است کتابی جزو کتب ضاله باشد، این نوع کتابها هم مشکل فقهی دارد و یا اینکه مراجعه کننده به ما چه نیتی دارد؟ آیا می‌خواهد نقدی بر این کتاب بنویسد یا اینکه می‌خواهد مطالب آن کتاب را نشر بدهد، در این زمینه کارهایی در گذشته انجام شده، مثلاً مرحوم فؤاد حسون در شهر قم نمایشگاه کتابی در زمینه کتبی که علیه شیعه نوشته شده اند دایر کرد یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لیستی از این کتاب ها را چاپ کرد، اما اگر کسی بخواهد در این زمینه پاسخگو باشد، زمینه برای کار او فراهم است، در فضای اینترنت هم اگر چنانچه کتابی در مقابله با شیعه در خارج از کشور نوشته شود، با توجه به اینکه ممنوعیت ورود به داخل را دارد سعی می‌کنند به سرعت پی دی اف آن کتاب را روی اینترنت قرار دهند، لذا ما از این موضوع هم غافل نیستیم و سعی می‌کنیم تا جایی که برایمان مقدور است در این زمینه روشنگری کنیم، البته در این زمینه نقد این آثار در کشور کارهای اندکی انجام شده است.

در برنامه کاری ما هم این نیست که به این مسائل جواب دهیم، چون تمام تلاش ما این است که کتاب هایی که با موضوعیت امیر المؤمنین(ع) نوشته می‌شود را گردآوری کنیم، خود این کار نیز وقت زیادی را ‌طلبد می کند. گاهی پیش آمده که بنده برای خرید یک کتاب در برخی کشورها ده‌ها کیلومتر پیاده روی کرده ام تا مؤلف کتاب را پیدا کرده و نسخه ای از کتاب را از او بگیرم یا اگر در اختیار ندارد اجازه دهد کپی آن را تهیه کنم، الان در حدود هفت هزار جلد کتاب بصورت کپی در کتابخانه موجود است، چرا که بسیاری از کتاب‌ها با توجه به گذشت زمان دیگر وجود ندارند، برخی نسخه‌ها هم خطی بوده اند که مشکل خاص خود را دارد.هدف ما این است فقط بتوانیم کتب را جمع آوری کنیم و به کارهای بیشتر نمی رسیم و الحمد لله شخصیت های خوبی در کشور وجود دارد که به این کار می‌پردازند.

آیا نسبت به جمع آوری پایان نامه های مرتبط با امیر المومنین نیز اقدامی شده؟در این مسیر با چه مشکلاتی مواجه هستید؟

یکی از کارهایی که در این کتابخانه پیگیری می شود، جمع آوری پایان نامه های مرتبط با امیر المؤمنین(ع) است، اما پایان نامه در کشور ما با مشکل خاصی مواجه است، چرا که نوعا دانشگاه ها این پایان نامه ها ارائه نمی دهند، این پایان نامه‌ها در مبدأ باقی مانده و چون امکان ارائه ندارند، بلااستفاده می‌مانند، به هر حال تهیه پایان نامه از خارج از کشور برای ما آسانتر است تا اینکه بخواهیم در داخل کشور این کار را انجام دهیم و حتی برخی مراکز خارج از کشور این پایان نامه‌ها را روی سایت خود قرار داده اند و ما تلاش می کنیم تا آنها را دانلود کرده و روی سایت کتابخانه قرار بدهیم.

با توجه به اینکه سفرهای خارجی زیادی داشته اید و بعضا برخی از آثار را از خود مولفین گرفته اید آیا خاطره ای از این برخوردها در ذهن دارید؟

