به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، صبح روز چهارشنبه مورخ 15 مهر 94 نشستی علمی با عنوان "عدالت اقتصادی در نهج البلاغه" توسط دانشکده اقتصاد دانشگاه اسلامی شهر پنتیاناک اندونزی واقع در استان کالیمانتان غربی برگزار گردید. حجت الله ابراهیمیان رایزن جمهوری اسلامی ایران در این نشست به ارائه دیدگاه های اقتصادی امیر مؤمنان (ع) در نهج البلاغه پرداخت.

در این نشست علمی آقای پروفسور دکتر "دوی سوریا أتماجا" فارغ التحصیل آمریکا و استاد رسمی دانشکده اقتصاد این دانشگاه نیز سخنرانی نمود.

دکتر تمیمی: علوم پیامبر را باید از علی آموخت

در ابتدای این نشست، پس از تلاوت قرآن کریم آقای دکتر احسان اقبال تمیمی، معاون دانشگاه به ایراد سخن پرداخت و طی اظهاراتی ضمن خوش آمد گویی به رایزن فرهنگی ایران اظهار داشت: عدالت اقتصادی بحث جذابی است و تخصیص نهج البلاغه در این موضوع جذابیت بیشتر را می کند. کمتر کسی در خصوص نهج البلاغه آشنایی دارد، در حالی که این کتاب عبارت است از مجموعه ای از سخنرانی ها، رسایل و کلمات قصار منتخب علی بن ابی طالب (ع) که شخصیت بالایی میان صحابه و نزدیکی ویژه به پیامبر داشت. علی به فرمایش پیامبر (ص) باب مدینه العلم است که هر کس می خواهد علم از پیامبر را بیاموزد، باید نخست از باب آن عبور کند. علی (ع) امتیازات دیگری غیر از آن دارد که در این فرصت مجال برای ذکر آن نیست.

دکتر اتماجا: شهر قم در علوم اسلامی از قوی ترین شهر ها است

سپس آقای پروفسور دکتر "دوی سوریا أتماجا" استاد اقتصاد اسلامی این دانشگاه اظهار داشت: عدالت در طبیعت هم برای انسان ها، نباتات و حیوانات و جمادات جاری است که ارتباط یکی با دیگری و زندگی شان را تشکیل می دهد. به عبارت کوتاه تر: زندگی عدالت است. و در همه اعصار تمام تلاش انسان ها برای اقامه عدالت بوده و هست.

أتماجا گفت: در خصوص اقتصاد، ما غرب زده ایم و حتی از واژه رایج غرب که ECONOMY می باشد، استفاده می کنیم، در حالی که اصطلاحاتی مانند اقتصاد و مال با نزدیکی معنی آن به هم دیگر ارائه شده است.

وی افزود: عدالت اقتصادی منحصر به انسان ها نمی باشد و تمام عالم طبیعت و ارتباطات میان آن ها را شامل می شود. از این رو، علمی مانند اخلاق اقتصادی برای حفظ روابط میان آنها مورد نیاز است. ولی از آنجا که ما اقتصادی اسلامی را داریم، پرداختن به بحث مستقل اخلاق اقتصادی ما را بی نیاز ساخته است، زیرا که اخلاق اقتصاد در اقتصاد اسلامی می گنجد و اقتصاد اسلامی با سایر نظریات اقتصادی متفاوت است و اصول نظریه آن از منابع اسلامی مانند نهج البلاغه سرچشمه می گیرد. لذا، اگر بخواهیم اصول مان ریشه دار بشود، چاره ای جز مطالعه منابع آن از جمله نهج البلاغه نداریم و حتی اصول سایر علوم را نیز به دست گیریم.

دکتر اتماجا در پایان گفت: ایران به ویژه شهر قم معدود منطقه ای در جهان است که از سنت علمی اسلامی قوی برخوردار است و علوم اسلامی به صورت نسل به نسل منتقل می شود.

سخنان رایزن جمهوری اسلامی ایران

وی ابتدا دقایقی را به معرفی نهج البلاغه پرداخت، سپس اظهار داشت: امروز با الهام از واژه زیبای عدالت با کنکاش در جملات نورانی نهج البلاغه حضرت علی (ع)، ما به دنبال اصول اقتصادی هستیم که راه گشای ما در ارائه نظریه عدالت اقتصادی باشد.

رایزن فرهنگی سپس کلمات بزرگان اهل تسنن در وصف نهج البلاغه را بیان کرد و در ادامه اظهار داشت: این کتاب در ابعاد مختلف با مطالب بی بدیل چراغ راه ره پویان حقیقت است، اما از نگاه اقتصادی، مفاهیم اساسی ذیل را می توان در نهج البلاغه مشاهده نمود:

1. مسئولیت انسان نسبت به سرزمین و حیوانات 2- ارج نهادن به کار 3- آباد نمودن سرزمین ها 4- ذخیره سازی ثروت عمومی 5- حفظ بیت المال 6- فقر زدایی 7- وظایف دولت در عرصه اقتصادی.

سپس ابراهیمیان به تبیین عدالت اقتصادی در نگاه علی بن ابی طالب (ع) پرداخت.

وی در ادامه به مهمترین اصول اقتصادی مد نظر امیر مؤمنان (ع) برای تحقق عدالت اقتصادی به صورت ذیل اشاره کرد:

اول: رعایت عدالت در تمامی امور، دوم: فقر زدایی در جامعه، سوم: سیاست های مالی (مالیات)، چهارم: مقابله با مفاسد اجتماعی، پنجم: وظایف اقتصادی دولت، ششم: رعایت قناعت و ساده زیستی در زندگی فردی و اجتماعی.

تبیین هر یک از این اصول و ارائه راه کار مد نظر امیر مؤمنان (ع) برای تحقق این اصول بخش پایانی صحبت های رایزن فرهنگی ایران بوده است.