خبرگزاری«حوزه»، اشاره؛  همه چیز از انتشار مفاد آیین نامه ای در رسانه ها شروع شد که در بند پنجم آن آمده؛ « طلاب واحدهای آموزشی و خوابگاهی می‌توانند از تلفن همراه با گوشی‌های معمولی بدون اندروید، وای‌فای و ios استفاده کنند.»

آیین نامه ای که توسط شورای معاونین حوزه‌های علمیه تدوین شده و به امضای آیت الله حسینی بوشهری رسیده و با عنوان آئین‌نامه ساماندهی نحوه استفاده از ابزارهای ارتباطی و مجازی در واحدهای آموزشی و خوابگاهی برای طلاب پایه یک تا شش سراسر کشور ابلاغ گشته است و اصلی ترین هدف آن نیز آشنایی طلاب با آسیب‌های فضای مجازی عنوان شده است.

با توجه به این که محدویت های صورت گرفته با اهداف والای آموزشی و تربیتی بوده و از سویی قشر محدودی از طلاب را شامل می شود ، اما متاسفانه در روزها و هفته های اخیر، عده ای با بداخلاقی در حوزه رسانه ، طوری رفتار کرده اند که اصل هدف مورد غفلت واقع شده و این گونه وانمود گردید که قاطبه طلاب از گوشی هوشمند منع شده اند.

در همین راستا و برای روشن شدن ابعاد و اهداف مدنظر، خبرگزاری حوزه با برخی از مسئولان و کارشناسان حوزوی ، گفتگوهایی انجام داده که در ادامه از نظرتان می گذرد؛

جلوگیری از فرصت سوزی اوقات طلاب جوان

آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری، مدیر حوزه‌های علمیه کشور با تاکید بر این که یکی از اهداف اصلی از وضع این آیین نامه ایجاد بستر و زمینه مناسب برای طلاب جهت تمرکز بهتر و مطلوب تر نسبت به تحصیل خود با بهره گیری از اوقات خودشان است، اظهار داشت: یکی از عرصه های فرصت سوزی برای طلاب و دانشجویان این است که بیش از حد با سرگرم شدن به شبکه های اجتماعی و به خصوص مدیریت نکردن آن ، وقت ارزشمند خود را بگیرند و حال آن که فرصت ارزشمند سال های آغازین طلبگی باید صرف یادگیری دروس و همچنین تحقیق و پژوهش علمی شود.

چگونگی استفاده صحیح، مدنظرمان بوده است

وی افزود: در واقع آنچه که در آیین‌نامه‌ استفاده از ابزارهای ارتباطی مورد توجه ویژه قرار گرفته، چگونگی استفاده صحیح از ابزارهای ارتباطی است و بیشتر بحث مدیریت کردن درست از این امکانات برای کسانی که زمان تحصیل شان است مطرح می باشد که قاعدتاً باید توام با لحاظ حساسیت ها و اصولی باشد.

شبکه های اجتماعی؛ هم فرصت و هم تهدید

عضو شورای عالی حوزه های علمیه همچنین خاطرنشان کرد: وجود شبکه های اجتماعی و فضای مجازی گرچه می تواند فی نفسه یک فرصت تلقی شود اما اگر باعث هدر دادن وقت طلاب و اهل علم شده و آن ها را در مسیر نخبه شدن و عالم شدن باز بدارد، بزرگترین تهدید می باشد و خود آسیب ها و خطراتی برای جامعه حوزوی و کلیت جامعه به همراه دارد.

سلب فرصت های علمی و پژوهشی؛ آسیبی جدی و خطرناک

وی با تاکید بر این که مراکز آموزشی و پژوهشی چه حوزوی و چه دانشگاهی نباید مقهور رسانه‌ها و ابزارهای ارتباطی شوند، گفت: بی تردید سلب فرصت‌های علمی و پژوهشی به خصوص در جوامع حوزوی و دانشگاهی ، بزرگ‌ترین آسیب استفاده نامناسب از شبکه‌های ارتباطی است که به ضرر جامعه و کشور خواهد بود.

لزوم تقویت علم و اخلاق در سال های آغازین طلبگی

حجت الاسلام و المسلمین حسین خانی، معاون تهذیب حوزه های علمیه با اشاره به این که هدف از ابلاغ این آیین نامه ، هدایت مطلوب طلاب به استفاده هر چه بهتر از ابزارهای نوین ارتباطی است، اظهار داشت: یکی از مسایلی که به طور خاص در این راستا مدنظر بوده این است که وقت ارزشمند طلاب جوان که تازه هم وارد فضای حوزه شده اند، به طور کامل معطوف به درس و بحث و آشنایی و تعمیق در معارف اسلامی شود تا با یادگیری علوم اهل بیت(ع) در سال های آغازین تحصیل و نیز تقویت بعد تهذیبی در درون خود ، در آینده در عرصه تبلیغ دین موثرتر و مفیدتر واقع شوند.