بنده با افرادی که برخورد داشتم، یاد گرفتن اسم آنها برایم مشکل بود، اما سعی می‌کردم تصویری از آنها را داشته باشم، حتی سال گذشته در نمایشگاه بغداد شخصی را دیدم، او مدعی بود که در ارتباط با نهج البلاغه مشغول کار است که حدود دوازده جلد می‌شود، عکس ایشان را گرفتم و این دفعه ایشان را در نمایشگاه نجف دیدم و اسم ایشان را فراموش کرده بودم. سعی بنده این است که خود اثر را مد نظر قرار دهم تا مؤلف اثر را، چرا که برخی از آنها رفت و آمدی به ایران ندارند، شخصیت هایی مثل دکتر عیسی حکیم که رئیس دانشگاه کوفه بوده، ایشان وقتی از کتابخانه بازدید کرد، یکی از صحبت هایشان این بود که تمام پایان نامه هایی را که تحت نظر ایشان و در مورد امیر المؤمنین(ع) نوشته شده را به کتابخانه ما هدیه می‌دهند، ایشان شخصیت بسیار مهمی است و حدود سیصد پایان نامه فقط در رابطه با حضرت امیر در اختیار دارد و افراد دیگری که در جنبه علمی و بحث ولایت امیر المؤمنین(ع) مطلبی دارند، با آنها تماس برقرار کرده ایم، الان در کشورهای مختلف بنده را به این عنوان می‌شناسند که این آقا دنبال کتابهای مرتبط با امیر المؤمنین(ع) می‌گردد در عراق در دانشگاه کوفه، نجف و کربلا شناخته شده ایم و زمانی که به ایران می‌آیند، یکی از جاهایی که سر می‌زنند کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع) است و با توجه به اینکه بسیاری از افراد با عتبه علویه که بخش تخصصی راجع به امیر المؤمنین(ع) ایجاد کرده اند ارتباط داریم و با یکدیگر تعامل داریم، بنابر این بیشتر از اینکه روی شخصیت‌ها تمرکز کنیم، روی آثار آنها تمرکز می‌کنیم.

در زمینه نسخه های خطی چه حجمی از آن جمع آوری و برای احیا آنها چه کارهایی انجام شده است؟

بنده قصدم این است که نسخه های خطی حالت کاربردی داشته باشند، بنابر این نسخ خطی را نه خریداری می‌کنم و نه تحویل می‌گیرم، بلکه روی تصاویر آن کتاب‌ها تأکید دارم و به هر قیمتی که باشد تصویر آنها را تهیه می‌کنم، به عنوان مثال کتابی در واتیکان هست که کلمات امیر المؤمنین(ع) را قبل از سید رضی جمع آوری کرده، مرحوم آقای محمودی روی آن کار کردند و به عنوان "نزهة الأبصار و محاسن الآثار" چاپ شد و کپی آن کتاب را در اختیار گرفتیم، بنابر این کپی های منحصر به فردی از کتاب های خاص را در اختیار داریم، البته تعداد کمی از آنها تصحیح شده، لذا سعی می‌کنیم کتاب های را که تصحیح شده به همراه نسخه اصلی آن نگهداری کنیم که از نظر تطبیقی قابل کار باشد، اگر کسی نقصی در کار مشاهده کند و بخواهد مجدداً آن را تصحیح کند، این امکان برای او فراهم باشد، اما بیشترین نسخ کتاب های خطی در ارتباط با امیر المؤمنین(ع) در کتابخانه مرحوم آیت الله مرعشی نجفی وجود دارد، ما مشغول جمع آوری فهرست این نوع کتب هستیم و الان تا جلد بیستم کتابخانه مرحوم آیت الله مرعشی نجفی را استخراج کرده ایم و ششصد و بیست و پنج نسخه از آن کتاب ها در رابطه با امیر المؤمنین(ع) بوده اند، که تا جلد چهل ادامه خواهد داشت، این کار راجع به کتابخانه مجلس و کتابخانه دانشگاه‌ها هم در حال انجام است، اخیراً فهرست نسخه های حله و نجف را به ما هدیه کرده اند و ما مشغول مطالعه آنها شده ایم که چه کتبی در مورد امیر المؤمنین(ع) در آنها موجود است، کتابخانه های مختلفی در کشورهای مختلف مانند هند، یمن، سوریه و دیگر کشورها وجود دارد در این رابطه بنده از تونس، آلمان، ترکیه و مخصوصاً عراق نسخ خطی را خریداری کرده ایم و یا بصورت مبادله ای هدیه گرفته ایم، تعداد نسخه‌های خطی زیاد است و بسیاری از آنها هم ناشناخته است.

بنا داریم فهرست آنها را منتشر کنیم، البته با توجه به اینکه این فهرست‌ها‌ در حال اضافه شدن است، هنوز اقدام به انتشار آنها نکرده ایم، دوستانی از قم هم تماس گرفته اند که این فهرست‌ها را منتشر کنند،البته برخی کارها را انجام داده ایم، مثلاً مرحوم آقا سید عبد العزیز طباطبایی کتابی بنام "اهل بیت فی مکتبة العربیة" دارند که کتاب‌های خطی اهل بیت(ع) که در کشورهای عربی موجود هستند را فهرست کرده اند که کتاب قطوری هم هست، ما هم مستدرکی تحت عنوان امیر المؤمنین(ع) در منابع اهل تسنن موجود کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع) به خاطر بزرگداشت ایشان در قم انجام دادیم، چرا که ما در این کتابخانه بخشی تحت عنوان "آثار اهل سنت در خصوص امیر المؤمنین(ع)" ایجاد کرده ایم که تا سال 1378  نزدیک به پانصد جلد بود، فهرستی را منتشر کرده ایم، قراردادی با عتبه بسته ایم که این فهرست را به هزار و صد عنوان برسانیم.

