حجت الاسلام و المسلمین مصطفی صادقی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، ضمن تسلیت ایام شهادت و سوگواری مولای متقیان علی(ع) به تبیین مهم ترین شاخصه های حکومت علوی به ویژه در زمینه مسائل فرهنگی و اخلاقی پرداخت و گفت: همان طور که بارها نیز گفته شده از جمله شاخصههای مهم حکومت امیرمؤمنان(ع)، عدالتمحوری و نفی ظلم است که این ویژگی به گونهای است که آن حضرت مشکلات فراوان رویارویی با معاویه را متحمل میشود تا اجازه ندهد افراد غیرصالح بر مردم حکمرانی کنند یا این که در تاریخ می خوانیم که از رنجیدن یک غیرمسلمان در دولتش به شدت اندوهگین میشود.
وی افزود: عبیدالله بن حر جعفی که شخصیتی مذبذب بود و داستانش با امام حسین(ع) مشهور است که حاضر با همراهی با آن حضرت نشد و در زمان علی(ع) هم به شام رفت، به خاطر گرفتن حقی که در کوفه داشت مرافعه نزد امیرمؤمنان برد و امام حق او را ستاند با آنکه هم امام میدانست ابن حر با او دوستی ندارد و هم خود عبیدالله بنا نداشت با قضاوت امام به کوفه برگردد، با این حال خودش اعتراف میکند که علی(ع) را میشناسم و او به حق داوری خواهد کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) وابسته به پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: نکتهای که من میخواهم بر آن تأکید کنم جایگاه ما نسبت به این رفتار و اندیشه امام است، به این معنی که اگر ما در آن زمان حضور داشتیم چه اندازه با آن بزرگوار همراه میشدیم؟ وی افزود: سختگیری و عدم تساهل و تسامح آن حضرت در راه حق و برای اجرای عدالت و اطاعت از فرمان الهی و سنت نبوی، به گونهای بود که بسیاری از یاران و نزدیکان و بستگان خود را از دست داد.
این محقق و پژوهشگر حوزوی خاطرنشان کرد: برای درک این مطلب خوب است از نجاشی شاعر یاد کنیم و نیز از برادرش عقیل که به هر حال نزد دشمن درجه یک امام رفت، هر چند از آن حضرت نرنجید و نبرید. از ابن عباس مرد بزرگ فرهنگ و سیاست در کنار امیرمؤمنان یاد کرد که در اواخر عمر امام به دستاندازی در امول بصره متهم شد و شواهد آن قابل نکار نیست؛ اگر چه به قول مشهور از این اقدام پشیمان شد و اموال برده را بازگرداند و ارتباطش با امام بازسازی شد امّا مهم این است که در هیچ یک از این رویدادها، به خود تردید راه نداد و اگر قرار بود همگان به او پشت کنند، به تنهایی در راهی که درست تشخیص داده بود بلکه راه درست با شخص او آمیخته شده بود (که علی مع الحق و الحق مع علی)؛ استوار پیش میرفت.
وی همچنین گفت: نعیم بن دجاجه از یاران علی(ع) است که متهمی را فراری داد و امام دستور داد نعیم را تعزیر کنند؛ سخن جالبی از نعیم ثبت شده که به آن حضرت گفت: ای امیرمؤمنان! واقعاً که همراهی با تو سبب خواری و جدایی از تو سبب کفر است.
حجت الاسلام و المسلمین صادقی تاکید کرد: از این منظر باید واقعاً به حال خود برگردیم و ببینیم آیا این که میگوییم کاش در زمان تو بودیم و همراهیات می کردیم و رستگار میشدیم؛ چه اندازه درست است. امروز در دوران غیبت فرزندش چگونه رفتار میکنیم؟ حقوق دیگران چه اندازه برای یکایک ما ارزش دارد؟
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: از شاخصههای مهم حکومت بلکه شخصیت همیشگی امیرمؤمنان علی(ع)، ذوب شدن و ادامه صریح و پیوسته راه و سنت برادرش رسولخدا بود وگرنه در جایی مانند شورای خلیفه دوم از سنت پیامبر دست بر میداشت و حکومت ظاهری را میگرفت، اما علی(ع) شیفته رسولالله است. چیزی که متأسفانه پس از رحلت آن حضرت در میان مسلمانان کمرنگ شد و بلکه رخت بر بست و تنها نامی از سنت نبوی باقی ماند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی همچنین با تاکید بر این که نیاز دیگر جامعه امروز ما بلکه در میان دینداران و دلسوزان به اسلام و نظام اسلامی، اخلاق علوی است،تصریح کرد: از ضرورت افشاگری در موارد استثنایی و لزوم توجه به مسائل امنیتی و عمومی که بگذریم باید ببینیم که واقعاً تا چه اندازه به اخلاق در رویارویی و برخورد با دیگران معتقدیم و به آن عمل میکنیم؟!
وی اضافه کرد: اگر مرید امیرمؤمنانیم باید بدانیم که وقتی زنی نزد آن حضرت آمد و شوهرش را به عمل غیراخلاقی متهم کرد ، حضرت او را از عواقب این اتهام با خبر کرد و برحذر داشت و سپس به نماز ایستاد. زن که دید در صورت پافشاری یا خود یا همسرش گرفتار خواهند شد، منصرف شد و امام پس از نماز خود هیچگاه سراغی از او نگرفت.
این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین با اشاره به این که در مسائل فرهنگی و تصمیمگیری هم امام علی(ع) رویکردی متفاوت داشت ، گفت: وقتی خواستند زنی مضطر را برای آن که در بیابان برای جرعه آبی به خواسته مردی تن داده بود را مجازات کنند فرمود این ازدواج محسوب میشود.
نمیخواهم اظهار نظر علمی کنم و در حدّی نیستم که از این روایت کتاب شریف کافی استفاده فقهی کنم فقط میخواهم این را تذکر میدهم که امیرمؤمنان را جامع ببینیم؛ اگر آن حضرت در برابر دشمن خدا و ظالمان و فتنهگران آنگونه قاطعیت به خرج میدهد، در برابر مظلومان یا کسانی که امکان گذشت از آنها وجود دارد، به گونهای دیگر برخورد میکند.