سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، بخش دیگری از خصوصیات و زوایای حکومت مهدوی با بهره گیری از سخنان مقام معظم رهبری در خصوص جامعه منتظر را منتشر می‌کند.

عزیز شدن اولیاء الهی

به ‌طور طبیعی، بعد از مقام تخلیه، مقام تحلیه و بعد از «لَاإله»، «إِلَّا الله» است؛ وقتی ظالمان و ستمگران نابود شوند، مؤمنان و بندگان خوب خدا، عزیز و قدرتمند می ‌شوند.

امام علي علیه السلام می‌فرماید: «وَ وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُؤُسِ الْعِبَادِ فَلَا یَبْقَی مُؤْمِنٌ إِلَّا صَارَ قَلْبُهُ أَشَدَّ مِنْ زُبَرِ الْحَدِیدِ وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ قُوَّةَ أَرْبَعِینَ رَجُلا»؛ [1] او (مهدی) دست بر سر بندگان (خداوند) گذارد، پس هیچ مؤمنی باقی نمی‌ماند جز آنکه قلبش محکم‌ تر از پاره‌ های آهن شود و خداوند به او نیروی چهل مرد را عنایت فرماید.

برای حمایت و تماشای همین عزّت است که جمعی در دوران ظهور حضرت مهدي (عج) برگشته و رجعت می‌کنند؛ مانند حضرت اسماعیل صادق الوعد، حضرت عیسی، حضرت خضر، حضرت رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) اميرمؤمنان علي (علیه السلام)، امام حسين (علیه السلام)، سایر امامان معصوم (علیهم السلام) و جمعی از اصحاب باوفای پیامبر اسلام چون سلمان، مقداد، جابر بن عبدالله انصاری، مالک اشتر و... و نیز شهدای کربلا، اصحاب کهف حَواریُون حضرت عیسی و... رجعت خواهند کرد. [2]

در دعای افتتاح می خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَةٍ کَرِیمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلَامَ وَ أَهْلَه»؛ [3]‌ امام زمان علیه السلام چون کریمه و عزیز کردة خداوند است، اسلام را عزّت می‌دهد؛ وقتی اسلام براثر جهانی شدن و تنها دین جهانی، عزّت یافت، مسلمین نیز عزّت می ‌یابند.

در دعای ندبه نیز می‌خوانیم: «اَیْنَ مُعِزُّ الْاَوْلِیَاءِ وَ مُذِلُّ الْاَعْدَاءِ»؛ [4] کجاست آنکه دوستان خدا را عزیز و دشمنان خدا را ذلیل خواهد کرد.

*پیشرفت فکر و معرفت بشری در عصر ظهور

مقام معظم رهبری می‌ فرماید: «... در همین دعای ندبه ... خصوصیات آن جامعه ذکر شده است. آنجایی که می‌گوید: "اَیْنَ مُعِزُّ الْاَوْلِیَاءِ ..."آن جامعه، جامعه ‌ای است که اولیای خدا در آن عزیزند و دشمنان خدا در آن ذلیل و خوارند؛ یعنی ارزش ‌ها و معیارها در آن جامعه چنین است... آن جامعه، جامعه ‌ای است که حدود الهی در آن اقامه می ‌شود؛ یعنی همان حدّ و مرزهایی که خدا و دین اسلام معین کرده است؛ در جامعه زمان امام زمان (علیه السلام) آن حدّ و مرزها مراعات می‌شود. [5]

بالا رفتن سطح اندیشه‌ها

دوران ظهور مهدي علیه السلام دوران گسترش علم و دانایی،‌ تکامل عقل و نوسازی فکری همه ‌جانبه و پیشرفت علوم است. امام باقر علیه السلام فرمود: «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُؤُسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمُلَتْ بِهَا أَحْلَامُهُمْ»؛ [6] هنگامی که قائم ما قیام کند خداوند دستش را بر سر بندگان می‌گذارد و عقول آنها را با آن جمع می‌کند و افکارشان با آن تکمیل می ‌شود.

در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) می‌خوانیم: «الْعِلْمُ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ حَرْفاً فَجَمِیعُ مَا جَاءَتْ بِهِ الرُّسُلُ حَرْفَانِ فَلَمْ یَعْرِفِ النَّاسُ حَتَّی الْیَوْمِ غَیْرَ الْحَرْفَیْنِ فَإِذَا قَامَ قَائِمُنَا أَخْرَجَ الْخَمْسَةَ وَ الْعِشْرِینَ حَرْفاً فَبَثَّهَا فِی النَّاسِ وَ ضَمَّ إِلَیْهَا الْحَرْفَیْنِ حَتَّی یَبُثَّهَا سَبْعَةً وَ عِشْرِینَ حَرْفاً»؛ [7] و علم و دانش بیست و هفت حرف (شعبه و شاخه) است. تمام آنچه پیامبران الهی [برای مردم] آوردند دو حرف بیش نبود و مردم تاکنون جز دو حرف را نشناخته ‌اند؛ امّا هنگامی که قائم ما قیام کند بیست و پنج حرف (بیست و پنج شاخه یا شعبه) دیگر را آشکار می ‌سازد و در میان مردم منتشر می‌سازد و دو حرف دیگر را به آن ضمیمه می‌کند تا بیست و هفت حرف کامل و منتشر شود.

