به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، در همایش "اجتهاد و نوآوری های فکری امام خامنه ای" ، محققان و اندیشمندانی از مصر، مراکش، لبنان، اردن، عمان، کویت و ایران به ارائه دیدگاه های خود درباره محورهای همایش پرداختند.
دلایل و عوامل برگزاری همایش
شیخ شفیق جرادی مدیر مؤسسه المعارف الحکمیة و دبیر این همایش گفت : هدف ما در این همایش، شناخت فرهنگ و معنای آن نیست به دلیل اینکه امام خامنه ای فرهنگ را ناشی از نگرش و دیدگاه می دانند که خود فرهنگ هم دلالت بر نگرش و عقاید دارد لذا تأثیر زیادی بر سبک زندگی فردی، اجتماعی انسان و جریانات دارد .
شیخ شفیق الجرادی درباره چرایی برگزاری این همایش گفت: اولین و مهمترین دلیل در برگزاری همایش، پروژه های استکبار در تشویش چهره اسلام و تلاش برای تفرقة در میان مسلمین از طریق ایجاد گروهای تکفیری با تغییر واقعیت ها و معرفی اسلام به عنوان دین خشونت و جنایت است. دوّم : به نتیجه نرسیدن برخی از جنبش های اسلامی که از آن تعبیر به اسلام سیاسی می شود و کوتاهی برخی از مراکز دینی در وظایف شان است که اساس این مراکز بر پایه وحدت مذاهب و طوایف و اقوام بنا شده اما در انجام این وظیفه کوتاهی کرده اند و مجال اتهام را برای افراد مغرض باز کرده اند تا اهداف صلح جویانه و وحدت گرایانه اسلام را زیر سوال ببرند.
وی ادامه داد: سومین دلیل برای برگزاری این همایش این بود فرهنگ اسلامی امروز شاهد کاهش و عدم توجه به پیام ها و شعارهای مکتبی اسلام است و چهارم : اینکه دعوت کنیم از علماء و متفکِّرین و فعّالان فرهنگی جهان اسلام به تلاش هر چه بیشتر در جهت ارشاد و توجیه مسلمین , به اندازه ای که شهداء ما تلاش کردند و از جان خود گذشتند و چیزی جز رضایت إلهی را نخواستند .
دکتر محمد رضا بهمنی از ایران نیز در مقاله خود به این همایش ابراز داشت: ما امروز به ایجاد مفاهیمی در سیاست های فرهنگی از طریق استفاده از اصول و مبانی پذیرفته شده نیازداریم تا با به کار گیری آن
بتوانیم به راهبردهای فرهنگ اسلامی برسیم و تدابیری برای آن بیندیشیم.
پیشرفت جوامع در گرو پیشرفت فرهنگی است
دکتر احمد ماجد استاد فلسفه دانشگاه لبنان نیز در مقاله خود، مفهوم فرهنگ از نظر رهبر معظم انقلاب را مورد بررسی قرار داد و گفت: پیشرفت جوامع با پیشرفت فرهنگی صورت می گیرد؛ درست است که برای پیشرف جامعه نیاز به پایگاه های عملی داریم اما خود این پیشرفت علمی از پیشرفت فرهنگی به وجود می آید همان طوری که امام خامنه ای فرمودند : انقلاب قادر است مسیر خود را در مسائل سیاسی و اقتصادی و تکنولوژی بیابد و لکن مشکلات و موانع فرهنگی زیادی نیز وجود دارد.
این محقق لبنانی ادامه داد: به عقیده امام خامنه ای مسئله فرهنگ یک مسئله حاشیه ای و ثانوی نیست بلکه یک مسئله حیاتی و سرنوشت ساز در سبک زندکی فردی و اجتماعی و پیشرفت کشورها است.
در ادامه این همایش موضوعی تحت عنوان " طراحی سیاستهای برقراری ارتباط بین فرهنگ ها از دیدگاه امام خامنه ای " از طرف آقایان سید محمد حسین هاشمیان و محمد زمانی مطرح شد که در مقاله خود تاکید کرده بودند: از نظر رهبر انقلاب مسئله برقراری روابط فرهنگی منحصر در جهان اسلام نیست بلکه یک مسئله بین المللی است .
داعش، توطئه ای آمریکایی صهیونیستی است
با رسیدن نوبت به پژوهشگر اسلامی از کشور عمّان، محمد بن رضا بحثی را تحت عنوان " دین محکم ترین رکن فرهنگ های اسلامی " مطرح کرد و گفت: در جهان امروز تهمت ها و انتقادات بی شرمانه ای به اسلام وارد می کنند که شدید ترین آنها توطئه آمریکایی – صهیونیستی با به وجود آوردن داعش است .
محمد بن رضا در پایان سخنان خود گفت: باید در رابطه دین با انسان و جامعه بازنویسی صورت بگیرد و زیبایی دین شناسانده شود و این کار به سر انجام نمی رسد مگر با شناخت حقیقیت از طریق بحثهای فلسفی .
فرهنگ و توسعه از دیدگاه امام خامنه ای
حجت الإسلام محمد فاطمی از طلاب و فضلای حوزه علمیه قم نیز که در این همایش حاضر شده بود در مقاله ای با عنوان " فرهنگ و توسعه از دیدگاه امام خامنه ای" گفت: در نگاه رهبر انقلاب دین بسیار وسیع تر از فرهنگ است و در واقع این دین است که فرهنگ را می سازد و جامعه اسلامی نمونه، جامعه ای است که از شاخصه های فرهنگ دینی بهرمند باشد .
