سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری«حوزه» پاسخ آیت الله العظمی صافی را به چند پرسش عاشورایی منتشر می کند.
* عاشورا روز وصال حسين عليهالسلام با محبوب خويش بود؛ پس چرا سوگواري كنيم؟
بعضي ميگويند: روز عاشورا روز شادي و مسرت اهل بيت عليهم السلام است؛ زيرا روز كاميابي و ظفر و وصال امام حسين عليهالسلام و اصحاب آن حضرت به پروردگار متعال است، و تأسف و سوگواري ما ناشي از جهل به مقام شامخ آن حضرت و محبت و دلبستگي ما به دنياست. اين نظر تا چه اندازه صحيح است؟
السلام عليك يا اباعبدالله الحسين و علي الارواح التي حلت بفنائك.....
قال الرضا عليهالسلام: ان يوم الحسين، اقرح جفوننا، و اسبل دموعنا... اورثتنا الكرب و البلاء الي يوم الانقضاء فعلي مثل الحسين فليبك الباكون، فان البكاء عليه يحط الذنوب العظام (44)
*عظمت عاشورا
روز عاشورا، روز اوج ظهور كرامت انساني، و بروز نهايت عظمت درجات معنوي است، و زبان و بيان ما از توصيف مجد، شرف، ايمان، عاليترين مكارم اخلاق، صبر، استقامت، شجاعت، تسليم، توكل، عزت و مواضع جليلهاي كه در آن روز از حضرت سيد الشهداء عليهالسلام ظاهر شد، عاجز و ناتوان است.
لـو لا صوارمهم و وقــع نبالهم **** لـم يسمـع الآذان صــوت مكبر
قد غير الطعـن منهم كل جارحة****سوي المكارم في أمن من الغير (45)
اشهد انه عليهالسلام بذل مهجة في الله حتي استنقذ عباده من الجهالة و حيرة الضلالة (46)
همان طور كه گفتهايد اين روز، روز افتخار و مباهات بر ملائكة مقربين است؛ روزي كه هيبت و عظمت آن از كوههاي جهان، كهكشانها و منظومهها سنگينتر است، عقول عقلا را مات و حيران نموده، و همة دنيا را برابر آن روحِ بزرگتر و پهناورتر از زمين و آسمان، خاضع نموده است؛ سزاوار است كه هر انسان آگاه وبلكه همگان به اين روز، افتخارنمايند، و برخود ببالند؛ اين با نگاه به عظمتموضعوموقفحضرت سيدالشهدا وآن ايستادگي بينظيردرآن ايستگاه و حفظ موقعيت در برابر عواملي كه هر يك ميتوانست بزرگترين تهمتنان جهان را به قبول شكست و تسليم وا دارد، سراسر افتخار و عظمت است.
*روز مصيبتهاي جانكاه
در عين حال ما از سوي اهل بيت عليهم السلام وظيفه داريم كه اين طغيان بزرگ كفار و شقاوت بيمانند دشمنان خدا و مصائب جانكاه غير قابل تحملي را كه به سيد الشهدا عليهالسلام وارد كردند، محكوم كنيم و تنفر و بيزاري خود را از مرتكبين اين واقعه اعلام نماييم، و بيشترين برنامههاي سوگواري را در روز عاشورا و ديگر مناسبتها اظهار كنيم، و بر سر و سينه بزنيم، نوحه بخوانيم، «الله اكبر ماذا الحادث الجلل» (47) بگوييم، و همان طور كه زينب كبري، عقيلة القريش فرمود:ليت السماء اطبقت علي الارض و ليت الجبال تدك دكت، علي السهل (48)
را تكرار كنيم، و «كاش آن زمان سراق گردون نگون شدي» را بسراييم و هر چه ميتوانيم، تأسف خود را از آن مصيبات بزرگ كه بر اهل بيت عليهم السلام وارد شد اظهار كنيم و هر وقت، آب مينوشيم بر حسين عليهالسلام، سلام و صلوات بفرستيم؛ اين بر همه، هم سنت است و هم بزرگداشت. روز حسين عليهالسلام مكتب است، مدرسه است، مذهب است، انسانساز است، احياي دين است، محكوم كردن ظلم و ستم است و حمايت از حق و اسلام است. (49)
* آيا تبرّي بر تولّي رجحان دارد؟
* آيا احاديثي كه لعن ظالمين و غاصبين در حق ائمه عليهم السلام را داراي ثوابي بيش از ذكر صلوات بيان نمودهاند در نظر حضرتعالي صحت دارند؟
آنچه مسلّم و قطعي است اين است كه تولي و تبري متلازم يكديگرند يعني هر مسلماني؛ به آن اندازه كه از اعداء خدا و اولياء خدا عليهم السلام تبرّي دارد بايد تولي داشته باشد ولعن متضّمن تبري و صلوات متضمن تولّي است و اما ترجيح يكي بر ديگري، ثبوت قطعي آن مشكل است. از باب تقدم تخليه بر تحليه ميتوان گفت كه تولي كامل بدون تبري كامل حاصل نميشود. قرآن كريم ميفرمايد:
لا تجد قوما يؤمنون بالله و اليوم الآخر يوادون من حادّ الله و رسوله و لو كانوا آباءهم او ابناءهم او اخوانهم او عشيرتهم اولئككتب في قلوبهم الايمان (50)
*آيا سبّ ظلم كنندگان بر ائمه عليهم السلام عبادت است؟
اگر برخلاف تقيه و متشمل بر مفسده نباشد از راجحترين عبادات است.
گفتمان عاشورایی آیت الله العظمی صافی