این حدیث به روشنی، جهش فوق ‌العاده علمی عصر انقلاب مهدي (عج) را مشخص می ‌سازد که تحوّلی بیش از 12 برابر نسبت به علوم و دانش ‌هایی که در عصر همه پیامبران راستین به بشریّت اعطا شده پیش می ‌آید و درهای همه رشته ‌ها و همه شاخه ‌های علم مفید و سازنده به روی انسان ‌ها گشوده می‌شود و راهی را که بشر، طی هزاران سال پیموده به میزان 12 برابر در دوران کوتاهی می ‌پیماید؛ چه جهشی از این بالاتر و سریع ‌تر؟!. [8]

مقام معظم رهبری در این‌ باره اظهار می دارند: «امروز جامعه بشری با پیشرفت فکر، مدنیّت و معرفت، بسیاری از تعالیم انبیا را ـ که ده ‌ها قرن پیش از این برای بشر، قابل درک نبود ـ درک کرده است، همین مسئله، عدالت، مسئله آزادی، مسئله کرامت انسان، این حرف ‌هایی که امروز در دنیا رایج است، حرف‌های انبیاست. آن روز عامّۀ مردم و افکار عمومی مردم این مفاهیم را درک نمی‌کردند. پی در پی آمدن پیغمبران و  انتشار دعوت پیغمبران، این افکار را در ذهن مردم،‌ در فطرت مردم، دل مردم، نسل به نسل نهادینه کرده است. آن داعیان الهی سلسله‌ شان قطع نشده است و وجود مقدّس بقیة الله الاعظم (علیه السلام) ادامه سلسله داعیان الهی است که در زیارت آل یاسین آمده است: "السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا دَاعِیَ اللَّهِ وَ رَبَّانِیَّ آیَاتِه؛ [سلام بر تو ای دعوت‌کنندة به ‌سوی خدا و دانای بزرگ آیات او]"؛ یعنی شما همان دعوت... همه پیامبران و مصلحان الهی و دعوت پیامبر خاتم را در وجود حضرت بقیة الله مجسّم می ‌بینید. این بزرگوار، وارث همه آنهاست و دعوت و پرچم همه آنها را در دست دارد و دنیا را به همان معارفی که انبیاء در طول زمان آورده ‌اند و به بشر عرضه کرده ‌اند [و اضافه بر آن]‌ فرامی‌خواند. این نکته مهمِّی است». [9]

در جای دیگر صریح‌ تر می‌ گویند: «... خصوصیت ایده‌آلی که امام زمان صلوات الله علیه آن را می ‌سازد، بالا رفتن سطح اندیشه انسان است؛ هم اندیشه علمی انسان،‌ هم اندیشه اسلامی انسان؛ یعنی دوران ولیّ عصر، شما باید نشانی از جهل و بی ‌سوادی و فقر فکری و فرهنگی در عالم پیدا نکنید. آنجا مردم می ‌توانند دین را به‌ درستی بشناسند... در روایات ما وارد شده است که وقتی ولیّ عصر علیه السلام ظهور می‌کنند، زنی در خانه می ‌نشیند و قرآن را باز می‌کند و از متن قرآن حقایق دین را استخراج می‌کند و می‌فهمد. امام باقر (علیه السلام) فرمودند: «... وَ تُؤْتُوْنَ الْحِکْمَةَ فِی زَمَانِهِ حَتَّی إِنَّ الْمَرْأَةَ لَتَقْضِی فِی بیت‌ها به کتاب اللَّهِ تَعَالَی وَ سُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)»؛ [10] در زمان او (مهدی) حکمت به شما داده شود، تا آنجا که زن در خانه خویش براساس کتاب خداوند و سنّت پيامبر (صلی الله علیه و آله) حكم می‌کند».

این به چه معناست؟؛ یعنی آن ‌قدر سطح فرهنگ اسلامی و دینی بالا می ‌رود که همه افراد انسان و همه افراد جامعه و زنانی که در میدان اجتماع هم بر فرض شرکت نمی‌کنند و در خانه می ‌نشینند،‌ آنها هم می‌توانند فقیه باشند، دین ‌شناس باشند، می‌ توانند قرآن را باز کنند و خودشان حقایق دین را از قرآن بفهمند. شما ببینید در جامعه ‌ای که همه ـ مردان و زنان ـ در سطوح مختلف،‌ قدرت فهم دین و استنباط از کتاب الهی را دارند این جامعه چقدر نورانی است و دیگر هیچ نقطه‌ای از ظلمت در این جامعه نیست و این همه اختلاف ‌نظر و اختلاف رویّه،‌ دیگر در آن جامعه، معنایی ندارد». [11]

پی‌نوشت:

[1]. كمال الدين، شيخ صدوق، مؤسسة النشر الاسلامي، قم، اوّل، 1405 ق، ص‏653.

[2]. بحار الانوار، ج‏53، ص‏39 ـ 144.

[3]. مفاتيح الجنان، ص‏298.

[4]. همان، ص‏885.

[5]. انسان 250 ساله، ص‏338.

[6]. بحار الانوار،‌ج 12، ص‏182، و اصول كافي، محمد بن يعقوب الكليني، دار الكتب الاسلامية، تهران، اوّل، 1365، ج‏1، ص‏25.

[7]. موسوعة احاديث المهدي، ج‏4، ص‏53.

[8]. ر.ك: مهدي انقلابي بزرگ، آیت‏ الله ناصر مکارم شیرازی، انتشارات مطبوعاتي هدف، قم، اوّل، 1356 ش، ص‏293.

[9]. انسان 250 ساله، ص‏334 و 335.

[10]. الغیبة، نعمانی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، اوّل، 1403 ق، ص‏158.

[11]. انسان 250 ساله،‌ص 339.

سید جواد حسینی