وی توضیح داد: برای رسیدن به نقطه اوج پیشرفت فرهنگی باید در مسیر تحقق أهداف اسلامی قرار بگیریم و
باید مراحل سازندگی انقلاب و نظام و جامعه اسلامی را طی کنیم تا فضای مناسب برای تربیت انسان فراهم شود.
در ادامه کنفرانس بین المللی "اجتهاد و نوآوری های فکری امام خامنه ای" موضوعی با عنوان " زبان به عنوان یک میدان برای مقابله با جنگ نرم و تهاجم فرهنگی " از طرف پژوهشگری از کشور اردن مطرح شد.
بلال حسن التل سردبیر روزنامه اللواء اردن تأکید کرد: زبان یعنی فرهنگ؛ زبان وسیله ای است که فرهنگ را بیان و چار چوب آن را مشخص می کند و امروز دشمن در جنگ بر علیه زبان عربی به مباحث نظری اکتفاء نکرده بلکه وارد میدان عمل شده و با تهاجم فرهنگی و جنگ نرم موفقت هایی را بدست آورده خصوصاً در رسانه ها و آموزش و پرورش ؛ لذا امروز راهبردهای پیشرفت زبان عربی رکن اصلی راهبردهای فرهنگ اسلامی است.
فرهنگ اسلامی، روشی علمی برای حیات بشری عرضه کرده است
همچنین در این همایش شیخ محمد ابراهیم هلال از علماء الأزهر بحثی را تحت عنوان " رابطه فرهنگ با مذهب , جامعه و سبک زندگی " مطرح کرد و گفت: فرهنگ اسلامی عبارت است از عناصر و ارکان کلی تشکیل دهنده امت اسلامی در گذشته و حال لذا فرهنگ اسلامی نتیجه حیات بشری نیست که گاهی جلو برود و گاهی ثابت بماند بلکه به شهادت تاریخ فرهنگ اسلامی روشی علمی برای حیات بشری عرضه کرده است که نظیر آن وجود ندارد.
پژوهشگر الأزهر افزود: رسالت اصلی جنبش فرهنگی این است : هرجا که نیاز به نقد سازنده است تأثیر گذار و نقد کننده باشد و آگاه از حوادث روز و تحلیل گر پدیده های بشر باشد تا تکلیف انسانی و شرعی خود را انجام دهد؛انسان با فرهنگ باید مثبت گرا و دارای فکری باشد که تحت تأثیر هر فرهنگی قرار نگیرد , در بررسی و تحقیقات خود بی طرف باشد و وابستگی های حزبی و قومی و مصلحت سنجی را کنار بگذارد .
مسجد مرکز پیشرفت انسان و اجتماع در فرهنگ اسلامی
در ادامه دکتر میثم لطیفی از دانشگاه امام صادق ایران پشت تریبون قرار گرفت و با بحث " مسجد مرکز پیشرفت انسان و اجتماع در فرهنگ اسلامی " موضوع خود را ارائه داد.
میثم لطیفی گفت : ظرفیت و پتانسیل هایی در مسجد وجود دارد که می توان بوسیله آنها به پیشرفتهای بزرگ اجتماعی رسید و این امتیازات و شرایطی که در مسجد وجود دارد در معابد و مراکز عبادی سایر أدیان وجود ندارد و از این ویژگیهای مسجد می توان در مسائل عبادی , اجتماعی , نظامی , أمنیّتی و..... بهرمند شد.
از پژوهشکده مطالعات دینی و فلسفی " المعارف الحکمیّة " نیز شیخ سمیر خیر الدین پشت تریبون قرار گرفت و گفت : انقلاب اسلامی ایران زائیده و نتیجه فرهنگ اسلامی است که توانایی أثر گذاری، انعطاف پذیری لازم و تعامل آگاهانه با جهان را دارد.
راهبردهای فرهنگی اسلام برای جهانی شدن
در ادامه پژوهشگری از کشور مغرب به ارائه مقاله خود تحت عنوان " راهبردهای فرهنگی اسلام برای جهانی شدن " پرداخت.
شیخ حسین السعلوک گفت : فرهنگ اسلامی را نمی توان در حاشیه و منحصر در منطقه خاص جغرافیایی دانست بلکه ظرفیت جهانی شدن آن وجود دارد بدلیل این که فرهنگ در حال آسیب رساندن و آسیب پذیری هستند و چون نمی توان بین بین بلاد اسلامی و غیر اسلامی رابطه ای نباشد باید دنبال راهبردهای عملیاتی و کاربردی و نظریه پردازی بسیار قدرتمند باشیم که کمترین جای نقد و انتقاد در آن نباشد.
آخرین مقاله این همایش متعلق به دکتر فرشاد مهدی پور با موضوع " شناسایی جریانات فکری رویاروی پیشرفت فرهنگ اسلامی و نقش آن در سیاست های فرهنگی کشورهای اسلامی " بود. وی گفت: در ایران معاصر نمونه ای از این قبیل رویارویی مشاهده شد و این رویاروی با سه روش صورت می گیرد : مخالفت با مدرنیته , حمایت از مدرنیته و تعامل بامدرنیته لذا مطالعه جریانات و تحولات فکری در ایران معاصر به عنوان نمونه ای از این رویارویی ما را به چهار چوب راهبردهای فرهنگی می رساند که می توان در حل مسائل فرهنگی از آن بهره مند شد.