زمانی بنده را به ترکیه دعوت کرده بودند و عده ای از وهابیون میانه رو عربستان در همایش حضور داشتند و بنده کارهای کتابخانه را برای آنها شرح دادم و اضافه کردم که حداقل پانصد جلد از کتاب‌های اهل سنت در خصوص امیر المؤمنین(ع) در کتابخانه ما موجود است که برای او خیلی عجیب بود، فکر می‌کرد که اهل تسنن کتب بسیار کمی در مورد امیرالمؤمنین نوشته باشند، حتی به من می‌گفت من برای تو از عربستان کتب وهابیت را می‌فرستم، من هم به او گفتم حتماً این کار را انجام بده اما بدان که من مهمترین کتب وهابیت را در کتابخانه جمع کرده ام، مثل منهاج السنة ابن تیمیة، رنگ از روی او پرید، حتی تصور هم نمی کرد که در ایران و در کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع) این کتاب وجود داشته باشد، بنده سعی می‌کنم که این امور را انجام دهم. این فهرست‌ها در سایت ما موجود است و تنها مطلبی که روی سایت قرار نداده ایم مقالات است که علت آن هم حجم زیاد آنهاست، البته مقاله ها به صورت موضوعی طبقه بندی شده، مقالاتی از کشورهای مختلف به صورت مجله هایی جمع آوری شده و ما فقط آن مقاله را نگهداری می‌کنیم، ممکن است یک مجله هشتصد صفحه باشد اما فقط چند صفحه آن مقاله ای مربوط به امیر المؤمنین(ع) باشد که ما به خاطر همان یک مقاله آن اثر را خریداری کرده و نگهداری می‌کنیم.

اگر ممکن است کمی راجع به مکان کتابخانه فعلی توضیحاتی بدهید و آیا قصد توسعه فضای کتابخانه را ندارید؟

زمانی که بنده قصد داشتم کتابخانه را به صورت عمومی بازگشایی کنم، ابتدا مکانی را رهن کردیم که آنجا بودیم، بعد از مدتی به این مکان نقل مکان کردیم که این مکان امانت شهید فولاد کار است، ایشان در سال 1391 در انفجاری که در کربلا به وقوع پیوست به همراه خانواده به شهادت رسید، ورثه ایشان این مکان را در اختیار ما قرار دادند، با توجه به سفارشاتی که از طرف مرحوم پدرشان شده بود و علاقه ای که داشتند، کل ساختمان را که سه طبقه هست در اختیار کتابخانه قرار دادند، طبقه بالا سالن مطالعه و طبقه همکف بخش اداری و طبقه پایین هم سالن همایش است، در عین حال برای یک کتابخانه تخصصی مکانی شایسته ای لازم است که حضرت امیر المؤمنین(ع) خودشان باید عنایت کنند.