اولویت ها را فراموش نکنیم

وی افزود: البته یکی از ابزارهای تبلیغی در شرایط امروز همین فضای مجازی و شبکه های اجتماعی است ، منتهای مراتب باید توجه داشت که اولویت کنونی طلاب پایه های اول تا ششم حوزه چیست که این مصوبه در این جهت بوده که توجه طلاب جوان به سمت درس و بحث ، تحقیق و پژوهش و خودسازی بیشتر متمرکز گردد.

ایجاد ضابطه و محدودیت در مراکز آموزشی ، اجتناب ناپذیر است

حجت الاسلام و المسلمین محسن زاده، مشاور رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در امور فناوری اطلاعات نیز این گونه به بیان نظر خویش پرداخت و گفت: به هر حال باید بپذیریم که حوزه یک مرکز آموزشی بسیار مهم است و همچون هر مرکز آموزشی دیگر در جهان می تواند قوانین و ضوابط مربوط به خودش را داشته باشد و اساساً بدون قانون و ضابطه اداره این مراکز به شکل مطلوب، امکان پذیر نیست.

آیین نامه ای هوشمند برای طلاب جوان

وی افزود: بنابر این لازم است که حوزه علمیه نیز قوانین داخلی خود را مصوب کرده و در عملیاتی شدن آن جدیت وجود داشته باشد، ضمن آن که آیین نامه ابلاغی اخیر مشمول طلاب سطح یک است و طبعاً همه طلاب و فضلا را در برنمی گیرد.

چند نکته ضروری درباره مخاطبان این محدویت

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) ادامه داد: در خصوص این دسته از طلاب نیز چند نکته قابل توجه است ؛ نخست آن که دایره علمی این طلاب هنوز گسترده نشده و ثانیاً این که کمیت دروس آن ها زیاد است و خصوصاً اگر بنایشان این باشد که خوب درس بخوانند و اجتهاد بگیرند کار جدی دارند با توجه به کمیتی که در دروس حوزه است و به نظر من هم این مصوبه کاملاً به جا و لازم است.

وقت طلاب باید متمرکز بر درس و بحث شود

وی با اشاره به اهمیت بعد آموزشی و تربیتی طلاب جوان برای آینده موفقشان گفت: ما باید وقت طلبه را متمرکز کنیم و از آن ها بخواهیم وقت بیشتری به دروس خود بگذارند، ضمن آن که به لحاظ سنی طلاب پایه های یک تا شش حوزه که قاعدتاً در فاصله سنی 18 تا 23 سال هستند، به پختگی لازم نرسیده اند که بخواهند در حالت پیچیده ارتباطات امروزی و ابزارهای نوین، به خوبی سره را از ناسره تشخیص دهند؛ از این رو معتقدم این ها نیاز به تجربه و پختگی بیشتری دارند تا در تحلیل های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و معرفتی به موقعیت بهتری دست یابد و لذا با توجه به این موارد، مسئولان مرکز مدیریت حوزه ، تصمیم به جایی گرفته اند.

چرا طلاب همواره باید مراقب گفتار و رفتارشان باشند

این محقق و پژوهشگر حوزوی اظهار داشت: از سویی دیگر طلاب حوزه با توجه به جایگاهی که دارند می بایست در گفتار و رفتار مراقبت بیشتری از خود نشان دهند، کما این که روایتی در کتاب اصول کافی داریم که از جاهل هفتاد گناه بخشیده می شود قبل از آن که از عالم یک گناه بخشیده شود و این مساله نشان می دهد که شدت و ضعف کیفر و پاداش بر اساس مولفه های فردی عامل و عمل است.

جایگاه ویژه و حساس روحانیت در جامعه

وی در ادامه با اشاره به این که طلاب و فضلای حوزه های علمیه از جهت انتساب به شریعت پیامبر و بحث تبلیغ دین در جایگاه ویژه و حساسی قرار دارند، گفت: روحانیت به عنوان قشری که لباس پیامبر(ص) را بر تن دارد ، از یک جایگاه مقدسی برخوردار است که طبعاً انتظاراتی که از او می رود متفاوت از انتظارات از مردم عادی می باشد.

محدودیتی که لازم و ضروری است

وی افزود: از این رو با محدویت و سخت گیری در مسایل تربیتی و آموزشی در حوزه با توجه به این حساسیت جایگاهی، موافق هستم که نتیجه اش هم آن باشد که نسل های آتی حوزه همچون نسل پیشین دارای معنویت و پختگی و فرهیختگی لازم باشند.

یک نکته  و یک ملاحظه

حجت الاسلام محسن زاده همچنین بیان داشت: نکته دیگری که وجود دارد این است که البته نمی شود تمام افراد را بدون در نظرگرفتن قابلیت های فردی، شرایط سنی و علمی و جایگاه اجتماعی همه را به یک نحو نگاه کرد، ضمن آن که وضع قانونی که یک سری از طلبه ها را ناچار به سرپیچی از قانون کند، چندان هوشمندانه نیست.

وی افزود: همچنین ما باید از ابزارهای نوین به خصوص در بحث های تبلیغی نهایت استفاده را ببریم و لذا باید یک تبصره در این باره باشد، ضمن آن که به اعتقاد بنده یک خلا قانونی روش مند در مواجهه با چنین ابزارهایی وجود دارد که باید رفع شود.

گزارش از: سید محمد مهدی موسوی