آیا مشابه این کتابخانه در سایر کشورها یا شهرهای ایران وجود دارد؟

در هیچ نقطه ای از دنیا کتابخانه ای به صورت تخصصی مخصوص امیر المؤمنین(ع) وجود ندارد، یکی از آرزوهای ما این بود که در کشورهای شیعی هر کشوری به مناسب حال خود یک کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع) داشته باشد، ابتدا در بحرین مرکزی افتتاح شد و بعد از درگیری های بحرین مرکز مذکور تعطیل شده، الان تنها جایی که به صورت جامع کار می‌کند این کتابخانه است و در نجف بخشی از کتابخانه روضه حیدریه به عنوان کتابخانه تخصصی امیر المؤمنین(ع) ایجاد کرده اند، از برخی از دوستان در کشور ترکیه درخواست کرده ایم که چنین مرکزی را ایجاد کنند، چرا که در کشور ترکیه انتشار کتاب‌ها مربوط به امیر المؤمنین(ع) زیاد انجام می‌شود، بنده با شیعیان ترکیه صحبت کرده ام که حتماً این کار را انجام دهند، در پاکستان هم کتاب‌های زیادی به زبان اردو وجود دارد و افرادی از دانشگاه های امامیه پاکستان و یا دیگر افرادی که از کشور پاکستان از کتابخانه بازدید کرده اند، با آنها صحبت کرده ایم که کتاب‌ها را با یکدیگر مبادله کنیم، یکی از کارهایی که ما انجام می‌دهیم مبادله کتاب است، حتی ما گفته ایم که کتاب اردو را از شما تحویل می‌گیریم و به شما کتاب عربی می‌دهیم، در کشورمان پژوهشگاه علوم انسانیی مرکزی تخصصی درباره امیر المؤمنین(ع) را تأسیس کردند، البته به این دلیل که ما در این کتابخانه هیچ گونه سیستم اداری نداریم و کسی که به این کتابخانه مراجعه نمی‌کند حتی نام او را هم نمی پرسیم تا هیچ مانعی وجود نداشته باشد، سالن ما باز بوده و بعد از مطالعه هم کتاب‌ها را روی میز می‌گذارند و ما خودمان جمع می‌کنیم، هیچ هزینه ای هم اخذ نمی شود، تنها مانع ما وقت است که حتی اگر امکان داشت کتابخانه را شبانه روزی در دسترس قرار می دادیم.

آیا در فکر تاسیس پژوهشگاهی در کتابخانه برای احیای تراث و کتاب‌های مربوط با امیر المومنین علیه السلام نیستید؟

ما پژوهشگاه مستقلی در کتابخانه نداریم، ولی بسیاری از افراد که آثاری را ایجاد کرده اند، دوستانی داریم که آن آثار را مطالعه کرده و بار علمی آن را مشخص می‌کنند، اما به طور مستقل چنین کاری انجام نمی دهیم، چرا که برای ما بار مالی داشته و زمان بر است، اما اگر در خارج از کشور کسی کتابی در مورد امیر المؤمنین(ع) نوشته که کتاب خوبی باشد، آمادگی نشر آن را داریم، با این حال تمام وقتمان را برای تهیه کتاب قرار داده ایم و نمی توانیم مجمع علمی برای ایجاد آثار ایجاد کنیم، آثار را می‌نویسند، اگر هم لازم باشد تا موضوعی را که جایش خالی است، سفارش دهیم، موضوع مذکور را به دانشجویان در قالب پایان نامه ارائه می‌دهیم، آخرین کاری که انجام داده ایم نهج البلاغه ابوالحسن علی بن محمد بن سکون حلی معروف به ابن سکون است .

در آخر اگر مطالبی دارید بفرمایید؟

بنده تقاضای عاجزانه دارم، که اولاً محققان و پژوهندگان علم از این کتابخانه استفاده کنند، این کتابخانه قطره ای از عظمت علمی امیر المؤمنین(ع) است، مطلب دوم اینکه اگر کسی مطلبی در مورد امیر المؤمنین(ع) در اختیار دارد حتماً سعی کند حداقل در حد یک کپی در اختیار ما قرار دهند که این کتابخانه هر روز پربارتر شود و حاضر هم نیستیم که هدیه کنند حاضریم بهای کتاب را بپردازیم، مهم برای ما گردآوری کتاب‌ها است، کسانی که به این کتابخانه کتابی را اهدا کرده اند، فقط به خاطر امیر المؤمنین(ع) بوده، اما در نهایت اگر کسی اثری را می‌شناسند، به عنوان مثال بنده فهرستی از آثاری را در اختیار دارم که وراث نتوانسته چاپ کند و به صورت امانت در اختیار ما قرار داده تا از آنها استفاده بشود، یا اجازه احیای آنها را به ما داده اند، در هر حال هر قدمی که برای امیر المؤمنین(ع) برداشته شود، فضا و عطر و بوی خاص خودش را دارد، من معتقد نیستم که در این کتابخانه کتب تکراری وجود داشته باشند مگر اینکه دو کتاب عین هم باشند که یقیناً در این کتابخانه چنین چیزی وجود ندارد، ولی نهایتاً هر کتاب با یک نیت خاص نوشته شده و عطر و بوی خاص خود را دارد، تقاضای بنده این است که هر کسی هر کمکی با هر نیتی می‌تواند انجام دهد ولو در مقابل اخذ مبلغ آن باشد، البته بسیاری از دوستان خوب ما در قم با ما همکاری کرده اند، اما باید عرض کنم برای تهیه کتاب‌ها، نیروی زیادی صرف کرده ایم و کمک دیگران در این زمینه منتی برای بنده است که بتوانیم این کار را انجام دهیم.